Τέρμα οι παρεκκλίσεις στην εκτός σχεδίου δόμηση στην Αττική

Ακόμη, παράλληλα με την αυστηροποίηση των υφιστάμενων νομικών ρυθμίσεων δόμησης προωθούνται εναλλακτικές χρήσης στην εκτός σχεδίου γη, κυρίως στον γεωργικό τομέα. Οι βασικοί πυλώνες του νέου Ρυθμιστικού παρουσιάστηκαν το πρωί της Τετάρτης σε συνέντευξη Τύπου από τον υπουργό Περιβάλλοντος κ. Γιώργο Παπακωνσταντίνου , τον αναπληρωτή υπουργό κ. Νίκο Σηφουνάκη και τον πρόεδρο του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου και προστασίας περιβάλλοντος Αθήνας (ΟΡΣΑ) κ. Ι. Πολύζο.

Η πρόταση του νέου Ρυθμιστικού σχεδίου, η οποία ύστερα από διαβούλευση θα πάρει τη μορφή σχεδίου νόμου, θέτει ως άξονες προτεραιότητας τον περιορισμό της κατανάλωσης φυσικών πόρων, εδαφών και ενέργειας για την επόμενη δεκαετία. Στόχος είναι η αξιοποίηση και βέλτιστη χρήση της ήδη πολεοδομημένης γης με επανάχρηση κτηρίων, αναπλάσεις, ανάσχεση της διάχυση της πόλης, θωράκιση του εξωαστικού χώρου, της γεωργικής γης, των χώρων πρασίνου και των ελεύθερων χώρων.

Ενα τέταρτο του αιώνα μετά το πρώτο ρυθμιστικό, η νέα πρόταση συντάχθηκε στη σκιά της βαθιάς οικονομικής κρίσης και των ανατροπών στη πολεοδομική και περιβαλλοντική νομοθεσία που έφερε ο εφαρμοστικός νόμος του μεσοπρόθεσμου προγράμματος.

Στο «πράσινο τόξο» το οποίο δημιουργείται από τους ορεινούς όγκους που περιβάλλουν το Λεκανοπέδιο _ δηλαδή τα όρη Αιγάλεω, Πεντέλη, Υμηττό, Πάρνηθα, καθώς και τα όρη Κιθαιρώνα, Πάστρα, Πατέρα και Γεράνεια που συγκροτούν το ορεινό σύμπλεγμα της Δυτικής Αττικής _ θεσμοθετείται δέσμη μέτρων περιορισμού της δόμησης και προστασίας στα πεδινά τμήματα, με στόχο την προστασία τους.

Επίσης προωθείται η θεσμική θωράκιση και προστασία αστικών νησίδων πρασίνου.

Ως «πράσινες αστικές νησίδες» οι οποίες χρήζουν περαιτέρω σχεδιασμού και προστασίας ορίζονται:

– το δασόκτημα Συγγρού,

– οι λόφοι Αρδηττού, Φιλοπάππου, Λυκαβηττού, Σελεπίτσαρι Νίκαιας, Κορυδαλλού, Ιππείου Κολωνού, Στρέφη, Φινοπούλου και Σκουζέ,

– οι, μεταξύ Καρέα – Βύρωνα – Υμηττού, αδόμητες περιοχές,

– ο λόφος της Ηλιούπολης στο Χαλικάκι, καθώς και ο λόφος Πανί Αλίμου.

Ο σχεδιασμός και η διαχείριση των αστικών και περιαστικών Μητροπολιτικών Πάρκων αποτελεί ένα ιδιαίτερο σκέλος των λεγόμενων Μητροπολιτικών Παρεμβάσεων του νέου Ρυθμιστικού Σχεδίου, σε συνέχεια του συστήματος υπερτοπικών πόλων ήπιων χρήσεων πολιτισμού, αθλητισμού και αναψυχής του Ρυθμιστικού του 1985. Προωθείται η βελτίωση της προσβασιμότητάς τους με Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και επιδιώκεται η αρμονική ένταξη των Ολυμπιακών Ακινήτων στα Μητροπολιτικά Πάρκα, με την επανεξέταση των μεταολυμπιακών χρήσεων που έχουν ήδη θεσμοθετηθεί.

