Από τον 17ο αιώνα αναζητείται ο τόπος… προέλευσης του Αμαζονίου. Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μπέρκλι στις ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι το σήμα κατατεθέν της Νοτίου Αμερικής πηγάζει από έναν ποταμό του Περού.

Υδάτινος γίγαντας

Ο Αμαζόνιος διαρρέει τη Νότια Αμερική από τις Άνδεις ως τις εκβολές του, στον Ατλαντικό Ωκεανό. Θεωρείται ο δεύτερος μακρύτερος ποταμός στη Γη μετά τον Νείλο, με μήκος 6.400 χιλιόμετρα – μάλιστα, το μήκος του, ανάλογα με το ποιο θεωρείται το σημείο των εκβολών του φτάνει μέχρι τα 7.000 χιλιόμετρα, οπότε μπορεί να χαρακτηριστεί και ως ο μακρύτερος ποταμός στη Γη. Ο Αμαζόνιος όμως είναι με διαφορά ο μεγαλύτερος ποταμός όσον αφορά τη μέση παροχή (τον όγκο δηλαδή του νερού που χύνεται από αυτόν κατά μέσο όρο στη θάλασσα), η οποία ανέρχεται σε 219.000 κυβικά μέτρα νερού ανά δευτερόλεπτο. Υπολογίζεται ότι το 1/5 του συνόλου του γλυκού νερού που ρέει στην επιφάνεια της γης μεταφέρεται απ’ τον Αμαζόνιο.

Το όνομα «Αμαζόνιος» το έδωσε ο ισπανός κατακτητής Φρανθίσκο ντε Ορεγιάνα ο οποίος διέπλευσε τον ποταμό το 1541-1542. Στην πορεία του συνάντησε φυλές με γυναίκες που πολεμούσαν και για τον λόγο αυτό του έδωσε το όνομα «Αμαζόνιος» (Río de las Amazonas).

Μάχη υποψηφίων «γονέων»

Από την απαρχή της προσπάθειας εντοπισμού της πηγής του Αμαζονίου τον 17ο αιώνα είχε διαπιστωθεί ότι αυτή βρισκόταν κάπου στο Περού. Στη διάρκεια των αιώνων υποδείχθηκαν πέντε διαφορετικοί ποταμοί του Περού ως πηγή του Αμαζονίου – οι δύο τελευταίες σχετικές έρευνες διεξήχθησαν από ερευνητικές αποστολές του National Geographic. Η πρώτη έλαβε χώρα το 1971 και υπέδειξε ως πηγή του Αμαζονίου το όρος Mismi των Περουβιανών Ανδεων. Στους πρόποδες του όρους υπάρχει η λίμνη Ticlla Cocha που τροφοδοτείται με νερό από το βουνό. Η λίμνη τροφοδοτεί με τη σειρά της τον ποταμό Apurimac ο οποίος υποδείχτηκε ως «αφετηρία» του Αμαζονίου.

Το 2000 έγινε νέα έρευνα και πάλι υπό την αιγίδα του National Geographic η οποία επιβεβαίωσε τα ευρήματα της προηγούμενης. Η νέα έρευνα υποδεικνύει ως πηγή έναν άλλο ποταμό του Περού και πιο συγκεκριμένα τον ποταμό Mantaro. Αν αυτό τελικά ισχύει τότε θα πρέπει να αναθεωρηθεί και το συνολικό μήκος του Αμαζονίου που σε αυτή την περίπτωση θα είναι περίπου 92 χλμ μεγαλύτερο από ό,τι πιστεύουμε σήμερα.

Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Area» και έχει ήδη προκαλέσει αντιδράσεις. Ορισμένοι γεωλόγοι υποστηρίζουν ότι ο ποταμός Mantaro ξεραίνεται για διάστημα περίπου πέντε μηνών κάθε χρόνο οπότε είναι ουσιαστικώς αδύνατο να είναι αυτός η πηγή του Αμαζονίου.

Κάποιος από τους ποταμούς του Περού θεωρείται ως πηγή του Αμαζονίου. Μέχρι σήμερα θεωρούνταν ο Apurimac, τώρα υποδεικνύεται ο Mantaro