Ενδείξεις ότι ο ιός του Έμπολα μεταλλάσσεται στη Δυτική Αφρική έχει το γαλλικό Ινστιτούτο Παστέρ, το οποίο αναγνώρισε πρώτο την επιδημία τον περασμένο Μάρτιο. Σε μια άλλη, πιο θετική εξέλιξη, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας επιβεβαίωσε την Πέμπτη ότι η επιδημία δείχνει να έχει περάσει σε ύφεση. Για πρώτη φορά από τον περασμένο Ιούνιο, οι τρεις χώρες που πλήττονται -Λιβερία, Γουινέα και Σιέρα Λεόνε- αναφέρουν λιγότερα από 100 νέα κρούσματα την εβδομάδα.
Διαβάστε επίσης:
- Σε ύφεση η επιδημία Έμπολα στη Δυτική Αφρική
- Πειραματικό εμβόλιο για τον Έμπολα αποστέλλεται στη Λιβερία
- Η επιδημία Έμπολα «ξεκίνησε από ένα δέντρο»
Η θνησιμότητα του ιού είναι περίπου 60% για τους ασθενείς που νοσηλεύονται. Περισσότεροι από 22.000 άνθρωποι μολύνθηκαν και 8.795 πέθαναν στη χειρότερη επιδημία από την ανακάλυψη του Έμπολα το 1976.
Μετάλλαξη
«Γνωρίζουμε ότι ο ιός αλλάζει σημαντικά» δήλωσε στο BBC ο γενετιστής του ινστιτούτου Άναβαζ Σακουνταμπάιλ. Γενετικές αναλύσεις στα πρώτα 20 δείγματα από ασθενείς στη Γουινέα αποκάλυψαν μεταλλάξεις που ενδέχεται να κάνουν τον ιό πιο ήπιο αλλά και πιο μεταδοτικό.
«Βλέπουμε πλέον αρκετές περιπτώσεις που δεν παρουσιάζουν κανένα σύμπτωμα -ασυμπτωματικές περιπτώσεις» είπε ο Δρ Σακουνταμπάιλ. «Οι άνθρωποι αυτοί ίσως είναι αυτοί που διαδίδουν τον ιό πιο εύκολα, αλλά δεν το γνωρίζουμε ακόμα. Ένας ιός μπορεί να αλλάξει ώστε να γίνει λιγότερο θανατηφόρος αλλά και πιο μεταδοτικός και αυτό είναι κάτι που φοβόμαστε» εξήγησε.
Ανάλογα αποτελέσματα είχε δώσει εξάλλου προηγούμενη μελέτη στη Σιέρα Λεόνε, η οποία έδειξε ότι ο Έμπολα είχε μεταλλαχθεί σημαντικά τις πρώτες 24 ώρες της επιδημίας. «Οπωσδήποτε αυτό εγείρει πολλά επιστημονικά ερωτήματα για τη μεταδοτικότητα, την απόκριση στον εμβολιασμό και τα φάρμακα και τη χρήση πλάσματος [από το αίμα επιζώντων]» είχε ανακοινώσει τότε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας».
«Παρόλα αυτά, πολλές γονιδιακές μεταλλάξεις μπορεί να μην έχουν επίπτωση όσον αφορά την απόκριση στα φάρμακα ή τη συμπεριφορά του ιού σε ανθρώπινους πληθυσμούς» διευκρίνιζε ο ΠΟΥ. Ο ιός του Έμπολα χρησιμοποιεί ένα μόριο RNA ως γενετικό υλικό, όπως συμβαίνει και με τους ιούς της γρίπης και τον HIV, και παρουσιάζει υψηλό ρυθμό μετάλλαξης που του επιτρέπει να προσαρμόζεται γρήγορα σε νέες συνθήκες. Ενδεχόμενη μείωση της παθογένειας του ιού στην πορεία του χρόνου θα είχε νόημα από εξελικτική άποψη: το συμφέρον των περισσότερων παθογόνων είναι να προκαλούν λίγα ή καθόλου συμπτώματα ώστε εξαπλώνονται αθόρυβα στον πληθυσμό.
Διαβάστε επίσης:
Τα νέα στελέχη
Η εξάπλωση του ιού σε τόσο μεγάλο αριθμό ανθρώπων στη Δυτική Αφρική μπορεί θεωρητικά να επιταχύνει την εμφάνιση νέων στελεχών του ιού ή ακόμα και να αλλάξει τον τρόπο μετάδοσης, είπαν ερευνητές του Παστέρ.
Μέχρι στιγμής όμως δεν έχουν ενδείξεις ότι ο ιός αποκτά την ικανότητα να μεταδίδεται με σταγονίδια στον αέρα -ένα τρομακτικό ενδεχόμενο για έναν τόσο επικίνδυνο ιό. Σε κάθε περίπτωση, η πρωτοφανής επιδημία στη Δυτική Αφρική μάς δίδαξε ότι ο Έμπολα «δεν είναι πρόβλημα της Αφρικής, είναι πρόβλημα για όλους» επισήμανε ο ανοσολόγος του Παστέρ καθηγητής Τζέιμς ντι Σάντο.
«Η συγκεκριμένη επιδημία μπορεί να υποχωρήσει και να εξαφανιστεί, κάποια στιγμή όμως θα έχουμε νέα επιδημία, αφού τα μέρη όπου κρύβεται ο ιός στη φύση, για παράδειγμα σε μικρά ζώα, παραμένουν απειλή για τους ανθρώπους». «Η καλύτερη αντίδραση που μπορούμε να σκεφτούμε […] είναι ο εμβολιασμός των πληθυσμών σε παγκόσμιο επίπεδο».
