Για τα… μάτια του κόσμου αποδεικνύεται η εξάμηνη αναστολή χορήγησης οικοδομικών αδειών στη Σαντορίνη την οποία είχε αποφασίσει στα τέλη Δεκεμβρίου το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ). Αν και η πολιτική ηγεσία του υπουργείου διαρρηγνύει τα ιμάτιά της υποστηρίζοντας ότι στόχος της είναι η προστασία του νησιού, στην πράξη ευνοεί όσους θέλουν να συνεχίσουν στην «αναπτυξιακή» λογική του τσιμέντου, όπως προκύπτει από έγγραφο που απέστειλε στις 15 Φεβρουαρίου στο Τμήμα Πολεοδομίας Θήρας.

Η κατάθεση φακέλων για οικοδομικές άδειες μπορεί να συνεχίζεται στη Σαντορίνη και η Πολεοδομία απρόσκοπτα να θεωρεί όρους δόμησης, βάσει του εγγράφου του ΥΠΕΚΑ. Επομένως επί της ουσίας η αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών πηγαίνει στις ελληνικές καλένδες.

Ολα αυτά γιατί η επιβληθείσα αναστολή, όπως αναφέρεται στο έγγραφο, δεν αναστέλλει και την ισχύ του Προεδρικού Διατάγματος (ΠΔ) της εν λόγω ΖΟΕ (Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου) και συνεπώς «δεν στερεί τη δυνατότητα από τους ενδιαφερόμενους να υποβάλουν φακέλους μελετών οικοδομικών αδειών, τους οποίους η υπηρεσία σας θα πρέπει να πρωτοκολλεί και να θεωρεί όρους δόμησης όσο διάστημα ισχύει η αναστολή».
Με άλλα λόγια, «όποιος πρόλαβε τον Κύριο οίδε». Αυτό σημαίνει ότι για όσο διάστημα ισχύει η αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών για το νησί, η οποία εκδόθηκε εν αναμονή του Προεδρικού Διατάγματος (ΠΔ) για τη δόμηση στο νησί, μηχανικοί και πολίτες εξασφαλίζουν ευνοϊκότερη δόμηση με την ισχύουσα νομοθεσία.
Το νέο προεδρικό διάταγμα τροποποιεί επί το αυστηρότερο το ισχύον του 1990 κι αυτό το γνωρίζουν καλά στη Σαντορίνη, καθώς αντίγραφο του σχεδίου ΠΔ διαβιβάστηκε στις αρχές του έτους στον Δήμο Θήρας για διαβούλευση. Από τις 20 Φεβρουαρίου βρίσκεται για επεξεργασία στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Δεν είναι τυχαίο ότι το τελευταίο δίμηνο στο πολεοδομικό γραφείο της Σαντορίνης κατατίθενται καθημερινά δεκάδες φάκελοι.

Σύμφωνα με το σχέδιο που έχει στα χέρια του ο Δήμος Σαντορίνης, στην Καλντέρα θα απαγορεύεται η δόμηση και θα επιτρέπεται μόνο η επισκευή των νόμιμων υφισταμένων κτισμάτων, χωρίς επέκταση. Σήμερα επιτρέπεται δόμηση μόνο για κατοικία 150 τ.μ. στα δέκα στρέμματα. Στα εκτός σχεδίου το ανώτατο όριο κατάτμησης και αρτιότητας οικοπέδων για κατοικία, καταστήματα, γραφεία και χώρους αναψυχής θα αυξηθεί στα οκτώ στρέμματα (κατά παρέκκλιση θα ισχύουν και τα 4 στρέμματα), ενώ σήμερα επιτρέπεται η δόμηση ακόμη και σε 1.200 μέτρα.

