Το διαζύγιο είναι το πρώτο πλήγμα. Η ανεργία όμως, ως συνέπεια της οικονομικής κρίσης που βιώνει μεγάλη μερίδα των Ελλήνων τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, είναι ένα συνεχές μαρτύριο για τους ανθρώπους που ανατρέφουν μόνοι τα παιδιά τους· είτε το κάνουν από άποψη είτε επειδή η ζωή τα έφερε ανάποδα… Ετσι ανάποδα θα μπορούσαμε να πούμε ότι τα έφερε η ζωή σε περιπτώσεις όπως αυτή της κυρίας Χριστίνας Βέργου, μιας 40χρονης μητέρας δυο μικρών αγοριών που κινδυνεύει να βρεθεί στον δρόμο: Είναι άνεργη και τα 450 ευρώ που της δίνει ο πρώην σύζυγός της ως διατροφή δεν καλύπτουν ούτε τα βασικά έξοδα των παιδιών της. Τα ενοίκια και οι λογαριασμοί «τρέχουν» και από μέρα σε μέρα περιμένει το ειδοποιητήριο της έξωσης…
Βρεφονηπιοκόμος στο επάγγελμα είναι μια από τους χιλιάδες γονείς που ανατρέφουν τα παιδιά τους μόνοι, χωρίς καμία βοήθεια από την πολιτεία. «Με δυο παιδιά τα πράγματα είναι εξαιρετικά δύσκολα» λέει. «Η διατροφή που παίρνω είναι 450 ευρώ, τη στιγμή που μόνο το ενοίκιό μου είναι 350 ευρώ.Μου περισσεύουν 100 ευρώ τον μήνα για να φάμε, να ντυθούμε, να πληρώσω το ρεύμα, το νερό, τα κοινόχρηστα… Εχω βοήθεια και από τη μητέρα μου, η οποία παίρνει σύνταξη 700 ευρώ. Και αυτή όμωςπληρώνει ενοίκιο. Ούτε εγώ ξέρω πώς ζούμε…».
Η καθημερινότητά της, όπως η ίδια λέει, τον τελευταίο καιρό εξαντλείται στην αναζήτηση εργασίας: «Το πρωί φροντίζω τα παιδιά μου,μετά το σπίτι και στη συνέχεια παίρνω τους δρόμους για να βρω δουλειά. Δεν κοιτάω μόνο πάνω στο αντικείμενό μου. Οτιδήποτε,ακόμη και πωλήτρια σε μαγαζιά ή καθαρίστρια.Μέχρι στιγμής δεν έχω δει φως. Ολες οι πόρτες,στην Καβάλα όπου μένουμε,εί ναι κλειστές.Οι περισσότεροι ζητούν σοβαρή προϋπηρεσία ή να μην υπάρχουν άλλες υποχρεώσεις όπως είναι τα παιδιά. Δεν ξέρω τι να κάνω» .
Κάποτε εργαζόταν ως πωλήτρια σε πολυκατάστημα. Αναγκάστηκε όμως να αφήσει τη δουλειά της για να ακολουθήσει τον πρώην σύζυγό της στη Γερμανία όπου εργαζόταν. Ηρθαν τα δύο παιδιά, χώρισε και έκτοτε μόνο δυσκολίες της χτυπούν την πόρτα. «Το να μεγαλώνεις μόνος τα παιδιά σου,χωρίς καμία βοήθεια από το κράτος,είναι ό,τι πιο δύσκολο» επισημαίνει. «Επίδομα από τον ΟΑΕΔ δεν παίρνω διότι δεν είχα ένσημα τον τελευταίο χρόνο.Προσπαθώ να βρω δουλειά και συνέχεια ακούω ένα “θα”. Δεν μπορούμε να μείνουμε σε αυτό, ούτε εγώ ούτε άλλες γυναίκες που βρίσκονται στη δική μου θέση.Πρέπει να κάνουμε αγώνα…».
Ο μεγαλύτερός της φόβος; Να χάσει την επιμέλεια των παιδιών της επειδή είναι άνεργη. Η μεγαλύτερή της επιθυμία; Να μεγαλώσουν τα δυο αγόρια της με αξιοπρέπεια. «Σε έναν χωρισμότα παιδιά είναι τα μεγαλύτερα θύματα.Ο γονιός που έχει αναλάβει την ανατροφή τους έχει πολλούς ρόλους και ένας απ΄ αυτούς είναι να τα βοηθήσει να βγουν δυνατά στη ζωή».
Μητέρες άστεγες και άνεργες
Ανάλογες καταστάσεις βιώνουν πολλές γυναίκες που ανατρέφουν μόνες τα παιδιά τους. Σύμφωνα με την πρόεδρο του Συλλόγου Μονογονεϊκών Οικογενειών Βορείου Ελλάδος κυρία Νατάσα Δαλακλή, οι επτά στις δέκα γυναίκες της Βόρειας Ελλάδας οι οποίες ανήκουν σε αυτή την κατηγορία είναι άνεργες και οι τρεις στις δέκα χάνουν το σπίτι τους. «Τα τελευταία χρόνια τα διαζύγια έχουν αυξηθεί.Οι μονογονεϊκές οικογένειες αντιμετώπιζαν πάντα οικονομικά προβλήματα. Τώρα όμωςμε την κρίση τα προβλήματα είναι εντονότερα.Είναι πολλοί οι γονείς που έχουν χάσει τη δουλειά τους και δεν μπορούν να καλύψουν ούτε τις βασικές τους ανάγκες».
