Ένα ποτηράκι πριν από τον ύπνο μπορεί να μας ρίχνει πιο γρήγορα στην αγκαλιά του Μορφέα, ωστόσο δεν είναι και ο καλύτερος «σύμβουλος» για μια γαλήνια βραδιά αφού το αλκοόλ διαταράσσει τους φυσιολογικούς κύκλους του ύπνου. Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξαν ειδικοί του Κέντρου Ύπνου του Λονδίνου, όπως αναφέρουν σε μελέτη τους που δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό «Alcoholism: Clinical & Experimental Research».

Γρήγορος ύπνος αλλά χωρίς όνειρα

Όπως συγκεκριμένα είδαν οι ερευνητές, παρότι η κατανάλωση αλκοόλ μειώνει τον χρόνο που χρειάζεται ένα άτομο ώστε να αποκοιμηθεί και οδηγεί γρήγορα σε βαθύ ύπνο, στη συνέχεια «κλέβει» μια σημαντική φάση του ύπνου, εκείνη των ονείρων. Εάν πάλι γίνεται συχνή κατανάλωση αλκοόλ τη νύχτα, τότε το άτομο τελικώς εμφανίζει αϋπνίες.

Πολλοί υποστηρίζουν ότι ένα ποτήρι αλκοόλ πριν από τον βραδινό ύπνο κάνει καλό – σε ορισμένα γηροκομεία, ακόμη και σε νοσοκομεία στο εξωτερικό σερβίρεται λίγο αλκοόλ το βράδι. Ωστόσο ο δρ Ιρσχάντ Εμπραΐμ, ιατρικός διευθυντής του Κέντρου Ύπνου του Λονδίνου και οι συνεργάτες του εμφανίζονται αρνητικοί σε αυτή την τακτική. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο δρ Εμπραΐμ «πρέπει να είμαστε πολύ επιφυλακτικοί σε ό,τι αφορά την κατανάλωση αλκοόλ σε τακτική βάση. Ένα ή δύο ποτήρια μπορεί να κάνουν καλό βραχυπρόθεσμα, ωστόσο η συνεχής κατανάλωση αλκοόλ πριν από τον νυχτερινό ύπνο μπορεί να προκαλέσει σημαντικά προβλήματα».

Κατανάλωση 1,5 ως 2 ώρες πριν τον ύπνο

Ο ειδικός συμβούλευσε όσους συνεχίζουν να πίνουν ένα ποτό πριν ξαπλώσουν, να το πράττουν 1,5 ως 2 ώρες πριν πέσουν στο κρεβάτι, ώστε να έχει ήδη αρχίσει να «σβήνει» η επίδραση του αλκοόλ. Προειδοποίησε μάλιστα ότι η συχνή κατανάλωση αλκοόλ πριν από τον ύπνο μπορεί να προκαλέσει εξάρτηση, να κάνει τον ύπνο άστατο και να «χαρίσει» στο άτομο έναν νέο νυχτερινό «σύντροφο», το ροχαλητό.

«Σε αυξανόμενες δόσεις το αλκοόλ καταστέλλει τη διαδικασία της αναπνοής. Μπορεί να μετατρέψει κάποιον που δεν ροχαλίζει σε άτομο που ροχαλίζει καθώς και κάποιον που ήδη ροχαλίζει σε άτομο με υπνική άπνοια, κατάσταση σοβαρή κατά την οποία διακόπτεται η αναπνοή για μικρά διαστήματα αρκετές φορές μέσα στη νύχτα».

Αλλαγή των μοτίβων του ύπνου

Από τις περισσότερες από 100 μελέτες που μελέτησαν ο δρ Εμπραΐμ και η ομάδα του, ανέλυσαν εξονυχιστικά 20 και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το αλκοόλ αλλάζει τα μοτίβα του ύπνου με τρεις τρόπους: καταρχάς επιταχύνει την έναρξη του ύπνου, γεγονός που σημαίνει ότι κοιμόμαστε ταχύτερα. Κατά δεύτερον μας ρίχνει αμέσως σε βαθύ ύπνο. Αυτές οι δύο αλλαγές που συμβαίνουν με ταυτόσημο τρόπο και στα άτομα που λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά φάρμακα, είναι ελκυστικές και μπορούν να δώσουν την εξήγηση στο γιατί αρκετοί άνθρωποι που υποφέρουν από αϋπνίες καταναλώνουν αλκοόλ.

Ωστόσο υπάρχει και μια αλλαγή η οποία δεν είναι καθόλου βοηθητική για το άτομο – πρόκειται για διατάραξη των μοτίβων του ύπνου κατά το δεύτερο μισό της νύχτας. Συγκεκριμένα το αλκοόλ μειώνει τη διάρκεια της φάσης REM (rapid eye movement) του ύπνου κατά την οποία «γεννιούνται» τα όνειρα. Το αποτέλεσμα είναι ότι ο ύπνος δεν είναι τόσο γαλήνιος.