Ένα ελληνικό δεξαμενόπλοιο που μεταφέρει υγροποιημένο φυσικό αέριο θα γίνει τις επόμενες μέρες το πρώτο πλοίο του είδους του που ταξιδεύει από την Ευρώπη στην Ασία μέσω της Αρκτικής.
Το Ob River της Dynagas απέπλευσε στις αρχές Νοεμβρίου από τη Νορβηγία μεταφέροντας φυσικό αέριο για την αγορά της Ιαπωνίας. Πρόκειται τώρα να διασχίσει το λεγόμενο Βορειοανατολικό Πέρασμα κατά μήκος των ακτών της Σιβηρίας μέχρι τον Ειρηνικό Ωκεανό. Αναμένεται να φτάσει στον προορισμό του στις αρχές Δεκεμβρίου.
Συντομότερη αλλά δυσκολότερη διαδρομή
Αν και θεωρείται ιδιαίτερα δύσκολη, η διαδρομή αυτή είναι 20 μέρες συντομότερη από το ταξίδι μέσω της Μεσογείου, της Διώρυγας του Σουέζ και του Ινδικού Ωκεανού.
H μπλε γραμμή δείχνει τη διαδρομή μέσω του Βορειοανατολικού Περάσματος, η κόκκινη το ταξίδι μέσω Σουέζ (Προσαρμογή από Wikimedia Commons)
Το πρόβλημα όμως είναι ότι, μέχρι πριν από μερικά χρόνια, το Βορειοανατολικό Πέρασμα παρέμενε μπλοκαρισμένο από θαλάσσιο πάγο για δέκα μήνες τον χρόνο.
Με συνοδεία παγοθραυστικού
Το Ob River, το οποίο έχει μισθώσει για το ταξίδι από τη ρωσική Gazprom, θα γίνει τώρα το πρώτο τάνκερ φυσικού αερίου που διαπλέει το πέρασμα, και μάλιστα τέτοια εποχή, κοντά στις αρχές του χειμώνα. Σε μεγάλο μέρος του ταξιδιού χρειάζεται πάντως τη συνοδεία ρωσικού πυρηνοκίνητου παγοθραυστικού.
Ο συνδυασμός της κλιματικής αλλαγής και της αύξησης της ζήτησης για φυσικό αέριο στην Ασία φαίνεται τώρα ότι καθιστούν την Αρκτική πιο ελκυστική για τις ναυτιλιακές εταιρείες.
«Τα μέλη του πληρώματος έχουν δει πολικές αρκούδες στη διάρκεια του ταξιδιού. Το σχεδιάζαμε εδώ και πολύ καιρό και όλα πήγαν καλά μέχρι στιγμής» σχολίασε στο BBC ο Τόνι Λόριτζεν της Dynagas, η οποία έχει την έδρα της στη Γλυφάδα.
Η άνοδος της θερμοκρασίας λόγω της κλιματικής αλλαγής είναι πολύ πιο έντονη στον Αρκτικό Ωκεανό από ό,τι σε μικρότερα γεωγραφικά πλάτη -οι κλιματολόγοι προειδοποιούν μάλιστα ότι σε μερικές δεκαετίες η Αρκτική θα μένει χωρίς πάγο τα καλοκαίρια και θα μετατρέπεται σε απέραντη θάλασσα.
Λιώσιμο πάγων και ζήτηση για φυσικό αέριο στην Ασία
Το λιώσιμο των πάγων δεν είναι όμως ο μόνος παράγοντας που κάνει το Βορειοανατολικό Πέρασμα -τη συντομότερη διαδρομή από την Ευρώπη στην Ασία- όλο και πιο ελκυστικό. Όπως εξηγεί ο Γνούναρ Σάντερ, σύμβουλος του Νορβηγικού Πολικού Ινστιτούτου, ακόμα πιο σημαντικότερος παράγοντας είναι η αύξηση της ζήτησης για φυσικό αέριο στις ασιατικές αγορές.
Το Ob River, χωρητικότητας 150.000 κυβικών μέτρων, παρέλαβε το φορτίο του από εργοστάσιο υγροποιημένου φυσικού αερίου στο Χάμερφεστ της Νορβηγίας, το οποίο κατασκευάστηκε με την προοπτική να τροφοδοτεί την αμερικανική αγορά.
Οι ΗΠΑ, όμως, τα τελευταία χρόνια παράγουν όλο και περισσότερο φυσικό αέριο με την τεχνολογία της υδραυλικής ρωγμάτωσης, η οποία απελευθερώνει υδρογονάνθρακες που παρέμεναν παγιδευμένοι σε σχιστολιθικά πετρώματα στο υπέδαφος.
Μετά τη Φουκουσίμα
Αντίθετα, η ζήτηση για φυσικό αέριο αυξάνεται στην Ιαπωνία μετά το πυρηνικό ατύχημα της Φουκουσίμα και τη στροφή σε άλλες πηγές ενέργειας.
«Το βασικό είναι ότι το αέριο κατευθύνεται τώρα προς την ανατολή αντί προς τη δύση. Σε αυτό έρχεται να προστεθεί η ταχύτατη τήξη των πάγων» αναφέρει ο Γνούναρ Σάντερ.
Όπως φαίνεται η κίνηση των πλοίων θα αυξηθεί στην Αρκτική όχι μόνο από τα δεξαμενόπλοια που κινούνται από την Ευρώπη προς την Ασία, αλλά και λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος της πετρελαϊκής βιομηχανίας για τα μεγάλα κοιτάσματα υδρογονανθράκων που πιστεύεται ότι κρύβονται κάτω από τα παγωμένα νερά.
Ο Γνούναρ Σάντερ, πάντως, τονίζει ότι η σημασία του Βορειοανατολικού Περάσματος είναι σχετική: μόλις 40 πλοία ταξίδεψαν πέρυσι μέσω αυτής της διαδρομής, συγκριτικά με τα 19.000 σκάφη που πέρασαν τη Διώρυγα του Σουέζ.