Η ίδια έχει περάσει πολλές δύσκολες στιγμές. Εμεινε άνεργη, άστεγη και μεγαλώνει μόνη το παιδί της από τότε που εκείνο ήταν επτά ετών. Σήμερα ο γιος της είναι 21 ετών. «Ολες αυτές οι αντιξοότητες ήταν που με έκαναν να ξεκινήσω αυτόν τον αγώνα για όλους τους ανθρώπους που αναγκάζονται να μεγαλώσουν μόνοι τα παιδιά τους» εξηγεί και συνεχίζει: «Κάνουμε έκκληση στην κυβέρνηση να στηρίξει ουσιαστικά τις μονογονεϊκές οικογένειες.Δεν είναι τυχαίο ότι τα παιδιά του 15% των μονογονεϊκών οικογενειών σταματούν το σχολείο στη Γ΄ Γυμνασίου για να εργαστούν.Πολύ φοβάμαι ότι μεγαλώνουμε “βόμβες” που κάποια στιγμή θα εκραγούν αν η κυβέρνηση δεν λάβει σοβαρά υπόψη της τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε» .
Η οικονομική κρίση φέρνει χωρισμό
Το τελευταίο έτος και δη τον τρέχοντα μήνα έχει αυξηθεί ο αριθμός των διαζυγίων σε ποσοστό 10%-15%, επισημαίνει ο πρόεδρος του Συλλόγου Ανδρικής και Πατρικής Αξιοπρέπειας κ. Ν.Σπιτάλας. Ο σύλλογος έχει 30.000 μέλη, όχι μόνο άνδρες αλλά και γυναίκες. «Από την αρχή του έτους έχουμε δεχθεί στον σύλλογο 250 τηλεφωνήματα από ανθρώπους που πρόκειται να χωρίσουν, οι οποίοι ζητούν ψυχολογική στήριξη και νομικές συμβουλές» σημειώνει. Οπως αναφέρει, το 80% των ζευγαριών χωρίζουν για οικονομικούς λόγους και μόνο ένα 20% εξαιτίας των συγγενών και τρίτου προσώπου.
Μόνος στο σπίτι με τον… μπαμπά μου
Μ πορεί όταν αναφερόμαστε σε μονογονεϊκές οικογένειες το μυαλό μας να πηγαίνει συνήθως σε μητέρες που μεγαλώνουν μόνες τα παιδιά τους, δεν είναι όμως λίγες και οι περιπτώσεις ανδρών που αναλαμβάνουν αυτή την εξαιρετικά δύσκολη αποστολή. Με έναν μισθό και υπερχρεωμένες κάρτες ζει ο 41χρονος Λευτέρης Αϋφαντής (φωτογραφία), ο οποίος έχει αναλάβει την ανατροφή του επτάχρονου γιου του Γιάννη. «Τα έξοδά μας είναι περισσότερα από τον μισθό μου» λέει. «Εχουμε το ενοίκιο του σπιτιού στο οποίο μένουμε, το φαγητό μας, το ρεύμα, το νερό, τη θέρμανση.Μιλάω για τις βασικές ανάγκες όχι για πολυτέλειες,και πάλι δύσκολα τα καταφέρνουμε.Δυσκολευόμαστε να αγοράσουμε ακόμη και πετρέλαιο. Εφέτος αναγκαστήκαμε να κόψουμε το κολυμβητήριο του παιδιού, που κατά τη γνώμη μου είναι απαραίτητο, καθώς και τις μικρές μας εξόδους.Παλαιότερα πηγαίναμε σε παιδότοπους ή σε ένα ζαχαροπλαστείο που έχουμε εδώ στη γειτονιά για να φάμε ένα γλυκό. Τώρα κόπηκαν κι αυτά. Πηγαίνουμε σε παιδικές χαρές, σε σπίτια φίλων για να παίζουν τα παιδιά και τρώμε γλυκά που οι ίδιοι φτιάχνουμε στο σπίτι.Επίσης,περιορίσαμε τα ψώνια για ρούχα. Κάποτε ψωνίζαμε τέσσερις φορές τον χρόνο, σήμερα δύο. Τα παλιά μας ρούχα τα μπαλώνουμε όπως έκαναν παλιά στα χωριά.Ευτυχώςέχω βοήθεια από την οικογένειά μου. Η οικονομική κρίση μάς χτυπά όλους αλύπητα, ιδίως εμάς που μεγαλώνουμε μόνοι τα παιδιά μας. Παλαιότερα μπορεί να μας έμεναν στην άκρη και 100-150 ευρώ.Τώρα,κάθε μήνα,μετά το πρώτο δεκαπενθήμερο,ψάχνουμε να βρούμε χρήματα για να τα βγάλουμε πέρα…».