Μια εντυπωσιακή ανακάλυψη έκαναν ερευνητές που μελετούν τα νετρίνα, τα μυστηριώδη σωματίδια που θεωρείται ότι δημιουργήθηκαν κατά την γέννηση του Σύμπαντος. Μέχρι τώρα έχουν εντοπιστεί τρεις διαφορετικοί τύποι τους και οι επιστήμονες πίστευαν ότι τα σωματίδια δεν μπορούν να αλλάξουν από τον ένα τύπο στον άλλο. Όπως φαίνεται όμως τα νετρίνα μπορούν τελικά να μεταπηδούν από τον ένα τύπο στον άλλο, γεγονός το οποίο ανοίγει νέους δρόμους στις έρευνες για την αρχέγονη ύλη του Σύμπαντος.

Τα νετρίνα

Τα νετρίνα είναι στοιχειώδη σωματίδια που δημιουργούνται κατά τη ραδιενεργό διάσπαση, δηλαδή κατά τη διάρκεια πυρηνικών αντιδράσεων όπως αυτές που συντελούνται στο εσωτερικό των άστρων και στους πυρηνικούς αντιδραστήρες, και κατά την αλληλεπίδραση των κοσμικών ακτίνων με άτομα ύλης.

Τα περισσότερα νετρίνα που φθάνουν στη Γη προέρχονται από τον Ήλιο. Το πρόβλημα με τα συγκεκριμένα σωματίδια έγκειται κυρίως στο ότι είναι πολύ δύσκολο να ανιχνευθούν, γιατί αλληλεπιδρούν πολύ ασθενώς με την ύλη και επιπλέον κινούνται σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός. Μέχρι τώρα είναι γνωστά τρία είδη τους, τα οποία συχνά αναφέρονται και σαν «γεύσεις» νετρίνων: τα νετρίνα ηλεκτρονίων, τα μιονικά νετρίνα και τα νετρίνα τ. Κάθε τύπος έχει διαφορετική μάζα.

Το πείραμα Τ2Κ

Το πείραμα Τ2Κ που πραγματοποιείται στην Ιαπωνία είναι μια διεθνής συνεργασία στην οποία συμμετέχουν περισσότεροι από 500 επιστήμονες από τη Γαλλία, τη Γερμανία, το Μεγάλη Βρετανία, τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία, την Ιταλία, τον Καναδά, τη Νότια Κορέα, την Πολωνία και τη Ρωσία.

Μια πηγή νετρίνων παράγει μιονικά νετρίνα τα οποία στην συνέχεια συλλέγονται από διάφορους ανιχνευτές. Ο τελευταίος από αυτούς είναι ο Super-K, μια τεράστια υπόγεια εγκατάσταση που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 300 χλμ από την πηγή. Στις τελευταίες παρατηρήσεις τους οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τα νετρίνα μπορούν να μεταπηδούν από τον ένα τύπο στον άλλο, φαινόμενο το οποίο οι ειδικοί ονομάζουν «ταλάντωση των νετρίνων».

Προβλήματα που ανέκυψαν στις εγκαταστάσεις των πειραμάτων εξαιτίας του μεγάλου σεισμού που έγινε στην Ιαπωνία στις 11 Μαρτίου δεν επέτρεψαν την επανάληψη και επιβεβαίωση των αρχικών παρατηρήσεων και έτσι οι επιτελείς του Τ2Κ δεν ανακοινώνουν επίσημα την ανακάλυψη τους. Δηλώνουν όμως ιδιαίτερα αισιόδοξοι ότι πολύ σύντομα θα είναι σε θέση να το κάνουν.