– Στο πρώην Αεροδρόμιο Ελληνικού προωθείται Μητροπολιτικό Πάρκο, κυρίως πρασίνου, με χρήσεις αθλητισμού, αναψυχής, πολιτισμού. Θα συνδυαστεί με αστική ανάπτυξη μικτών χρήσεων υπηρεσιών, επιχειρηματικού κέντρου, κέντρου έρευνας και εκπαίδευσης, τουρισμού αλλά και κατοικίας σε περιορισμένη έκταση. Διατηρούνται και επαναχρησιμοποιούνται, με συμβατές με το χαρακτήρα τους χρήσεις, τα αξιόλογα αρχιτεκτονικά κτίρια τα οποία βρίσκονται στον χώρο του Ελληνικού. Η προσπέλαση του Πάρκου θα ενισχυθεί με Μέσα Σταθερής Τροχιάς ενώ θα αποτραπεί η διάσπαση της συνοχής του χώρου από τη διαμπερή κυκλοφορία οχημάτων.

Στον κατάλογο των μητροπολιτικών πάρκων περιλαμβάνονται το «Γουδή – Ιλισίων», «Τουρκοβουνίων – Αττικό Άλσος», «Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης Πύργου Βασιλίσσης», Φαληρικού Ορμου και Σελεπίτσαρι.

Για το πάρκο Γουδή – Ιλισίων οι βασικοί άξονες σχεδιασμού του χώρου θα είναι η διεύρυνση των κοινόχρηστων χώρων, η άρση της διχοτόμησης από τους οδικούς άξονες, ο περιορισμός του ΙΧ στην περιμετρική ζώνη κ.ά. Για το πάρκο του Πύργου Βασιλίσσης προωθείται η ολοκλήρωση της θεσμικής ρύθμισης και της αποσαφήνισης του ιδιοκτησιακού καθεστώτος.

Ως Περιαστικά Μητροπολιτικά Πάρκα Πρασίνου προτείνονται τα εξής:

– Τατοΐου

– Αρχαίων Λατομείων Πεντέλης

– Αρχαίων Μεταλλείων Σουνίου

– Σχοινιά Μαραθώνα

– Οικολογικό – Πολιτιστικό Πάρκο Βραώνας Μεσογείων

Για τη διαχείριση των Μητροπολιτικών Πάρκων, προβλέπεται η σύσταση Μητροπολιτικού Φορέα Διαχείρισης Αστικού Πρασίνου ή Φορέα Ειδικού Σκοπού.

Η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων θα επιτρέπεται σε νόμιμα υφιστάμενα κτίρια και στέγαστρα, εντός και εκτός εγκεκριμένων σχεδίων, με την προϋπόθεση ότι η χρήση των εγκαταστάσεων αυτών επιτρέπεται από τις κείμενες πολεοδομικές διατάξεις. Ακόμη προτείνεται η δυνατότητα εγκατάστασης σε οικόπεδα εντός ή εκτός σχεδίου, τα οποία βρίσκονται μέσα σε επιχειρηματικές ζώνες και σε εμπορευματικά πάρκα καθώς και σε εγκαταστάσεις αεροδρομίων και μεγάλων σιδηροδρομικών σταθμών, λιμανιών και γενικά επί εγκαταστάσεων συγκοινωνιακών υποδομών. Στις ζώνες προστασίας ορεινών όγκων, ρεμάτων και ευαίσθητων περιοχών, στις δασικές εκτάσεις και στη γεωργική γη Α’ προτεραιότητας, δεν θα επιτρέπεται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων.

