Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρίσκεται σε «απόλυτη επαγρύπνηση» για ενδεχόμενη εξάπλωση ενός ξενόφερτου βακτηρίου που προσβάλλει ελαιόδεντρα στη νότια Ιταλία, με αποτέλεσμα να τεθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης μια περιοχή 2,4 εκατομμυρίων στρεμμάτων.

Το βακτήριο Xylella fastidiosa προέρχεται από τις ΗΠΑ και πρωτοεμφανίστηκε στην περιοχή της Απουλίας στη νότια Ιταλία το 2013.

«Η εδραίωση του βακτηρίου και η εξάπλωσή του στην Ευρώπη είναι πολύ πιθανή» προειδοποίησε τον Ιανουάριο η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA), κάνοντας λόγο για «μείζονες επιπτώσεις» αν ο παθογόνος μικροοργανισμός εξαπλωθεί σε άλλες χώρες της ΕΕ.

Εκτός από τα ελαιόδεντρα, ο εισβολέας προσβάλλει δεκάδες ακόμα είδη φυτών, όπως αμπέλια, εσπεριδοειδή, αμυγδαλιές και ροδακινιές, καθώς και καλλωπιστικά είδη όπως η πικροδάφνη.

Το βακτήριο

Το Χ. fastidiosa μεταδίδεται από έντομα που απομυζούν το λεγόμενο ξύλωμα, τα αγγεία που μεταφέρουν νερό από τις ρίζες στα φύλλα. Εγκαθίσταται στα αγγεία αυτά και τα αποφράσσει, απονεκρώνοντας σταδιακά το φυτό.

Περίπου 1,1 εκατομμύρια ελαιόδεντρα, ή το 10% του συνόλου, εκτιμάται ότι έχουν μολυνθεί στην Απουλία και η Επιτροπή συνιστά την προληπτική εκρίζωσή τους.

Η Ιταλία είναι σήμερα ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός ελαιόλαδου μετά την Ισπανία, και το βακτήριο θα μπορούσε να προκαλέσει μεγάλη οικονομική ζημιά. Γαλλία, Ισπανία και Πορτογαλία ζητούν την αυστηροποίηση των προληπτικών μέτρων, αναφέρει το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Ο λιθουανός επίτροπος Υγείας της ΕΕ Βιτένις Αντριουκαΐτις ανακοίνωσε ότι θα επισκεφθεί σύντομα την Ιταλία προκειμένου να εξεταστεί η αποτελεσματικότητα των μέτρων που λαμβάνονται για να σταματήσει η επιδημία.

Αμεση λήψη μέτρων

Επιτροπή ειδικών που συστήθηκε από την ΕΕ θα εξετάσει τη λήψη νέων μέτρων στην επόμενη συνάντησή της το διήμερο 26-27 Μαρτίου.

Σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, ευρωπαίοι αξιωματούχοι κατηγορούν την Ιταλία ότι επιδείνωσε την κατάσταση λόγω της απροθυμίας να ξεριζώσει αιωνόβια άρρωστα δέντρα.

Μάλιστα η ιταλική περιβαλλοντική οργάνωση Peaclink έστειλε επιστολή στον Αντριουκαΐτις με την οποία του εφιστούσε την προσοχή για επιστημονικές μελέτες που ενοχοποιούν έναν μύκητα για την επιδημία στους ελαιώνες, αντί για το X.festidiosa.

«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κινδυνεύει να καταδικάσει σε θάνατο ολόκληρο το οικοσύστημα της Απουλίας βασιζόμενη στα αποτελέσματα ελέγχων οι οποίοι δεν έχουν καν επιβεβαιώσει την παθογένεια του Xylella σε αυτά τα δέντρα» υποστηρίζει η οργάνωση.