Αλλάζει ο τρόπος εφημερίας των δημοσίων νοσοκομείων που λειτουργούν στις μεγάλες πόλεις. Η ηγεσία του υπουργείου Υγείας μελετά την κατάργηση των ομοειδών κλινικών, όπως αυτές λειτουργούν σήμερα, και τη συνένωσή τους σε ενιαίο τμήμα. Ομάδα γιατρών κάθε τμήματος – διαφορετική κάθε φορά – θα επανδρώνει το Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) κατά τις ημέρες της εφημερίας του νοσοκομείου και θα υποδέχεται τα περιστατικά, τα οποία ανάλογα με τη βαρύτητά τους θα οδηγούνται στην κατάλληλη μονάδα, στο χειρουργείο ή ακόμη και στο… σπίτι τους.

Κλειστή θα βρίσκουν την πόρτα του νοσοκομείου τα «βαλιτσάκια», δηλαδή όλοι εκείνοι που προσέρχονται στα νοσηλευτικά ιδρύματα κατά τις ημέρες εφημερίας τους κατόπιν συνεννόησης με κάποιον γιατρό. Επίσης, περιστατικά τα οποία θα κρίνονται από τους γιατρούς ως μη επείγοντα ή σοβαρά δεν θα παραμένουν στο νοσοκομείο. Αυτά θα εξετάζονται από όλους τους γιατρούς, πλην των ειδικευομένων, τις υπόλοιπες ημέρες κατά τις οποίες το νοσοκομείο δεν θα εφημερεύει.

Στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) υποχρεούνται να βρίσκονται όλοι οι γιατροί των ενιαίων πια τμημάτων, που θα επιλέγονται κάθε φορά. Ενας από την ομάδα θα είναι ο συντονιστής. Οποιος γιατρός δεν βρίσκεται στο πόστο του, με βάση το πρόγραμμα εφημερίας, θα τίθεται σε αργία και ο διοικητής του νοσοκομείου, ο οποίος παράλληλα θα είναι υπεύθυνος και για τη λειτουργία του ΤΕΠ, θα «απολύεται».

Εξοικονόμηση πόρων με ασφαλή λειτουργία

Οι μεταρρυθμίσεις αυτές περιλαμβάνονται σε πρόταση του διοικητή της 1ης Υγειονομικής Περιφέρειας κ. Αρη Μουσιώνη, η οποία την περασμένη εβδομάδα παραδόθηκε στον υπουργό Υγείας κ. Α. Λοβέρδο. Η πρόταση αναμένεται να συζητηθεί στα μέσα Οκτωβρίου σε συνεδρίαση του Κεντρικού Συμβουλίου Υγειονομικών Περιφερειών (ΚΕΣΥΠΕ) προκειμένου να τεθεί σε εφαρμογή την 1η Νοεμβρίου. Αξίζει να αναφερθεί ότι ανάλογες προτάσεις έχουν γίνει και στο παρελθόν από γιατρούς νοσοκομείων του ΕΣΥ με στόχο την κάλυψη των αναγκών των ιδρυμάτων, εξοικονομώντας παράλληλα χρήματα από αυτά που καταβάλλονται για τις εφημερίες.

Στις 14 Μαΐου 2010 ο διευθυντής της Στ’ Μαιευτικής/ Γυναικολογικής Κλινικής του νοσοκομείου «Ελενα Βενιζέλου» κ. Γ. Φαρμακίδης, από τη θέση που είχε τότε του προέδρου του Επιστημονικού Συμβουλίου, είχε προτείνει στο διοικητικό συμβούλιο του νοσοκομείου τη συνεφημέρευση των έξι μαιευτικών/ γυναικολογικών κλινικών ανά δύο. «Είναι ο μόνος τρόπος εξοικονόμησης χρημάτων, αφού πλέον δεν υπάρχει δυνατότητα περαιτέρω περικοπής εφημεριών, ενώ δεν θα έχει αντίκτυπο στην ασφαλή λειτουργία του νοσοκομείου» ανέφερε ο κ. Φαρμακίδης. Η πρότασή του τότε είχε πέσει στο κενό…

Στην πρότασή του ο διοικητής της 1ης ΥΠΕ περιγράφει εικόνες που αποτυπώνουν την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στα ελληνικά νοσοκομεία τις ημέρες της εφημερίας.

«Σήμερα ο ασθενής που προσέρχεται στο δημόσιο νοσοκομείο ως επείγον περιστατικό τρέχει από ιατρείο σε ιατρείο αναζητώντας τον γιατρό που θα του παράσχει την κατάλληλη φροντίδα ή εκλιπαρώντας κάποιον να ασχοληθεί μαζί του. Ο ασθενής αισθάνεται απρόσκλητος ή και ανεπιθύμητος. Παράλληλα, εμφανίζεται κατά κόρον το φαινόμενο των “πλασματικώς επειγόντων” περιστατικών, κυρίως χειρουργικών. Πρόκειται για πηγή διαφθοράς και κατασπατάλησης πόρων»

Στόχος είναι να ανατραπεί η υπάρχουσα κατάσταση, σημειώνει ο κ. Μουσιώνης. «Οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι ο ασθενής προσέρχεται στο νοσοκομείο με συμπτώματα και όχι με διάγνωση. Οι γιατροί είναι αυτοί που με τον απαραίτητο κλινικό και εργαστηριακό έλεγχο θα κάνουν τη διάγνωση και θα καταρτίσουν το κατάλληλο σχέδιο θεραπείας» προσθέτει.

