Ο ευρωπαϊκός κοκκινολαίμης, ένα από τα πτηνά που προσανατολίζονται με βάση το γήινο μαγνητικό πεδίο, επηρεάζεται από τα ραδιοφωνικά σήματα AM και τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία συσκευών, αποκαλύπτει πείραμα που διήρκεσε επτά χρόνια.

Η μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στην κορυφαία επιθεώρηση Nature, δείχνει ότι ο ηλεκτρομαγνητικός θόρυβος των πόλεων ενδέχεται να αποπροσανατολίζει τους κοκκινολαίμηδες και άλλα μεταναστευτικά πτηνά.

Αποπροσανατολισμένα τα πτηνά του Πανεπιστημίου

Ο δρ Χένρικ Μάουριτσεν του Πανεπιστημίου του Όλντενμπουγκ παρατήρησε κάτι περίεργο στους κοκκινολαίμηδες που κρατούσε για μελέτη σε μια κλειστή ξύλινη καλύβα. Ακόμα και όταν δεν βλέπουν τον ήλιο την εποχή που κανονικά μεταναστεύουν, οι κοκκινολαίμηδες προσανατολίζονται αυθόρμητα στην κατεύθυνση της μεταναστευτικής διαδρομής. Τα πτηνά του πανεπιστημίου, όμως, έδειχναν αποπροσανατολισμένα.

Η αλλαγή της τροφής και του φωτισμού στην ξύλινη καλύβα δεν έφεραν αποτέλεσμα, οπότε οι ερευνητές άρχισαν να αναρωτιούνται μήπως έφταιγαν τα τεχνητά μαγνητικά πεδία της περιοχής. Αποφάσισαν τότε να μονώσουν την καλύβα με φύλλα αλουμινίου που γειώθηκαν ώστε να μπλοκάρουν τα ανθρωπογενή μαγνητικά πεδία αφήνοντας μόνο την επίδραση του γήινου μαγνητικού πεδίου.

Ως διά μαγείας, οι κοκκινολαίμηδες προσανατολίστηκαν προς τη σωστή κατεύθυνση. Επιπλέον, η κατάργηση της γείωσης ή η εισαγωγή τεχνητών πεδίων μέσα στην καλύβα έκανε τα πτηνά να χάσουν και πάλι τον προσανατολισμό τους.

Δεδομένου ότι ο μηχανισμός της βιολογικής πυξίδας πολλών πτηνών παραμένει εν πολλοίς άγνωστος, οι ερευνητές πέρασαν επτά χρόνια πραγματοποιώντας διπλές τυφλές δοκιμές για να βεβαιωθούν ότι το φαινόμενο είναι υπαρκτό.

Aγνωστο αν ισχύει το ίδιο και στη φύση

Παραμένει ωστόσο ασαφές αν η ραδιοφωνία ΑM και οι ηλεκτρονικές συσκευές επηρεάζουν τους κοκκινολαίμηδες στη φύση -προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι ο κοκκινολαίμης μπορεί να απενεργοποιεί τη βιολογική πυξίδα του σε περίπτωση έντονων γεωμαγνητικών διαταραχών.

Υπάρχουν όμως κι άλλα πτηνά που βασίζονται στο γήινο μαγνητικό πεδίο -πτηνά που ίσως μπερδεύονται όταν πετούν κοντά σε πόλεις.