Μια νέα έρευνα έρχεται να επιβεβαιώσει προηγούμενα ευρήματα που δείχνουν ότι η «μαγική» πέτρα που αναφέρεται στους σκανδιναβικούς μύθους ότι καθοδηγούσε τους Βίκινγκ στα ταξίδια τους είναι υπαρκτή. Πρόκειται για τον καλσίτη (ή άστριο) έναν κρύσταλλο που γίνεται φωτεινός ανάλογα με την θέση του Ήλιου και λειτουργούσε έτσι σαν πυξίδα για τους ναυτικούς.
Το εχθρικό περιβάλλον
Οι ναυτικοί στον αρχαίο κόσμο καθοδηγούνταν παρατηρώντας τα άστρα, αρχικά οπτικά και αργότερα με διάφορα όργανα (αστρολάβοι, εξάντες) που δημιουργήθηκαν για αυτόν τον σκοπό. Όμως οι Σκανδιναβοί ναυτικοί και ειδικά οι Βίκινγκ που βάσιζαν την κυριαρχία τους στις θαλάσσιες μετακινήσεις είχαν αδυναμία να χρησιμοποιήσουν τα άστρα ή έστω τον Ήλιο για να προσανατολιστούν.
Αυτό γιατί κατά τη διάρκεια του αρκτικού καλοκαιριού τα άστρα δεν έκαναν την εμφάνιση τους στον ουρανό ενώ ο Ήλιος συνήθως ήταν κρυμμένος πίσω από πυκνές νεφώσεις. Οι ειδικοί πιστεύουν πως ακόμη και αν οι Βίκινγκ είχαν στη διάθεση τους πυξίδες (πράγμα που οι ιστορικοί αμφισβητούν) δεν θα τους προσέφεραν σημαντική βοήθεια αφού η αυτοκρατορία τους άκμασε σε περιοχές κοντά στον (μαγνητικό) Βόρειο Πόλο.
Ο κρύσταλλος του Ήλιου
Υπήρχε λοιπόν πάντοτε η απορία πώς εξελίχθηκαν οι Βίκινγκ σε δεινούς θαλασσοπόρους φτάνοντας μάλιστα μέχρι την αμερικανική ήπειρο πολύ πριν αυτή ανακαλυφθεί επισήμως από τους Ευρωπαίους. Ένας αρχαίος σκανδιναβικός μύθος (από τα γνωστά σάγκα) αναφέρει ότι ο θρυλικός ναυτικός Σίγκουρντ χρησιμοποιούσε στα ταξίδια του έναν κρύσταλλο, την «ηλιόπετρα», η οποία έδειχνε τη θέση του Ήλιου ακόμη και όταν στον ουρανό υπήρχε βαριά συννεφιά.
Η αναζήτηση μιας απάντησης στο μυστήριο της πλοήγησης των Βίκινγκ οδήγησε στον καλσίτη (ή άστριο) έναν κρύσταλλο που είναι πολωμένος και μπορεί να φαίνεται σκοτεινός ή φωτεινός ανάλογα με τον προσανατολισμό του σε σχέση με τη θέση του Ήλιου. Ορισμένοι επιστήμονες υπέδειξαν τον καλσίτη ως τη μυθική ηλιόπετρα.
Διεθνής ομάδα ερευνητών επιβεβαιώνει ότι ο καλσίτης διαθέτει ιδιότητες που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην πλοήγηση και θα μπορούσε να αποτελεί τον δομικό λίθο για τη δημιουργία μιας φυσικής πυξίδας για τους Βίκινγκ.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, ο καλσίτης μπορεί εύκολα να τύχει επεξεργασίας ώστε να λάβει διάφορες μορφές και σχήματα όπως αυτό ενός ρόμβου που είναι εκείνο που απαιτείται για να λειτουργήσει το φαινόμενο της πόλωσης.
Οι ερευνητές σημειώνουν την ανακάλυψη ενός τέτοιου κρυσταλλικού ρόμβου σε ένα ναυάγιο του 16ου αιώνα, κρίνοντας ότι πρόκειται για εύρημα που ενισχύει τη θεωρία ότι ο καλσίτης χρησιμοποιούνταν ως πυξίδα. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Philosophical Transactions of the Royal Society B.
