Είναι ένα ζώο παραμυθένιας ομορφιάς, από τα πλέον αναγνωρίσιμα σε όλο τον κόσμο. Όμως η καμηλοπάρδαλη βαδίζει προς την εξαφάνιση σχεδόν αθόρυβα, χωρίς να προσελκύει το ενδιαφέρον του κοινού, ή ακόμα και των επιστημόνων.
Πριν από 15 χρόνια, περίπου 140.000 καμηλοπαρδάλεις (Giraffa camelopardalis) όρθωναν το ανάστημά τους στις σαβάνες και τα δάση της Αφρικής. Σήμερα όμως ο πληθυσμός της έχει συρρικνωθεί κατά περισσότερο από 40%, προειδοποιεί το Ίδρυμα Διατήρησης της Καμηλοπάρδαλης (GCF).
Όπως συμβαίνει με πολλά ακόμα είδη, η παρακμή του ψηλότερου ζώου στον κόσμο αποδίδεται στη λαθροθηρία και την απώλεια ή τον κατακερματισμό των ενδιαιτημάτων του.
Περιέργως, ακόμα και οι ζωολόγοι και οι οικολόγοι είχαν ενδιαφερθεί ελάχιστα για την καμηλοπάρδαλη μέχρι τα πέντε τελευταία χρόνια. «Έχουμε μάθει πολλά για την οικολογία τους, όσα όμως γνωρίζουμε υπολείπονται σημαντικά σε σχέση με όσα γνωρίζουμε για άλλα είδη» επισημαίνει στο «Scientific American» ο Ντέιβιντ Ο’Κόνορ του διάσημου Ζωολογικού Κήπου του Σαν Ντιέγκο.
Πράγματι, μια αναζήτηση στο Google Scholar δίνει λιγότερες από 70 επιστημονικές δημοσιεύσεις για την καμηλοπάρδαλη, συγκριτικά με 160 για την αφρικανικό ελέφαντα.
Ακόμα και το GCF δεν είχε μόνιμους υπαλλήλους μέχρι φέτος. Σήμερα έχει έναν, τον εκτελεστικό διευθυντή του Τζούλιαν Φένεσι. «Οι καμηλοπαρδάλεις είναι η ξεχασμένη μεγαπανίδα. Δεν προσελκύουν την προσοχή που τους αξίζει. Ως αποτέλεσμα, βρίσκονται σε κίνδυνο» λέει ο ίδιος.
Ανάγκη για άμεσα μέτρα προστασίας
Στις λίγες περιοχές όπου έχουν εφαρμοστεί μέτρα διατήρησης του είδους, η προσπάθεια έχει αποδώσει. Για παράδειγμα, η καμηλοπάρδαλη της Δυτικής Αφρικής, το υποείδος Giraffa camelopardalis peralta, ζει μόνο στον Νίγηρα και ο πληθυσμός της αριθμούσε μόλις 50 άτομα στα μέσα της δεκαετίας του 1990. Σήμερα, έχει αυξηθεί στα 400 άτομα.
«Αυτό συνέβη επειδή η κυβέρνηση του Νίγηρα εφάρμοσε πολιτικές για την προστασία της καμηλοπάρδαλης και στήριξε αυτές τις πολιτικές με μέτρα επιτήρησης» λέει ο Φένεσι του GCF.
«Στον Νίγηρα μπορεί κανείς να πλησιάσει τις καμηλοπαρδάλεις σε απόσταση τριών με πέντε μέτρων, κάτι πραγματικά αξιοθαύμαστο» επισημαίνει. Αυτό δεν συμβαίνει σε χώρες όπου το κυνήγι και η λαθροθηρία ανθούν, και οι καμηλοπαρδάλεις τρέχουν μακριά αν δουν ανθρώπους ακόμα και σε απόσταση εκατοντάδων μέτρων.
Τα επόμενα χρόνια θα είναι κρίσιμα για το μέλλον των εννέα υποειδών στα οποία χωρίζονται οι καμηλοπαρδάλεις, από τα οποία μόνο είδη κατατάσσονται επισήμως στα «απειλούμενα» είδη.
Ο Φένεσι εργάζεται και στη Διεθνή Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN), τον διεθνή φορέα που εκδίδει την επίσημη Κόκκινη Λίστα των απειλούμενων ειδών, προβλέπει ότι αρκετά ακόμα υποείδη θα μπουν στη λίστα τα επόμενα δύο χρόνια.
Ίσως αυτό ενισχύσει τις προσπάθειες διατήρησης για αυτό το εμβληματικό πλάσμα της Αφρικής.