Επιστήμονες ανακάλυψαν στην Αυστραλία ένα απολιθωμένο σπερματοζώαριο ηλικίας τουλάχιστον 16 εκατ. ετών (ίσως και 23 εκατ. ετών), το οποίο όχι μόνο είναι το παλαιότερο που έχει βρεθεί ποτέ, αλλά επιπλέον είναι τεράστιο, ξεπερνώντας σε μήκος το ένα χιλιοστό, περίπου 20 φορές μεγαλύτερο από ένα ανθρώπινο σπερματοζωάριο.

Αξιοθαύμαστο

Την ανακάλυψη έκανα ερευνητές, με επικεφαλής τη γεωβιολόγο Ρενάτε Μάτζκε-Κάρατζ του Πανεπιστημίου Λούντβιχ-Μαξιμίλιαν του Μονάχου, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιολογίας της ανέφεραν ότι το εν λόγω αναπαραγωγικό κύτταρο (γαμέτης) προέρχεται από ένα μαλακόστρακο σαν μικρή γαρίδα, που έμοιαζε σαν… φασόλι με πόδια.

«Είναι αξιοθαύμαστο ότι ο τρόπος αναπαραγωγής αυτών των μικρών μαλακόστρακων έχει ουσιαστικά παραμείνει αμετάβλητος μέχρι σήμερα» δήλωσε η Γερμανίδα ερευνήτρια. Είναι, επίσης, εντυπωσιακό ότι το σπερματοζωάριο είχε μήκος 1,26 χιλιοστών, πιθανώς μεγαλύτερο και από το μήκος του ίδιου του υδρόβιου οργανισμού, που έφθανε τα 1,2 έως 1,3 χιλιοστά. Παραμένει άγνωστο από εξελικτική άποψη γιατί ένα τόσο μικρό πλάσμα χρειαζόταν έναν τόσο μεγάλο γαμέτη, ο οποίος ήταν «κουλουριασμένος» μέσα στα σεξουαλικά όργανα, γι’ αυτό έφθανε σε τέτοιο μήκος. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Proceedings of Royal Society B»

Το περιβάλλον

Το αρχαίο μαλακόστρακο ζούσε σε στάσιμα νερά μέσα σε ένα σπήλαιο. Το σπερματοζωάριό του που μόλις ανακαλύφθηκε, είναι ιδιαίτερο, επειδή δεν διαθέτει την χαρακτηριστική ουρά που αποτελεί τον «κινητήρα» των περισσότερων αναπαραγωγικών κυττάρων. Αποτελείτο απλώς από ένα μεγάλο επίμηκες κεφάλι, το οποίο κινείτο χάρη σε συνεχείς συσπάσεις που έκανε η μεμβράνη του. Η μελέτη του απολιθώματος έγινε με τη βοήθεια ακτίνων-Χ στις εγκαταστάσεις του Ευρωπαϊκού Συγχρότρου στη Γκρενόμπλ της Γαλλίας.

Το προηγούμενο αρχαιότερο γνωστό σπερματοζωάριο μαλακόστρακου ήταν ηλικίας μόλις 15.000 ετών. Παλαιότερα, είχε βρεθεί ένα ακόμη αρχαιότερο σπερματοζωάριο μέσα σε ένα έντομο ηλικίας περίπου 40 εκατ. ετών, το οποίο όμως δεν ήταν απολιθωμένο, αλλά παγιδευμένο μέσα σε κεχριμπάρι.

Το μεγαλύτερο σπερματοζωάριο που υπάρχει σήμερα στη φύση, ανήκει σε μια μύγα «δροσόφιλα» και ξεπερνά τα πέντε εκατοστά.