Τα μαγιό Fastskin της εταιρείας Speedo χαρίζουν κολυμβητικές επιδόσεις… καρχαρία μιμούμενα το δέρμα του. Αυτό υποστηρίζουν οι κατασκευαστές τους, όμως ένας ερευνητής του Χάρβαρντ διαφωνεί.
Σύμφωνα με τις μελέτες του, το «βιομιμητικό» ύφασμα της γνωστής εταιρείας δεν λειτουργεί τελικά σαν το δέρμα του ψαριού. Παρ’ όλα αυτά τα μαγιό που φτιάχνονται με αυτό διευκολύνουν την κολύμβηση, αλλά για εντελώς διαφορετικούς λόγους.
Υδροδυναμικά λέπια
Το δέρμα του καρχαρία καλύπτεται από εκατομμύρια μικροσκοπικές οδοντωτές φολίδες – τα λεγόμενα πλακοειδή λέπια ή δερμικά δόντια. Αυτά θεωρείται ότι επιταχύνουν την κίνηση του ψαριού στο νερό μειώνοντας την τριβή. Η ύφανση του «βιομιμητικού» υφάσματος της σειράς των μαγιό Fastskin II της Speedo δημιουργεί ανάλογες μικροσκοπικές δομές με στόχο να προσφέρει μεγαλύτερη ταχύτητα στους κολυμβητές.
Θέλοντας ωστόσο να εμβαθύνει περισσότερο στα κολυμβητικά αβαντάζ του πραγματικού δέρματος του καρχαρία ο Τζορτζ Λόντερ, καθηγητής Ιχθυολογίας στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ συνέκρινε στο εργαστήριο τις κινητικές επιδόσεις του δέρματος στο νερό σε σχέση με αυτές δυο τεχνητών απομιμήσεών του: του υφάσματος της Speedo και ενός ραβδωτού υλικού από σιλικόνη το οποίο εξετάζεται πειραματικά ως μέσο για τη μείωση της τριβής – και κατ’ επέκταση της κατανάλωσης καυσίμων – στα αεροπλάνα και στα θαλάσσια σκάφη.
Όπως περιγράφουν στη μελέτη τους, η οποία δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Journal of Experimental Biology», οι ερευνητές κάλυψαν με το καθένα από τα τρία υλικά πτερύγια τα οποία κινούσαν με τη βοήθεια ενός ρομποτικού βραχίονα μέσα σε μια δεξαμενή με νερό. Η ροή του υλικού γύρω από κάθε υλικό μετρήθηκε, μεταξύ άλλων, με την τεχνική της ταχυμετρίας απεικόνισης σωματιδίων
Το αληθινό δέρμα υπερέχει
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα «δόντια» του αληθινού δέρματος του καρχαρία δεν μειώνουν μόνο την τριβή αλλά επί πλέον δίνουν και περισσότερη ώθηση. Το Fastskin II ωστόσο – όπως και το άλλο τεχνητό υλικό – δεν φάνηκε να επιτυγχάνει ανάλογο αποτέλεσμα. Αυτό, σύμφωνα με τους ειδικούς, οφείλεται στο γεγονός ότι το δέρμα του καρχαρία κινείται συνεχώς με διαφόρους τρόπους προσδίδοντας τις επιθυμητές υδροδυναμικές ιδιότητες στα λέπια.
«Στην πραγματικότητα, δεν είναι καθόλου σαν το δέρμα του καρχαρία» δήλωσε ο κ. Λόντερ αναφερόμενος στο ύφασμα των μαγιό της Speedo. «Αυτό το οποίο δείξαμε οριστικά είναι ότι αυτές καθαυτές οι ιδιότητες της επιφάνειας, για τις οποίες ο κατασκευαστής έχει ισχυριστεί ότι είναι βιομιμητικές, δεν συνεισφέρουν καθόλου στην προώθηση».
Παρ’ όλα αυτά τα μαγιό ενισχύουν τις κολυμβητικές επιδόσεις με άλλους τρόπους. «Οι κολυμβητές που φορούν αυτά τα μαγιό “σφίγγονται” υπερβολικά παίρνοντας αεροδυναμική γραμμή» εξήγησε ο καθηγητής. «Τα μαγιό είναι τόσο σφιχτά ώστε μπορούν επίσης να αλλάξουν την κυκλοφορία αυξάνοντας την επιστροφή του αίματος στην καρδιά και είναι φτιαγμένα έτσι ώστε να διευκολύνουν τη σωστή στάση του σώματος ακόμη και όταν κανείς κουράζεται. Λειτουργούν, αλλά όχι εξ αιτίας της επιφάνειάς τους».