Ένα φάρμακο για τον καρκίνο το οποίο παρουσιάστηκε μέσα από στοιχεία περυσινής μελέτης ως «θαυματουργό» ενάντια στη νόσο Αλτσχάιμερ, φαίνεται τελικά ότι δεν είναι αποτελεσματικό σε ό,τι αφορά τη νευροεκφυλιστική ασθένεια.

Η μελέτη του 2012

Η ουσία βεξαροτένη είχε φανεί πέρυσι από μελέτη ειδικών του Πανεπιστημίου Case Western Reserve στο Οχάιο η οποία δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Science» ότι εξαφανίζει τις πλάκες της πρωτεΐνης β-αμυλοειδές στον εγκέφαλο ποντικιών με Αλτσχάιμερ. Όπως μάλιστα είχε δείξει εκείνη η μελέτη, τα πειραματόζωα εμφάνισαν αναστροφή των συμπτωμάτων της νόσου όπως τα προβλήματα μνήμης και οι γνωστικές διαταραχές.

Διαβάστε ακόμα: Φάρμακο «εξαφάνισε» το Αλτσχάιμερ σε ποντίκια

Η αποτυχία επαλήθευσης των ευρημάτων

Τώρα όμως άλλες, ανεξάρτητες ερευνητικές ομάδες (από το Πανεπιστήμιο του Σικάγου, το Πανεπιστήμιο Νορθγουέστερν, το Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης, το Πανεπιστήμιο Ουάσινγκτον στο Σεντ Λούις καθώς και το Πανεπιστήμιο του Τίμπινγκεν στη Γερμανία) αναφέρουν με δημοσίευσή τους στην ίδια επιθεώρηση ότι απέτυχαν να επαληθεύσουν τα ευρήματα της περυσινής μελέτης. «Το φάρμακο δεν είχε επίδραση στη συσσώρευση πλακών. Δεν μπορούμε να υποστηρίξουμε τα προηγούμενα ευρήματα τα οποία έδειχναν ότι είναι αποτελεσματικό στη μείωση των πλακών β-αμυλοειδούς στον εγκέφαλο διαγονιδιακών μοντέλων ποντικών που εμφάνιζαν εναπόθεση πλακών».

Ο καθηγητής Σάνγκραμ Σισόντια από το Πανεπιστήμιο του Σικάγου ανέφερε ότι ο ίδιος και οι συνεργάτες του είχαν εκπλαγεί από τα αρχικά ευρήματα της περυσινής χρονιάς. «Μείναμε έκπληκτοι και ενθουσιαστήκαμε. Ο μηχανισμός δράσης της ουσίας φαινόταν λογικός, ωστόσο τα αποτελέσματα που έδειχναν ότι η ουσία μπορεί να μειώσει την εναπόθεση πλακών κατά 50% μέσα σε τρεις ημέρες και κατά 75% σε δύο εβδομάδες, φαίνονταν πολύ καλά για να είναι αληθινά. Ετσι επιστρέψαμε στο εργαστήριό μας και προσπαθήσαμε να επιβεβαιώσουμε τα υποσχόμενα αυτά ευρήματα».

Ο καθηγητής συνέχισε αναφέροντας ότι η ομάδα του επανέλαβε τα αρχικά πειράματα – μια συμβατική διαδικασία στην επιστήμη. «Η επιβεβαίωση των αποτελεσμάτων είναι πολύ σημαντική. Ωστόσο ούτε εμείς ούτε οι άλλες ομάδες που ασχολήθηκαν με το ζήτημα εξήγαγαν τα ίδια αποτελέσματα με αυτά του 2012».

Ανησυχία για την ασφάλεια των ασθενών

Σύμφωνα με τον ερευνητή η νέα αυτή τροπή είναι σημαντική και δημιουργεί ανησυχία σε ό,τι αφορά την ασφάλεια των ασθενών. Και αυτό διότι το συγκεκριμένο φάρμακο έχει ήδη άδεια κυκλοφορίας από πέρυσι στις ΗΠΑ για την αντιμετώπιση μιας μορφής καρκίνου του δέρματος, και έτσι είναι πιθανό να έχει χορηγηθεί – παρότι δεν αναφέρεται στις ενδείξεις του – και σε ασθενείς με Αλτσχάιμερ ενώ δεν έχει ποτέ δοκιμαστεί σε ανθρώπους με τη συγκεκριμένη νόσο και συνδέεται με παρενέργειες όπως πονοκέφαλοι, έμετοι και ηπατικά προβλήματα.

Όπως εξήγησε ο καθηγητής Ρόμπερτ Βάσαρ από το Πανεπιστήμιο Νορθγουέστερν «έχουμε όλοι ανεπισήμως ακούσει ότι ορισμένοι γιατροί χορηγούν στους ασθενείς τους με Αλτσχάιμερ βεξαροτένη, ένα φάρμακο για τον καρκίνο που έχει σοβαρές παρενέργειες. Η πρακτική αυτή πρέπει να σταματήσει αμέσως με δεδομένη την αποτυχία διαφορετικών ομάδων να αναπαραγάγουν τα αποτελέσματα σχετικά με το φάρμακο που αναφέρθηκαν το 2012».

Εμφανίστηκε γνωστική βελτίωση

Πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι άλλοι ειδικοί, με άρθρα τους που δημοσιεύθηκαν επίσης στο «Science», τόνισαν πως υπήρξε γνωστική βελτίωση στα ποντίκια και στα νέα πειράματα, παρότι δεν εμφανίστηκε επίδραση στην εναπόθεση των πλακών της πρωτεΐνης.

Η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Πίτσμπουργκ Ράντα Κολντάμοβα σημείωσε ότι «εμφανίστηκε βελτίωση των γνωστικών ικανοτήτων των ποντικιών. Πιστεύουμε ότι αυτά τα ευρήματα δημιουργούν μια σταθερή βάση για την περαιτέρω διερεύνηση της βεξαροτένης ως θεραπείας για το Αλτσχάιμερ».