Για την ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας, προκρίνεται η χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων στο ηπειρωτικό τμήμα της Αττικής, μόνο σε περιοχές των ορεινών όγκων Πάστρας, Πανείου, Λαυρεωτικού Ολύμπου, στο εκτός επιρροής του αεροδρομίου Ελ. Βενιζέλος τμήμα της Μερέντας, καθώς και στο ηπειρωτικό τμήμα της Τροιζηνίας. Επιπλέον, επιτρέπεται η εγκατάσταση σταθμών ηλεκτροπαραγωγής από βιοαέρια, σε συνδυασμό με μονάδες επεξεργασίας στερεών και υγρών αποβλήτων.

Μια από τις βασικές κατευθύνσεις του νέου Ρυθμιστικού Σχεδίου για την Αττική θα είναι η διατήρηση της γεωργικής γης ώστε να αντιμετωπιστούν οι ισχυρές οικιστικές πιέσεις οι οποίες οδηγούν στη συρρίκνωσή της. Έτσι, καθορίζονται «Γεωργικά Πάρκα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης» σε Αττικά Πάρκα Μεσογείων, Παιανία, Μέγαρα, Ερυθρές και Βόρεια Αττική καθώς και «Γεωργικές Περιοχές Α’ Προτεραιότητας». Εκεί περιορίζεται η δόμηση για κατοικία έως ότου γίνει η εξειδίκευση του σχεδιασμού για τον καθορισμό των ορίων τους, των χρήσεων και των ειδικών όρων δόμησης. Θα επιτρέπεται η εγκατάσταση παραγωγικών δραστηριοτήτων μεταποίησης αγροτικών προϊόντων, μικρών μονάδων εστίασης και πολιτισμού, συνδεδεμένων με την αντίστοιχη παραγωγή.

Ειδικότερα στην Αττική, ως Γεωργικές Περιοχές Α’ Προτεραιότητας με το νέο ρυθμιστικό θα θεωρούνται εκτάσεις που φιλοξενούν καλλιέργειες οι οποίες συγκροτούν φυσικές ενότητες, όπως ελαιώνες, αμπελώνες κ.ά., ή εκτάσεις για τις οποίες εισπράττονται επιδοτήσεις στα πλαίσια του συστήματος της ενιαίας ενίσχυσης. Επίσης, ως πρώτης προτεραιότητας θα καταχωρηθούν εκτάσεις που είναι οριοθετημένες και παράγουν οίνους ποιότητας ή Προϊόντα Ονομασίας Προέλευσης ή Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης.

Τα Γεωργικά Πάρκα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης θα αφορούν περιαστικές γεωργικές ενιαίες εκτάσεις, οι οποίες σήμερα υποβαθμίζονται κυρίως λόγω της αστικής ή οικιστικής ανάπτυξης και χρήζουν άμεσης προστασίας.

Μείζον στοίχημα για τη χωροταξική οργάνωση του Λεκανοπεδίου αποτελεί η περιοχή του Ελαιώνα.

Στόχοι και άξονες της προωθούμενης πολιτικής μεταξύ άλλων είναι:

– διατήρηση και ενίσχυση της μεταποιητικής δραστηριότητας

– χωροθέτηση Επιστημονικού και Τεχνολογικού Πάρκου

·- εγκατάσταση στην περιοχή του Νέου Κεντρικού Σταθμού των ΚΤΕΛ και του νέου Συγκοινωνιακού Κέντρου, αμαξοστασίων Μετρό, Τρόλεϊ και λεωφορείων, της Κεντρικής Αγοράς Αθηνών και του Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων.

– επανεξέταση του προγράμματος μετεγκατάστασης του γηπέδου του Παναθηναϊκού, με στόχο τη συμμόρφωση με τη σχετική νομολογία του ΣτΕ και την προοπτική εξασφάλισης της απελευθέρωσης του γηπέδου της λεωφόρου Αλεξάνδρας.

Τα εμπορικά κέντρα θα εγκρίνονται μετά από άδεια χωροθέτησης. Θα χωροθετούνται εντός του αστικού ιστού στα κέντρα των πόλεων και θα ενθαρρύνεται η επανάχρηση υφιστάμενων κτηρίων. Στα πλαίσια προγραμμάτων αστικής ανασυγκρότησης θα μπορούν να χωροθετούνται, πάντοτε εντός του αστικού ιστού, αλλά, εκτός των ήδη διαμορφωμένων πολεοδομικών κέντρων, σε υποβαθμισμένες περιοχές όπου θα λειτουργούν ως καταλύτης για την αναβάθμισή τους. Προϋπόθεση η εξυπηρέτησή τους από Μέσα Σταθερής Τροχιάς.

