Η μείωση των ψαριών του Αιγαίου έχει άμεση επίπτωση και στον πληθυσμό της φώκαινας. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά δυσπρόσιτο ζώο γι’ αυτό και οι επιστημονικές πληροφορίες που υπάρχουν είναι περιορισμένες.
Είναι ένα από τα μικρότερα κητώδη στον κόσμο και στην Ελλάδα προτιμά το Θρακικό και το Βόρειο Αιγαίο Πέλαγος. Οι ελληνικές φώκαινες θεωρούνται οι μοναδικές της Μεσογείου. Το μήκος των θηλυκών είναι κατά μέσο όρο 1,35 μέτρα και των αρσενικών 1,25 μέτρα ενώ το βάρος τους φτάνει τα 50 κιλά.
Τη «βάφτισε» ο Αριστοτέλης
To επιστημονικό όνομα της φώκαινας είναι P. phocoena και προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό όνομα «φώκαινα», το οποίο χρησιμοποίησε ο Αριστοτέλης για να την περιγράψει.
«Είναι άγνωστο αν το όνομα «φώκαινα» έχει κάποια σχέση με τη φώκια, υποδηλώνοντας μια ομοιότητα στην εμφάνιση. Πάντως, το κοινό όνομα των φωκαινών στα αγγλικά, «porpoise» προέρχεται από τη συνένωση των λατινικών λέξεων porcus και piscis που σημαίνουν «ψάρι χοίρος»», λέει ο θαλάσσιος βιολόγος και υπεύθυνος θαλάσσιου περιβάλλοντος στο WWF Ελλάς κ. Γιώργος Παξιμάδης.
Τρώει γαύρους και γωβιούς
Πληροφορίες για την εποχικότητα αναπαραγωγής της και για τις διατροφικές της συνήθειες δεν υπάρχουν. «Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας από άλλες περιοχές του πλανήτη, οι φώκαινες ωριμάζουν σε ηλικία 3,5 ετών και αναπαράγονται στα 5 και 7 χρόνια τους, για το αρσενικό και το θηλυκό αντίστοιχα. Ζουν σε μικρά κοπάδια (2 – 10 ζώων)».
Αναζητούν και συλλαμβάνουν την τροφή τους χωρίς ιδιαίτερη συνεργασία μεταξύ τους, σε αντίθεση με τα περισσότερα είδη δελφινιών. «Σύμφωνα με όλες τις μελέτες όμως μπορούμε να πούμε ότι τρέφονται με ψάρια π.χ. γαύρους και γωβιούς», αναφέρει ο κ. Παξιμάδης. Καταδύονται σε βάθος από 14 ως 41 μέτρα και ζουν έως 24 χρόνια.
Ενα «ελληνικό» υποείδος
Οι φώκαινες του Αιγαίου και της Μαύρης θάλασσας διαφοροποιούνται γενετικά από τις φώκαινες του υπόλοιπου πλανήτη. Το μέγεθος και η γεωγραφική απομόνωση του υποπληθυσμού που ζει στην περιοχή μας τον καθιστά εξαιρετικά ευάλωτο.
Το πρόγραμμα «Θάλασσα» που υλοποιεί η MOm και το WWF Ελλάς σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών Πέλαγος και το Tethys Research Institute έχει ως στόχο τη γνωριμία μας με τα θαλάσσια θηλαστικά που ζουν στα ελληνικά νερά και την προστασία τους.
