Αλλάζει από την 1η Μαρτίου 2012 ο τρόπος έκδοσης των οικοδομικών αδειών. Οι σχετικές ρυθμίσεις δημοσιεύθηκαν σε ΦΕΚ την περασμένη Παρασκευή και προβλέπουν ότι κάθε είδους επικοινωνία, συναλλαγή ή υποβολή στοιχείων μεταξύ δημοσίων αρχών και πολιτών για την έκδοση, ενημέρωση, αναθεώρηση, ανάκληση και ακύρωση έγκρισης δόμησης καθώς και άδειας δόμησης θα εκτελείται αποκλειστικά ηλεκτρονικά.
Η έγκριση δόμησης θα χορηγείται μέσα σε πέντε ημέρες και η άδεια δόμησης εντός διημέρου από την υποβολή των απαιτούμενων μελετών και δικαιολογητικών στην Υπηρεσία Δόμησης του οικείου δήμου. Ο φάκελος για την έκδοση άδειας δόμησης θα πρέπει να υποβάλλεται μέσα σε δώδεκα μήνες από την ημερομηνία χορήγησης της έγκρισης δόμησης,
Για κτίρια επιφάνειας έως 2.000 τ.μ. η έγκριση δόμησης θα ισχύει για ένα έτος, ενώ για τα μεγαλύτερα κτήρια θα λήγει μετά από δύο έτη. Σχετικά με την άδεια δόμησης, αυτή θα ισχύει για τέσσερα έτη από την έκδοσή της _ εκτός εάν αφορά ανέγερση κτιρίου ή κτιρίων με συνολική επιφάνεια μεγαλύτερη των 5.000 τετραγωνικών μέτρων οπότε θα ισχύει για έξι χρόνια.
Κατ΄εξαίρεση _ αντί για την 1η Μαρτίου οπότε τίθενται σε ισχύ οι περισσότερες διατάξεις του νόμου για τον νέο τρόπο έκδοσης των αδειών δόμησης (νόμος 4030) _ η ισχύς ρύθμισης για τις κατασκευές που βρίσκονται σε ιδιαίτερης σημασίας περιοχές αρχίζει με τη δημοσίευση του νόμου.
Ειδικότερα, για κατασκευές, οι οποίες βρίσκονται σε περιοχές με τουριστικές εγκαταστάσεις, σε παραδοσιακά τμήματα πόλεων, σε παραδοσιακούς οικισμούς, σε περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, σε αρχαιολογικούς χώρους και ιστορικούς τόπους, και παραμένουν ημιτελείς μετά τη λήξη ισχύος της άδειας δόμησης, ο δήμος θα καλεί τον ιδιοκτήτη να ολοκληρώσει την κατασκευή το αργότερο μέσα σε τέσσερις μήνες.
Αν μετά από τέσσερις μήνες ο ιδιοκτήτης δεν έχει συμμορφωθεί, ο δήμος θα βάζει νέα προθεσμία όχι μεγαλύτερη του ενός μηνός. Μετά από το διάστημα αυτό ο δήμος θα πρέπει να προβεί στην εκτέλεση των απαραίτητων εργασιών και κατασκευών με τη δαπάνη να βαραίνει τον ιδιοκτήτη, ο οποίος θα επιβαρύνεται και με πρόστιμο. Το ύψος του και οι διαδικασίες επιβολής του αναμένεται να καθοριστούν με απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος.
Σε εξειδίκευση του νόμου 4030 αναμένεται η έκδοση πολλών κοινών υπουργικών αποφάσεων με τις οποίες, μεταξύ άλλων, θα καθορίζονται:
– ο τρόπος διαδικτυακής συνεργασίας μεταξύ των δημοσίων υπηρεσιών και άλλων φορέων που χορηγούν εγκρίσεις και η αυτεπάγγελτη αναζήτηση δικαιολογητικών από τις δημόσιες αρχές,
– οι τεχνικές προδιαγραφές των στοιχείων και δικαιολογητικών που υποβάλλονται σε ηλεκτρονική μορφή
– η κατάργηση της υποχρέωσης έντυπης υποβολής και η αποκλειστικά ηλεκτρονική υποβολή των απαραίτητων στοιχείων
– η διαδικασία της ηλεκτρονικής υποβολής
– το πληροφοριακό σύστημα και οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες που θα προσφέρονται προς τους ενδιαφερόμενους και τους πολίτες,
– το πρότυπο για τη μορφή και το περιεχόμενο του ενιαίου εντύπου της έγκρισης δόμησης και της άδειας δόμησης
– ο αριθμός των ελέγχων ανά κατηγορία και είδος έργου, η διενέργεια των ελέγχων ανά ειδικότητα μηχανικού και έργο.
Δικαιολογητικά για έγκριση δόμησης
Για τη χορήγηση έγκρισης δόμησης (δηλαδή της πιστοποίηση του δικαιώματος δόμησης), υποβάλλονται τα ακόλουθα δικαιολογητικά και μελέτες:
– Αίτηση, του κυρίου ή του έχοντος νόμιμο δικαίωμα, με τις δηλώσεις αναθέσεων – αναλήψεων και φύλλο ελέγχου.
– Τοπογραφικό διάγραμμα και διάγραμμα δόμησης.
– Αποδεικτικά καταβολής εισφορών και κρατήσεων για τις υπηρεσίες μηχανικού.
– Τίτλος ιδιοκτησίας και πρόσφατο πιστοποιητικό ιδιοκτησίας ή κτηματογραφικό απόσπασμα για κάθε ακίνητο, αποδεικτικά στοιχεία νομιμότητας των υφιστάμενων κτισμάτων σε περίπτωση προσθήκης και εγκρίσεις άλλων υπηρεσιών και διοικητικών οργάνων, όπου απαιτούνται.
