Ποντίκια που είχαν υποστεί τεχνητές εγκεφαλικές βλάβες παρουσίασαν σημαντική βελτίωση στις λειτουργίες της μνήμης και της μάθησης έπειτα από την έγχυση ανθρώπινων βλαστικών κυττάρων.
Τα μεταμοσχευμένα βλαστοκύτταρα διαφοροποιήθηκαν με επιτυχία σε δύο σημαντικά είδη νευρώνων που επικοινωνούν μεταξύ τους με διαφορετικούς νευροδιαβιβαστές (ακετυλοχολίνη και γ-αμινοβουτυρικό οξύ, περισσότερο γνωστό ως GABA).
Νευρώνες – «κλειδιά»
«Αυτά τα δύο είδη νευρώνων εμπλέκονται σε πολλές ανθρώπινες συμπεριφορές, στα συναισθήματα, στη μάθηση, στη μνήμη, στον εθισμό και σε πολλές άλλες ψυχιατρικές διαταραχές» σχολίασε ο Σου-Τσουν Ζανγκ, επικεφαλής της μελέτης στο Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν στο Μάντισον.
Τα αποτελέσματα δημοσιεύονται στη βρετανική επιθεώρηση Nature Biotechnology.
Σε πρώτη φάση, βλαστικά κύτταρα που είχαν απομονωθεί από εθελοντές καλλιεργήθηκαν στο εργαστήριο υπό την επίδραση ουσιών που ήταν γνωστό ότι ενεργοποιούν τη διαφοροποίησή τους σε νευρώνες -μια μέθοδο στην ανάπτυξη της οποίας συμμετέχει και ο Ζανγκ εδώ και 15 χρόνια.
Τα κύτταρα μεταμοσχεύθηκαν στη συνέχεια στον εγκέφαλο ποντικών που είχαν τροποποιηθεί γενετικά ώστε να μην απορρίπτουν τους μη συμβατούς ιστούς. Τα πειραματόζωα είχαν υποστεί τραυματισμό κοντά στον ιππόκαμπο, μια περιοχή του εγκεφάλου που παίζει κεντρικό ρόλο στη μνήμη και τη μάθηση.
Αποκατάσταση του κυκλώματος μνήμης και μάθησης
Τα διαφοροποιημένα βλαστοκύτταρα αποκατέστησαν τις συνδέσεις αυτής της περιοχής με χολινεργικούς νευρώνες και νευρώνες GABA. «Το κύκλωμα αυτό είναι θεμελιώδες όσον αφορά την ικανότητά μας να μαθαίνουμε και να θυμόμαστε» επισημαίνει ο δρ Ζανγκ.
Λίγο καιρό αργότερα, οι επιδόσεις των πειραματόζωων βελτιώθηκαν στα στάνταρτ τεστ μνήμης και μάθησης. Για παράδειγμα, τα ποντίκια μπορούσαν να θυμούνται πιο εύκολα τη θέση μιας κρυμμένης πλατφόρμας μέσα στη δεξαμενή όπου κολυμπούσαν.
Ελπίδα για εγκεφαλικά, νόσο Αλτσχάιμερ
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι η μέθοδος απέχει ακόμα πολύ από την εφαρμογή της στην κλινική πράξη. Τονίζουν πάντως ότι τα ευρήματα θα μπορούσαν δυνητικά να αξιοποιηθούν στην αντιμετώπιση μιας πληθώρας παθήσεων, από τα εγκεφαλικά επεισόδια μέχρι τη νόσο του Αλτσχάιμερ.
Όπως επισημαίνει ο δρ Ζανγκ, «οι χολινεργικοί νευρώνες εμπλέκονται στην Αλτσχάιμερ και στο σύνδρομο Ντάουν, ωστόσο οι νευρώνες GABA σχετίζονται με πολλές επιπλέον διαταραχές, όπως η σχιζοφρένεια, η επιληψία, η κατάθλιψη και ο εθισμός».