Την ίδια ώρα, το ομορφότερο νησί στον κόσμο σύμφωνα με το Conde Nast Traveller και το βρετανικό τηλεοπτικό δίκτυο BBC «λαβώνεται» καθημερινά από αυθαιρεσίες. Μάλιστα, είναι χαρακτηριστικό ότι από τις αρχές του έτους κατά τους ελέγχους των αστυνομικών αρχών του νησιού συνελήφθησαν 22 άτομα – 13 για οικοδομικές εργασίες χωρίς άδεια και 9 για εργασίες καθ’ υπέρβαση της άδειας.Οπως τονίζει στο «Βήμα» ο δήμαρχος Θήρας κ. Νίκος Ζώρζος «υπάρχει πράγματι οικοδομική δραστηριότητα, αν και μειωμένη λόγω κρίσης, σε περιοχές υψηλού οικοδομικού ενδιαφέροντας όπως της Καλντέρας. Παρακολουθούμε τη δραστηριότητα και ό,τι υποπίπτει στην αντίληψή μας ή όσες καταγγελίες έχουμε τις διαβιβάζουμε στην Πολεοδομία για διακοπή εργασιών και στο Αστυνομικό Τμήμα το οποίο έχει καθήκον να παρακολουθεί ώστε να μην υπάρχει συνέχιση της παρανομίας».
Σύμφωνα με τον δήμαρχο, επανειλημμένως κατά τις νυχτερινές ώρες – κυρίως το διάστημα από τα μέσα Ιανουαρίου ως και το τέλος Φεβρουαρίου – από τις 12 τα μεσάνυχτα ως τα ξημερώματα, διενεργούνται παράνομες οικοδομικές εργασίες. «Τηλεφωνούσαμε στην Αστυνομία αλλά, ως διά μαγείας, μέχρι να φτάσει στο σημείο, οι εργάτες είχαν εξαφανιστεί. Τις τελευταίες ημέρες έγιναν κάποιες συλλήψεις καθώς επιμείναμε», σημειώνει, επισημαίνοντας από την πλευρά του ότι «δίδεται μεγαλύτερη έκταση απ’ αυτό που πραγματικά συμβαίνει».
Το «πάρτι» της αυθαιρεσίας στα τουριστικά νησιά του Αιγαίου επιβεβαιώνει και ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου κ. Γιάννης Μαχαιρίδης.
Οπως αναφέρει με δεδομένο ότι το πρώτο δίμηνο-τρίμηνο του έτους είναι νεκρή τουριστική περίοδος, «κάποιοι… λεβέντες εκμεταλλεύονται την κατάσταση». Πάντως, όπως λέει ο ίδιος, «αν η Πολιτεία ήθελε μέσα σε λίγα λεπτά θα μπορούσε να τους εντοπίσει. Με τη δυνατότητα της δορυφορικής τεχνολογίας οι αρμόδιες υπηρεσίες θα μπορούσαν να βρουν ποιοι αυθαιρετούν. Ποιος όμως θα κάνει τον έλεγχο όταν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί ουσιαστικά βρίσκονται στην Αθήνα» αναρωτιέται. Και προσθέτει: «Σε όσα νησιά υπάρχει μεγάλη εμπορευματοποίηση το περιβάλλον έχει αλλοιωθεί. Ξενοδοχεία έχουν επεκταθεί, εστιατόρια έχουν «ξεχειλώσει». Πρέπει να μαζευτεί αυτή η κατάσταση».
Οπως αναφέρει όμως, «αυτή τη στιγμή είναι δεμένα τα χέρια μας» καθώς οι Περιφέρειες αποψιλώθηκαν από βασικές αρμοδιότητες που έχουν σχέση με το περιβάλλον, τα δάση, τη χωροταξία και την Πολεοδομία.