Η αποφυγή κατασκευής νέων αυτοκινητοδρόμων οι οποίοι επιτείνουν το φαινόμενο της αστικής διάχυσης αποτελεί στόχο της πολιτικής μεταφορών του νέου Ρυθμιστικού. Ωστόσο, όπως δήλωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος κ. Παπακωνσταντίνου το Ρυθμιστικό αποτελεί πρόταση του ΟΡΣΑ και πρόσθεσε ότι θα υπάρξει απόλυτη ταύτιση με το πρόγραμμα της κυβέρνησης για τους οδικούς άξονες . Ειδικότερα η Δυτική Περιφερειακή Υμηττού σχεδιάζεται να επεκταθεί έως τη Βουλιαγμένης, να αναβαθμιστεί η Βάρης – Κορωπίου και να προωθηθεί ο αυτοκινητόδρομος «Ελευσίνα – Θήβα».
Μεταξύ άλλων προβλέπεται:

– η ολοκλήρωση της Σιδηροδρομικής Γραμμής Υψηλής Ταχύτητας (ΣΓΥΤ) Αθηνών-Θεσσαλονίκης με νέο κλάδο Ελευσίνα – Θήβα, για τη συντόμευση κατά 30 χλμ της διαδρομής και την απόδοση της υφιστάμενης γραμμής Αθήνας – Θήβας / Χαλκίδας αποκλειστικά σε προαστιακή χρήση.

– Νέος Κεντρικός Σταθμός Υπεραστικών Λεωφορείων Εξωτερικού και Εσωτερικού (ΚΤΕΛ) πλησίον του σταθμού Μετρό Ελαιώνας.

Επίσης προτείνεται ανάπτυξη του δικτύου προαστιακού σιδηροδρόμου:

– Σιδηροδρομικό Κέντρο Αχαρνών – Κόρινθος – Κιάτο, με διακλάδωση Ισθμός – Λουτράκι: Ταχεία εξυπηρέτηση Δυτικής Αττικής / Θριασίου / Κορινθίας

– Αγ. Ανάργυροι – Ελευσίνα – Μέγαρα: Επαναλειτουργία παλαιάς γραμμής ΟΣΕ, για την εξυπηρέτηση Δυτικής Αττικής / Θριασίου Πεδίου (εναλλακτικά μπορεί να λειτουργήσει με Ελαφρύ Μετρό ή Τραμ)

– Ελληνικό – Βάρη – Διεθνές Αεροδρόμιο Αθήνας: Νέα σύνδεση που καταρχήν μπορεί να υλοποιηθεί με ταχύ λεωφορειόδρομο (BRT) ή Ελαφρύ Μετρό

Στο νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο ορίζονται επεκτάσεις στις υφιστάμενες γραμμές του Μετρό καθώς και νέες γραμμές τραμ και Ελαφρού Μετρό όπως:

– Σύνταγμα – Πλ. Αιγύπτου – Ανω Πατήσια

– Στ. Λαρίσης – Νοσοκομεία Παίδων / Γουδί

– Καμίνια – Φρεαττύδα / Χατζηκυριάκειο

– Πειραιάς – Κερατσίνι – Πέραμα

– Ελληνικό – Σταθμός Μετρό Αργυρούπολης

– Πειραιάς – Τζιτζιφιές – Λεωφ. Θησέως – Φιξ

– Λιμένας Κρουαζιερόπλοιων (Πειραϊκή) – Ακτή Ξαβερίου – Ακτή Κονδύλη – Ηετιώνεια Ακτή – Δραπετσώνα: ειδικό Μέσο Σταθερής Τροχιάς για την εσωτερική εξυπηρέτηση της λιμενικής ζώνης.