Τι θα γίνεται στην πράξη

Σύμφωνα με την πρόταση του διοικητή της 1ης ΥΠΕ, μία ομάδα γιατρών από όλα τα τμήματα (μετά την ενοποίηση ομοειδών κλινικών) του νοσοκομείου θα βρίσκεται στο ΤΕΠ κατά την ημέρα της εφημερίας του Ιδρύματος.

Από το Παθολογικό Τμήμα θα βρίσκονται τέσσερις-πέντε γιατροί (ο αριθμός θα ορίζεται από το επιστημονικό συμβούλιο του νοσοκομείου), άλλοι τόσοι από το Καρδιολογικό, το Χειρουργικό κ.ο.κ. Αυτή η ομάδα θα αποτελείται από ειδικευμένους γιατρούς και όχι ειδικευόμενους. Ανάμεσά τους και διευθυντές. Η ομάδα θα υποδέχεται το επείγον περιστατικό και θα κρίνει σε ποια μονάδα θα οδηγηθεί. Εφόσον είναι επείγον, θα οδηγείται στο χειρουργείο, στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας ή όπου αλλού χρειάζεται.

«Αν για παράδειγμα μια έγκυος τραυματιστεί σοβαρά σε τροχαίο» εξηγεί ο κ. Μουσιώνης «θα μεταφερθεί στο ΤΕΠ του Χειρουργικού Τμήματος. Εκεί θα την υποδεχθούν νευροχειρουργός, στην περίπτωση που έχει υποστεί κρανιοεγκεφαλική κάκωση, θωρακοχειρουργός, οφθαλμίατρος (αν έχει τραυματιστεί στο μάτι) και όποια άλλη ειδικότητα είναι απαραίτητη σύμφωνα με τον τραυματισμό της γυναίκας. Οπωσδήποτε θα υπάρχει στην ομάδα και μαιευτήρας γυναικολόγος».

Αν το περιστατικό είναι μέτριας μορφής, για παράδειγμα μια γαστρεντερίτιδα, θα εισαχθεί στον θάλαμο βραχείας νοσηλείας του ΤΕΠ. Στην περίπτωση που η κατάσταση της υγείας του ασθενούς παρουσιάσει επιδείνωση, θα γίνει εισαγωγή στο νοσοκομείο. Αν τα συμπτώματα έχουν υποχωρήσει, και έπειτα από υπόδειξη των γιατρών, ο ασθενής θα πάρει εξιτήριο.

Σημειώνεται ότι κατά τις ημέρες που εφημερεύουν, στα νοσοκομεία δεν θα γίνονται δεκτά περιστατικά που δεν θεωρούνται σοβαρά ή επείγοντα. «Οι υπηρεσίες πρωτοβάθμιας περίθαλψης θα παρέχονται από τους συμβεβλημένους γιατρούς του Ενιαίου Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας και των Κέντρων Υγείας. Αυτοί θα παραπέμπουν τον εμπύρετο ασθενή στο νοσοκομείο όποτε αυτό θα κρίνεται απαραίτητο» διευκρινίζει ο κ. Μουσιώνης.

Χρόνια περιστατικά στα εξωτερικά ιατρεία

Αλλαγές θα υπάρξουν και στη λειτουργία των Τακτικών Εξωτερικών Ιατρείων (ΤΕΙ). Οπως αναφέρεται στην πρόταση του κ. Μουσιώνη, καθημερινά από τις 8 π.μ. ως τις 2 μ.μ. ομάδα γιατρών κάθε τμήματος (κάθε φορά άλλοι γιατροί) θα εξετάζει ασθενείς με ραντεβού. «Την ημέρα που οι συγκεκριμένοι γιατροί θα πρέπει να βρίσκονται στα εξωτερικά ιατρεία του νοσοκομείου για να βλέπουν χρόνια περιστατικά, δεν θα κάνουν ούτε επίσκεψη στους νοσηλευόμενους ασθενείς ούτε χειρουργείο. Κάθε γιατρός θα έχει αυτή την υποχρέωση μόνο για μία ημέρα την εβδομάδα» εξηγεί και προσθέτει ότι ανάμεσα στους γιατρούς που θα μετέχουν στα τακτικά εξωτερικά ιατρεία θα είναι και οι διευθυντές.

«Δεν είναι σωστό να οδηγείται ο ασθενής στα απογευματινά ιατρεία πληρώνοντας κανονική επίσκεψη επειδή δεν βρίσκει πρωινό ραντεβού στο νοσοκομείο. Με σωστή οργάνωση όλα τα χρόνια περιστατικά θα μπορούν να εξυπηρετούνται τις πρωινές ώρες» σημειώνει. Επίσης, υπογραμμίζει ότι οι ειδικευόμενοι γιατροί δεν θα κάνουν τακτικά εξωτερικά ιατρεία, απλώς θα παρακολουθούν.

