Επιστήμονες στις ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι ανέπτυξαν στο εργαστήριο για πρώτη φορά έναν σχεδόν πλήρη ανθρώπινο εγκέφαλο, ο οποίος αντιστοιχεί στον πραγματικό εγκέφαλο ενός εμβρύου ηλικίας πέντε εβδομάδων.
Ο εγκέφαλος δημιουργήθηκε από ενήλικα ανθρώπινα δερματικά κύτταρα, τα οποία έπειτα από επαναπρογραμματισμό τους μετατράπηκαν σε βλαστικά-πολυδύναμα και μετά εξειδικεύθηκαν ξανά σε νευρωνικά-εγκεφαλικά κύτταρα.
Νέο ελπιδοφόρο εργαλείο για τη μελέτη νόσων
Το επίτευγμα αναμένεται να βοηθήσει στην μελέτη εγκεφαλικών παθήσεων όπως η νόσος Αλτσχάιμερ και ο αυτισμός. Ο εργαστηριακός εγκέφαλος έχει μέγεθος γόμας μολυβιού και περιέχει τόσο τη δομή όσο και το 99% των γονιδίων που υπάρχουν στον πραγματικό αναπτυσσόμενο εγκέφαλο ενός ανθρώπινου εμβρύου. Περιλαμβάνει επίσης τον νωτιαίο μυελό.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή βιολογικής χημείας και φαρμακολογίας Ρενέ Ανάντ από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο, που έκαναν την εντυπωσιακή ανακοίνωση σε συνέδριο στρατιωτικής ιατρικής που διοργάνωσε το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ στη Φλόριντα, δήλωσαν ότι ο καλλιεργημένος στο εργαστήριο εγκέφαλος θα επιταχύνει τις δοκιμές πειραματικών νευρολογικών φαρμάκων, πριν από την διεξαγωγή των απαιτούμενων κλινικών δοκιμών.
Παρακάμπτονται έτσι ηθικά διλήμματα, αν τα αρχικά πειράματα έπρεπε να γίνουν σε πραγματικούς ανθρώπινους εγκεφάλους, ενώ δεν χρειάζεται πλέον τα πειράματα να περιορισθούν σε εγκεφάλους τρωκτικών.
«Όχι μόνο μοιάζει με τον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο, αλλά επίσης τα διάφορα είδη κυττάρων του εκφράζουν σχεδόν όλα τα γονίδια, όπως σε έναν κανονικό εγκέφαλο», δήλωσε ο Ανάντ.
Καλλιεργώντας… μυαλά
Το βασικό στοιχείο ωστόσο που λείπει από το εργαστηριακό αντίγραφο του εγκεφάλου, είναι ένα αγγειακό σύστημα, καθώς οι επιστήμονες θα χρειάζονταν μια τεχνητή καρδιά για να επιτύχουν την ομαλή λειτουργία του.
Χρειάζονται περίπου 15 εβδομάδες για να αναπτυχθεί ένα τέτοιο μοντέλο εγκεφάλου ανάλογου με τον εγκέφαλο ενός εμβρύου πέντε εβδομάδων. Οι ερευνητές δήλωσαν ότι θα δοκιμάσουν να δημιουργήσουν στο εργαστήριο ακόμη πιο ώριμους εγκεφάλους, που να αντιστοιχούν σε εγκέφαλο εμβρύου 12, 16 ή και 20 εβδομάδων.
Άλλοι επιστήμονες εμφανίσθηκαν επιφυλακτικοί – με δεδομένο ότι δεν έχει υπάρξει ακόμη σχετική επιστημονική δημοσίευση παρά μόνο ανακοίνωση – και περιμένουν να δουν περισσότερα στοιχεία για να κάνουν αξιολόγηση, αν και ο Ανάντ εμφανίζεται μάλλον κρυψίνους για τις λεπτομέρειες της έρευνάς του.
«Όταν κάποιος εκφέρει έναν τόσο εντυπωσιακό ισχυρισμό, τότε θα πρέπει να είσαι επιφυλακτικός, μέχρι να είναι πρόθυμος να αποκαλύψει περισσότερα στοιχεία» δήλωσε ο νευρολόγος Ζαμίλ Καντέρ από το βρετανικό νοσοκομείου Τζον Ράντκλιφ, στην Οξφόρδη.
Από την πλευρά του, ο αμερικανικός στρατός ενδιαφέρεται για τη συγκεκριμένη έρευνα, προσδοκώντας ότι μπορεί να βοηθήσει στην μελέτη των εγκεφαλικών τραυμάτων των στρατιωτών, καθώς και της αντιμετώπισης μετατραυματικών διαταραχών.