Σκανδαλώδεις ενέργειες
Τακτοποιούν ανύπαρκτα υπόσκαφα
Σαν να μην έφτανε η ιστορία με την αναστολή, οι επιτήδειοι αξιοποιούν και τη διαδικασία «τακτοποίησης» των αυθαιρέτων. Οπως καταγγέλλουν φορείς των Κυκλάδων, ανεξάρτητα από τους όρους δόμησης που ισχύουν ή που πρόκειται να ισχύσουν, αυτή τη στιγμή τακτοποιούνται με τον νόμο 4014/2011 αυθαίρετα ξενοδοχεία στην Καλντέρα με τουριστική χρήση «επιπλωμένων διαμερισμάτων» και με τιμή ζώνης 700 ευρώ το τετραγωνικό. Μάλιστα, στους φακέλους που καταθέτουν, εμφανίζουν ότι διαθέτουν και υπόσκαφους χώρους των οποίων ζητούν την τακτοποίηση. Με τη διαφορά ότι πολλοί από αυτούς δεν υπάρχουν καν. Ο δορυφόρος δεν μπορεί να «δει» κάτω από τη γη και να πιάσει την απάτη όπως μπορεί να συμβεί με μια συμβατική οικοδομή. Οπότε στην περίπτωση της Σαντορίνης κάποιοι κατοχυρώνουν τα υπόγεια «οικόπεδά» τους προτού τα αποκτήσουν…

Τέσσερις χωροθετήσεις για λιμάνι κρουαζιέρας
Οι προοπτικές για την ανάπτυξη του χώρου κρουαζιέρας στην Αττική αλλάζουν με δεδομένο το ενδιαφέρον τεσσάρων-πέντε μεγάλων ναυτιλιακών εταιρειών οι οποίες ελέγχουν τον τομέα διεθνώς. Ετσι, αν και το λιμάνι του Πειραιά παραμένει κεντρική επιλογή της κυβέρνησης, τελευταία «ακούγονται» προτάσεις για το Λαύριο, το Νέο Φάληρο και το Ελληνικό.

Το λιμάνι του Πειραιά έχει πάρει από το υπουργείο Περιβάλλοντος την έγκριση για επέκταση του κεντρικού επιβατικού λιμένα και για τη δημιουργία έξι νέων θέσεων κρουαζιεροπλοίων. Μάλιστα, όπως λέει ο πρόεδρος του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ) κ. Γ. Ανωμερίτης, εντός των ημερών αναμένεται η υπογραφή της οριστικής περιβαλλοντικής μελέτης και ως το φθινόπωρο θα έχει προκηρυχθεί το έργο.
Την ανάπτυξη χώρου κρουαζιέρας στον νότιο λιμενοβραχίονα του Πειραιά αποδέχεται και ο Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (ΟΡΣΑ), ο οποίος προτείνει συμπληρωματικά τη δημιουργία δύο θέσεων για κρουαζιερόπλοια στο Λαύριο, στη νότια προβλήτα, με την προϋπόθεση να φθάσει εκεί ο προαστιακός σιδηρόδρομος.
Εκτός από το Λαύριο, πρόταση έχει διατυπώσει και το υπουργείο Υποδομών.
Στην προκαταρκτική διερεύνηση εναλλακτικών θέσεων για νέο λιμάνι κρουαζιέρας στο Νέο Φάληρο (Νοέμβριος 2011) προτείνει τη χωροθέτηση θέσεων στις εκβολές του Κηφισού ή στον Φλοίσβο. Σύμφωνα με τον κ. Ανωμερίτη, η περιοχή αυτή δεν προσφέρεται, διότι τα νερά είναι ρηχά και ισοβαθή και δεν θα μπορούν να προσεγγίσουν μεγάλα πλοία.
«Η περιοχή χρησιμοποιείται από ναυταθλητικούς ομίλους, υπάρχουν τέσσερις μαρίνες, ενώ προβλέπεται ανάπλαση του χώρου σε σχέδια του Ρέντσο Πιάνο. Επιπλέον, το κόσμος της δημιουργίας ενός λιμένα και των απαιτούμενων χερσαίων υποδομών υπολογίζεται σε τουλάχιστον 4 δισεκατομμύρια. Ο Πειραιάς έχει ήδη τις υποδομές. Υπάρχουν ημέρες που υποδεχόμαστε 15.000-18.000 επιβάτες ημερησίως» αναφέρει ο πρόεδρος του ΟΛΠ.
Τέλος, στην πρόσκληση ενδιαφέροντος που έγινε από το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) για το Ελληνικό, το πρώην αεροδρόμιο αναφέρεται ως πύλη εξόδου προς τα νησιά του Αιγαίου, μια περιγραφή που αφήνει ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