Δικαιολογητικά για άδεια δόμησης
Για την έκδοση άδειας δόμησης (επιτρέπει την εκτέλεση των οικοδομικών εργασιών ) υποβάλλονται η έγκριση δόμησης και τα ακόλουθα δικαιολογητικά και μελέτες:
– Αίτηση του κυρίου ή του έχοντος νόμιμο δικαίωμα με τις δηλώσεις αναθέσεων – αναλήψεων.
– Αρχιτεκτονική μελέτη, στην οποία εμπεριέχεται η μελέτη παθητικής πυροπροστασίας και η μελέτη προσβασιμότητας για άτομα με αναπηρία όπου απαιτείται.
– Στατική μελέτη.
– Μελέτες ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων.
– Μελέτη ενεργειακής απόδοσης κτιρίου.
– Μελέτη χρονικού προγραμματισμού εκτέλεσης έργου.
– Μελέτη υδραυλικών εγκαταστάσεων και αποχετεύσεων.
– Μελέτη ενεργητικής πυροπροστασίας, θεωρημένη από την αρμόδια Πυροσβεστική Υπηρεσία.
– Μελέτη καυσίμου αερίου, εγκεκριμένη από την αρμόδια εταιρεία παροχής αερίου.
– Υπεύθυνη δήλωση κάθε μελετητή μηχανικού, στην οποία μεταξύ άλλων περιέχεται σχέδιο και φάκελος ασφάλειας και υγείας του έργου, ταυτότητα κτιρίου κ.ά.
Αναθεώρηση αδείας
Η ισχύς της άδειας δόμησης παρατείνεται, μετά τη λήξη της, ύστερα από αίτηση του δικαιούχου και κατόπιν αυτοψίας:
– Για τέσσερα έτη από την ημερομηνία λήξης της (σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν κατά το χρόνο έκδοσης της πράξης αναθεώρησης) αν δεν έχει περατωθεί ο φέρων οργανισμός του κτιρίου.
– Για τέσσερα έτη από την ημερομηνία λήξης της (σύμφωνα με τις διατάξεις που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσής της), αν έχει περατωθεί ο φέρων οργανισμός του κτιρίου.
– Για αόριστο χρόνο και σύμφωνα με τις διατάξεις που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσής της, αν μέχρι τη λήξη της ισχύος της άδειας ή της πράξης αναθεώρησής της, έχουν περατωθεί ο φέρων οργανισμός, οι όψεις του κτιρίου και η στέγη του κτιρίου, όπου αυτή είναι υποχρεωτική.
– Για ένα έτος για κατεδαφίσεις, εκσκαφές, επιχώσεις, διαμορφώσεις, κοπή δέντρων.
Επίσης, η άδεια δόμησης αναθεωρείται κατά τον χρόνο ισχύος της στην περίπτωση που αλλάξει ο επιβλέπων μηχανικός. Εάν οι οικοδομικές εργασίες διακοπούν χωρίς υπαιτιότητα του δικαιούχου της άδειας, η ισχύς της άδειας δόμησης παρατείνεται αναλόγως, με απόφαση του Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων.
Έλεγχος των εργασιών δόμησης και κυρώσεις
Οι έλεγχοι σε όλη τη διαδικασία ανέγερσης ενός κτηρίου θα διενεργούνται από διαφορετικό κάθε φορά Ελεγκτή Δόμησης με αυτοψία και έλεγχο της εφαρμογής των μελετών βάσει των οποίων εκδόθηκε η άδεια δόμησης. Ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης θα επιβάλλεται στους μελετητές μηχανικούς απαγόρευση εκπόνησης και υπογραφής μελετών για την έκδοση έγκρισης δόμησης και άδειας δόμησης και η κύρωση της απαγόρευσης επίβλεψης οικοδομικών εργασιών από 3 έως 12 μήνες.
Οι κυρώσεις διπλασιάζονται σε περίπτωση υποτροπής, καθώς και όταν οι παραβάσεις αφορούν οικοδομικές εργασίες σε παραδοσιακούς οικισμούς, αρχαιολογικούς χώρους, ιστορικούς τόπους και μνημεία, περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και σε προστατευόμενη περιοχή. Κατά την τρίτη υποτροπή, οι κυρώσεις θα είναι οριστικές.
Για μικρές παραβάσεις στη δόμηση επιβάλλεται σε βάρος του επιβλέποντος μηχανικού χρηματικό πρόστιμο ύψους από 1.000 έως 20.000 ευρώ, υπέρ του Δημοσίου. Οι παραβάσεις που θα χαρακτηρίζονται μικρές θα καθοριστούν με απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος. Το ύψος των προστίμων θα αναπροσαρμόζεται κάθε δύο έτη με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος.
Στον έλεγχο τα πολεοδομικά γραφεία μένουν εκτός διαδικασίας. Οι Ελεγκτές Δόμησης θα είναι ιδιώτες και θα αποκτούν την ιδιότητα για δύο έτη. Η απόκτηση νέας άδειας ελεγκτή δόμησης από το ίδιο πρόσωπο θα είναι δυνατή μόνο αν παρέλθει διάστημα μεγαλύτερο των δύο ετών από τη λήξη της προηγούμενης άδειάς του. Ο ελεγκτής δεν πρέπει να είναι δημόσιος υπάλληλος ή υπάλληλος Ν.Π.Δ.Δ. ή υπαλλήλου στον ευρύτερο δημόσιο τομέα με σχέση δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου.