ΘΑΥΜΑΖΕΙ τον Αρχιμήδηκαι τον 28χρονο κ. Κ.Δασκαλάκη,ξεχωρίζει για το έργο του τον Γάλλο Εβαρίστ Γκαλουά. Ηπιος, συνεσταλμένος, χαμηλόφωνος,ο 16χρονος Χάρης Τσαμπασίδης αθροίζει στο ράφι της βιβλιοθήκης του χρυσά και χάλκινα μετάλλια,ξεχωρίζοντας από διαγωνισμούς μαθηματικών ανάμεσα σε 15.000 παιδιά. Η Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία αναγνωρίζει ότι ο μικρός έχει άστρο, τον χαρακτηρίζει μάλιστα- διά στόματος του γενικούγραμματέα της κ. ΓιάννηΤυρλή- « αυθεντικό μαθηματικό ταλέντο »και τον ανταμείβει προτείνοντάς τον σε ένα από τα μεγαλύτερα
πανεπιστήμια του κόσμου, το αμερικανικό ΜΙΤ. Γεννημένος στο Λιτόχωρο Πιερίας, γιος φαρμακοποιών, ο Χάρης δεν λέει «όχι» στις προκλήσεις του μέλλοντος, αλλά πατάει γερά στα πόδια του:δηλώνει λάτρης της Λογικής, δεν αισθάνεται την ανάγκη να υποβληθεί σε τεστ νοημοσύνης, ενώ εκτιμά ότι η αναγνώρισή του είναι συνέπεια της επίπονης προσπάθειας που καταβάλλει πριν από κάθε διαγωνισμό. Η επιρροή που έχουν ασκήσει τα μαθηματικά επάνω του είναι σαφής. Ισως επειδή πίσω από τους αριθμούς,τις εξισώσειςκαι τους αλγόριθμους κρύβεται, αιώνες τώρα, η φιλοσοφία της ίδιας της ζωής.

O Χάρης ανήκει στην εξαμελή σύνθεση της Εθνικής Ομάδας Μαθηματικών (που αντιστοιχεί στην ηλικία του), κρατώντας το χρυσό μετάλλιο για το 2010. Διακρίθηκε έπειτα από διαδοχικούς διαγωνισμούς πάνω στη γεωμετρία, στην άλγεβρα και στη θεωρία των αριθμών, από αρχική δεξαμενή 15.000 μαθητών. «Η πόρτα του ΜΙΤ δεν ανοίγει εύκολα» εξηγεί ο κ. Γ. Τυρλής , γενικός γραμματέας της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας και αντιπρόεδρος της επιτροπής διαγωνισμών. « Οι επιδόσεις στους διαγωνισμούς αποτελούν σοβαρό κριτήριο, καθώς τα παιδιά καλούνται να δώσουν λύσεις σε ανορθόδοξα προβλήματακαι δείχνουν κατά πόσον είναι εν δυνάμει ερευνητές,μακριά από το σχολικό, προστατευμένο περιβάλλον.Ο Χάρης δεν ανήκει στις συνηθισμένες περιπτώσεις, είναι αυθεντικό μαθηματικό ταλέντο, και σας το λέω αυτό έπειτα από πολυετή πείρα,ασχολούμαι με τους διαγωνισμούς από το 1983. Το θετικό είναι ότι τα “παιδιά μας” (εκτός από το ΜΙΤ, δικό μας παιδί φοιτά και στο Κέιμπριτζ) έχουν λαμπρή πορεία».

Τα ινδάλματα
Ο Χάρης σκέπτεται πολύ προτού απαντήσει, ειδικά στην ερώτηση για το μαθηματικό «ίνδαλμά»του: « Τα κατορθώματα κάποιου είναι ανάλογα με τα δεδομένα της εποχής του,δεν μπορούν να μπουν σε διαχρονική διαδικασία σύγκρισης. Με αυτό το σκεπτικό,θεωρώ σπουδαίο τον Αρχιμήδη, ενώ από τους σύγχρονους θαυμάζω τον κ. Κ.Δασκαλάκη,που ανακάλυψε ότι στη θεωρία των παιγνίων, την οποία ανέπτυξε ο- κινηματογραφικά “Υπέροχος άνθρωπος”- νομπελίστας της Οικονομίας Τζον Νας, είναι αδύνατον να προβλεφθούν στρατηγικές».

