Το Παρατηρητήριο Ηλιακής Δυναμικής (SDO), ένας δορυφόρος της NASA που κρατά τα μάτια του μονίμως στραμμένα στον Ήλιο, βιντεοσκόπησε για πρώτη φορά μια γιγάντια «δίνη», αρκετά μεγάλη ώστε να χωράει να καταπιεί τη Γη.
Το βίντεο δείχνει μια «ηλιακή προεξοχή», όπως ονομάζεται επιστημονικά το φαινόμενο, και καλύπτει διάστημα 30 ωρών από τις 7 έως τις 8 Φεβρουαρίου. Σκοτεινά σύννεφα πλάσματος (υπέρθερμου, ιονισμένου αερίου), με πλάτος εκατοντάδων χιλιάδων χιλιομέτρων, διακρίνονται να κινούνται μπρος και πίσω και να περιδινούνται γύρω από ένα κεντρικό σημείο, με ριπές που φτάνουν τα 480.000 χιλιόμετρα την ώρα.
Ηλιακός τυφώνας
Ο «τυφώνας» είναι σκοτεινός επειδή έχει θερμοκρασία μόλις 8.300 βαθμών Κελσίου, πολύ χαμηλότερη από ό,τι η υπόλοιπη ατμόσφαιρα του Ήλιου, η οποία φτάνει τους δύο εκατομμύρια βαθμούς. Το φαινόμενο μπορεί να θυμίζει τους γήινους τυφώνες, στην πραγματικότητα όμως προκαλείται από εντελώς διαφορετικό μηχανισμό.
Οι λεπτομέρειες παραμένουν ακόμα και σήμερα άγνωστες, ωστόσο οι αστροφυσικοί πιστεύουν ότι οι ηλιακές προεξοχές προκαλούνται από τοπικές ανωμαλίες του ηλιακού μαγνητικού πεδίου. Γιγάντιες μάζες πλάσματος παγιδεύονται ανάμεσα σε ανταγωνιστικές μαγνητικές δυνάμεις και κινούνται κατά μήκος των γραμμών του μαγνητικού πεδίου.
Οι ηλιακές αυτές προεξοχές είναι γνωστές και δεκαετίες -ενδείξεις για την εμφάνισή τους στο ηλιακό στέμμα είχαν συγκεντρωθεί τη δεκαετία του 1990 από τον δορυφόρο SOHO της NASA και της ESA (της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος). Όμως η βιντεοσκόπησή τους σε υψηλή ανάλυση ήταν αδύνατη μέχρι την εκτόξευση του SDO το 2010.
Οι κάμερες του δορυφόρου παρακολουθούν την ηλιακή δραστηριότητα σε πολλά μήκη κύματος. Το συγκεκριμένο βίντεο καταγράφηκε στο άκρο της περιοχής του υπεριώδους.