«Υπάρχουν και κλινικές που έχουν µόλις ένα κρεβάτι!»

Κατακερµατισµός, κακή οργάνωση, κενά, υποταγή στον επικεφαλής και άλλες παθογένειες

Υπάρχουν κλινικές µε ελάχιστα κρεβάτια (ακόµη και κλινικές µε µόλις ένα κρεβάτι) οι οποίες (και όχι µόνο αυτές) συχνά λειτουργούν ως ιδιωτικά ιατρεία για τις ανάγκες των διευθυντών τους και εις βάρος του δηµοσίου συµφέροντος. Ενδεικτικό του υφιστάµενου κατακερµατισµού είναι ότι στην 1η Υγειονοµική Περιφέρεια (ΥΠΕ) υπάρχουν κλινικές που διαθέτουν από ένα έως πέντε κρεβάτια. Από αυτές, τρεις έχουν από ένα κρεβάτι και άλλες τόσες από δύο. Κατά µέσον όρο αντιστοιχούν περίπου 20 κρεβάτια ανά κλινική, αριθµός µικρότερος κάθε διεθνούς δεδοµένου και µη λειτουργικός. Υπάρχουν πολλές κλινικές µε µικρό αριθµό ειδικευµένων γιατρών µε αποτέλεσµα να µην είναι πρακτικά εφικτή η πλήρης εφηµεριακή κάλυψη. Για παράδειγµα, σε δύο κλινικές της ίδιας ειδικότητας υπηρετούν από τρεις ειδικευµένοι γιατροί και για να καλύψουν την εφηµερία είναι υποχρεωµένοι να πραγµατοποιούν δέκα εφηµερίες τον µήνα (και παραπάνω στη διάρκεια των αδειών). Με τη συνένωση των υφιστάµενων κλινικών σε ένα τµήµα, θα χρειάζεται να πραγµατοποιούν µόνο από πέντε εφηµερίες τον µήνα και θα υπάρχει πλήρης κάλυψη. Ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις οι γιατροί στα νοσοκοµεία που εφηµερεύουν είναι, αντικειµενικά, υπεραρκετοί, λόγω κατακερµατισµού, κακής οργάνωσης και κατανοµής, παρουσιάζονται πολύ µεγάλα κενά και η εφηµέρευση καθίσταται προβληµατική.

Ασθενής που νοσηλεύεται στην Α’ Παθολογική Κλινική και παίρνει εξιτήριο πρέπει να περιµένει πότε θα εφηµερεύσει ξανά η συγκεκριµένη κλινική για να συνεχίσει τη θεραπεία του. Επίσης αν η Α’ Παθολογική Κλινική είναι εξειδικευ µένη, π.χ., στις λοιµώξεις, ο ασθενής δεν µπορεί να έχει εξειδικευµένη φροντίδα για τον σακχαρώδη διαβήτη από τον οποίο πάσχει, διότι αποτελεί αντικείµενο της Β’ Παθολογικής Κλινικής. Με τη νέα µορφή οργάνωσης (συνένωση των υφιστάµενων κλινικών σε ένα τµήµα) όλοι οι ασθενείς µπορούν να τύχουν εξειδικευµένης φροντίδας διότι όλο το επιστηµονικό δυναµικό θα εργάζεται χωρίς στεγανά.

Σπανίως υπάρχει επιστηµονική και κλινική συνεργασία µεταξύ του προσωπικού των διαφορετικών κλινικών της ίδιας ειδικότητας. Συχνά στα περισσότερα νοσοκοµεία συγκροτούνται οµάδες υπό τον διευθυντή κάθε κλινικής, µε εξάρτηση και υποταγή στον επικεφαλής, χωρίς δεσµούς µεταξύ τους, χωρίς αλληλεγγύη, χωρίς συνεργασία, ούτε καν µεταξύ των οµοειδών κλινικών, για την αντιµετώπιση των περιστατικών, µε σκληρό και συχνά αθέµιτο ανταγωνισµό µεταξύ τους. Το γεγονός αυτό κρίνεται ως απαράδεκτο και είναι εις βάρος αφενός της επιστηµονικής εξέλιξης και απόδοσης των γιατρών, αφετέρου της παρεχόµενης περίθαλψης, αλλά και της αποδοτικής αξιοποίησης των πόρων.

Η εκπαίδευση των ειδικευοµένων είναι προσανατολισµένη στο αντικείµενο που ασχολείται περισσότερο η κάθε κλινική. Με την αναδιοργάνωση των κλινικών και τη συνένωση των υφιστάµενων οµοειδών κλινικών σε ένα ενιαίο τµήµα, θα αναβαθµιστεί σηµαντικά διότι θα υπάρχει η δυνατότητα καθηµερινής επαφής µε όλο το ειδικευµένο ιατρικό δυναµικό.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