Ο ίδιος γοητεύεται εξίσου από τον Εβαρίστ Γκαλουά, τον γάλλο που ήλθε για πρώτη φορά σε επαφή με τα μαθηματικά σε ηλικία 17 ετών και πέθανε σε μονομαχία τρία χρόνια αργότερα, αφήνοντας πίσω του 60 σελίδες με σημειώσεις που έμελλε να φέρουν επανάσταση στην άλγεβρα: «Ο Γκαλουά έλυσε ένα θέμα που ταλάνιζε χρόνια τον κόσμο της επιστήμης, κατέληξε μέσω της θεωρίας του ότι ο κύκλος δεν τετραγωνίζεται, δυστυχώς όμως πέθανε τόσο νέος που δεν πρόλαβε να την εφαρμόσει. Προσωπικά, προτιμώ να ασχοληθώ με την εικασία των διδύμων πρώτων,γνωστό άλυτο πρόβλημα της θεωρίας των αριθμών, που αφορά την ακολουθία των αριθμών αυτών (1, 2, 3, 4 κτλ.) και προσπαθεί να δώσει απάντηση στο αν υπάρχουν άπειροι πρώτοι που διαφέρουν κατά δύο».

Η ευκαιρία
Το ΜΙΤ τού ασκεί τεράστια έλξη, δεν υποτιμά ωστόσο την εγχώρια ερευνητική σκηνή. «Θα μπορούσα και στην Ελλάδα να κάνω τα ίδια πράγματα, όχι όμως στον ίδιο βαθμό. Ξέρω ότι οι ΗΠΑ είναι πολύ καλή ευκαιρία, δεν θα τη χάσω. Θα παρακολουθήσω μαθήματα εκεί, το καλοκαίρι, Ιούλιο-Αύγουστο, και στη συνέχεια θα υποβάλω εργασία, με βάση την οποία θα κρίνουν κατά πόσο θα μου επιτρέψουν να μπω αργότερα στο πανεπιστήμιο ως φοιτητής. Υπάρχει ενδεχόμενο να μη δώσω καθόλου εξετάσεις μετά τη Γ΄ Λυκείου, βλέπουμε μέχρι τότε».

Γαλλία, Αγγλία, Βέλγιο, Αλβανία, Καζαχστάν, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, είναι πολλές οι φορές που ο Χάρης έχει βγει εκτός συνόρων. « Μου αρέσει να ταξιδεύω,μόνον με τουςΓάλλους και τους Αγγλουςδεν τα πήγα πολύ καλά. Δεν είναιλίγο ψηλομύτηδες;».

«ΔΙΑΒΑΖΩ ΜΕ ΤΙΣ ΩΡΕΣ»
« Εχω πάρει και τα δύο πτυχία Ρroficiency,μιλάω και λίγα γαλλικά.Δεν μπορώ να πω ότι είμαι καλός μόνον στα μαθηματικά, στη φυσική,και στη χημεία, καλά τα πάω και στα φιλολογικά, μου αρέσει να διαβάζω άλλωστε αστυνομικά,βιβλία δράσης.Το “Logicomix”; Αρκετά ενδιαφέρονμου φάνηκε» εξομολογείται ο Χάρης. «Οταν έχω χρόνο,σερφάρω στο Ιnternet, μιλάω μέσω e-mail και με τα παιδιά που ανήκουν επίσης στην Εθνική Ομάδα Μαθηματικών (μόνον ένα είναι κορίτσι), ανταλλάσσουμε γνώμες για προβλήματα, μαθηματικά εννοώ. Δεν βλέπω κάποιον λόγο να υποβληθώ σε τεστ νοημοσύνης, θεωρώ ότι οι επιδόσεις μου είναι αποτέλεσμα της επίπονης προσπάθειας που καταβάλλω πριν από κάθε διαγωνισμό.Η επιτυχία δεν έρχεται στο χαλαρό, πηγαίνω στη Θεσσαλονίκη, για φροντιστήριο, διαβάζω με τις ώρες. Ευτυχώς,οι γονείς μου και ο αδελφός μου (είναι φοιτητής στο Χημικό Ιωαννίνων, αυτός άνοιξε τον δρόμο για τη συμμετοχή σε διαγωνισμούς), το περιβάλλον μου δηλαδή, είναι πολύ υποστηρικτικό.Δεν μπορείς να καταφέρεις πολλάαν δεν έχεις συνεχή παρότρυνση».