Γερμανοί ερευνητές κατάφεραν να σώσουν ποντίκια από την καρδιακή ανεπάρκεια παρεμβαίνοντας σε δύο μόρια RNA τα οποία φαίνεται να παίζουν ρόλο – «κλειδί» στην ανάπτυξη υπερτροφίας της καρδιάς και στην ανεπάρκεια του οργάνου. Ελπίζεται ότι το εύρημα θα ανοίξει το δρόμο για νέες θεραπείες.
Τα microRNA- «κλειδιά»
Όταν η καρδιά υφίσταται στρες – για παράδειγμα εξαιτίας καρδιακού επεισοδίου ή υψηλής αρτηριακής πίεσης – το αποτέλεσμα είναι συχνά η ανάπτυξη υπερτροφίας και τελικώς ανεπάρκειας. Ειδικοί από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Αννόβερου σε συνεργασία με συναδέλφους τους από το Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για τη Βιοφυσική Χημεία ανακάλυψαν ότι δύο μικροσκοπικά μόρια RNA παίζουν σημαντικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία. Όταν μάλιστα έβαλαν «φρένο» στη δράση του ενός από τα δύο μόρια κατάφεραν να προστατεύσουν τα πειραματόζωα από την παθολογική ανάπτυξη των μυϊκών κυττάρων της καρδιάς που οδηγεί σε υπερτροφία του καρδιακού μυός και σε καρδιακή ανεπάρκεια. Ελπίζουν ότι τα ευρήματα αυτά θα ανοίξουν τον δρόμο για θεραπευτικές εφαρμογές ενάντια στην καρδιακή ανεπάρκεια των ανθρώπων.
Τα δύο microRNA που είδαν οι επιστήμονες ότι παίζουν ρόλο στην ανάπτυξη των καρδιακών μυϊκών κυττάρων είναι τα miR-212 και miR-132. Αρχικώς οι ερευνητές παρατήρησαν ότι τα συγκεκριμένα microRNA εμφανίζονταν συχνότερα στα μυϊκά κύτταρα της καρδιάς ποντικών που υπέφεραν από υπερτροφία της καρδιάς.
Η καρδιά (δεξιά) ποντικού που διαθέτει μεγαλύτερες ποσότητες των microRNA 212 και 132 είναι σαφώς μεγαλύτερη από εκείνη φυσιολογικού ποντικού (αριστερά) Πηγή: Kamal Chowdhury / Max Planck Institute for Biophysical Chemistry
Το «σβήσιμο του διακόπτη» και η αποφυγή υπερτροφίας
Στη συνέχεια προκειμένου να προσδιορίσουν τον ακριβή ρόλο των δύο microRNA, οι επιστήμονες δημιούργησαν γενετικώς τροποποιημένα ποντίκια τα οποία εμφάνιζαν έναν αφύσικα μεγάλο αριθμό των δύο μορίων στα καρδιομυοκύτταρά τους. «Τα τρωκτικά αυτά παρουσίασαν υπερτροφία της καρδιάς και έζησαν για τρεις ως έξι μήνες το πολύ, τη στιγμή που τα υπόλοιπα υγιή τρωκτικά του είδους έζησαν για αρκετά έτη» εξήγησε ο δρ Καμάλ Τσοουντούρι, ερευνητής στο Τμήμα Μοριακής Κυτταρικής Βιολογίας στο Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για τη Βιοφυσική Χημεία και προσέθεσε ότι στο πλαίσιο του πειράματος η ερευνητική ομάδα «έσβησε τον διακόπτη» των δύο microRNA σε κάποια ποντίκια. «Τα ζώα αυτά είχαν ελαφρώς μικρότερη καρδιά από τα υπόλοιπα υγιή ποντίκια, ωστόσο δεν εμφάνισαν διαφορές στη διάρκεια ζωής τους».
Η «υπεροχή» μάλιστα των ποντικιών στα οποία είχε σταματήσει η λειτουργία των δύο microRNA μέσω της παρέμβασης των επιστημόνων ήταν ότι όταν η καρδιά τους υπέστη στρες μέσω στένωσης της αορτής, δεν εμφάνισε υπερτροφία – κάτι που συνέβη στα υγιή ζώα.
Ουσία που αναστέλλει την παθολογική ανάπτυξη του ιστού
Οι ερευνητές επέτυχαν επίσης να προστατεύσουν φυσιολογικά ποντίκια από την υπερτροφία της καρδιάς. Όταν τους χορήγησαν μια ουσία η οποία αναστέλλει επιλεκτικά τη λειτουργία του microRNA-132, εκείνα δεν παρουσίασαν παθολογική ανάπτυξη του καρδιακού μυός ακόμη και όταν η καρδιά τους υπέστη στρες. «Τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι για πρώτη φορά βρήκαμε μια μοριακή προσέγγιση για τη θεραπεία της παθολογικής ανάπτυξης του καρδιακού μυός και της καρδιακής ανεπάρκειας στα ποντίκια» σημείωσε ο δρ Τόμας Ταμ, διευθυντής του Ινστιτούτου Μοριακών και Μεταφραστικών Θεραπευτικών Στρατηγικών στο Πανεπιστήμιο του Αννόβερου. Ο ερευνητής συμπλήρωσε ότι «αυτού του είδους οι αναστολείς των microRNA, είτε μόνοι τους είτε σε συνδυασμό με συμβατικές θεραπείες μπορούν να αποτελέσουν μια υποσχόμενη θεραπευτική προσέγγιση».
