Η υπνική άπνοια έχει ήδη συνδεθεί με πλήθος προβλημάτων υγείας όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση και οι καρδιοπάθειες. Τώρα μια νέα μελέτη δείχνει ότι στα άτομα με καρκίνο, η άπνοια του ύπνου μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο θανάτου εξαιτίας της νόσου.
Αύξηση της θνησιμότητας από καρκίνο
Ερευνητές της Σχολής Ιατρικής και Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν στο Μάντισον ανακάλυψαν ότι τα άτομα που πάσχουν από την πιο σοβαρή μορφή υπνικής άπνοιας – τα άτομα δηλαδή που εμφανίζουν 30 ή και περισσότερα επεισόδια άπνοιας λαμβάνοντας παροδικώς ελάχιστο ή και καθόλου οξυγόνο μέσα σε μια ώρα ύπνου – αντιμετωπίζουν πέντε φορές μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου εξαιτίας καρκίνου σε σύγκριση με άλλους ασθενείς με καρκίνο που δεν πάσχουν από υπνική άπνοια.
«Η υπνική άπνοια είναι η περιοδική παύση της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου η οποία οδηγεί σε μείωση των επιπέδων οξυγόνου στο αίμα. Προκαλεί ροχαλητό και υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας» εξηγεί ο συγγραφέας της νέας μελέτης δρ Χαβιέ Νιέτο, επικεφαλής του Τμήματος Επιστημών Υγείας στο Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν και προσθέτει: «Εκτός του ότι η υπνική άπνοια που εμφανίζει ένα άτομο είναι ένα ενοχλητικό πρόβλημα για τον σύντροφο, τα άλλα μέλη της οικογενείας ακόμη και για τους γείτονές του εξαιτίας του έντονου ροχαλητού, αποτελεί ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα υγείας. Η υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας αυξάνει τον κίνδυνο ατυχημάτων, ενώ παράλληλα η άπνοια του ύπνου συνδέεται με καρδιαγγειακά νοσήματα, εγκεφαλικά, υπέρταση και θνησιμότητα εξαιτίας καρδιαγγειακών επεισοδίων. Τώρα ανακαλύψαμε και μια νέα πτυχή, την αύξηση της θνησιμότητας εξαιτίας καρκίνου».
Τα πειράματα σε ποντίκια
Η νέα μελέτη η οποία παρουσιάστηκε στο διεθνές συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Θώρακος στο Σαν Φρανσίσκο βασίστηκε σε προηγούμενα στοιχεία ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης στην Ισπανία τα οποία αφορούσαν πειράματα σε ποντίκια. Οι ισπανοί ερευνητές είχαν δει ότι όταν ποντίκια με καρκίνο του δέρματος στερούνταν περιοδικώς οξυγόνου, οι όγκοι τους αναπτύσσονταν ταχύτερα. Συγχρόνως καρκινικά κύτταρα που βρίσκονταν σε καλλιέργεια στο εργαστήριο και τα οποία στερούνταν οξυγόνου παρήγαγαν μόρια τα οποία πυροδοτούσαν την ανάπτυξη αιμοφόρων αγγείων προσπαθώντας να βρουν περισσότερο οξυγόνο ώστε να αναπτυχθούν.
Ο δρ Νιέτο σε συνεργασία με τους ισπανούς συναδέλφους του αναρωτήθηκε αν η έλλειψη οξυγόνου θα είχε την ίδια επίδραση και στον άνθρωπο. Οι ερευνητές προχώρησαν έτσι σε ανασκόπηση στοιχείων που αφορούσαν περισσότερα από 1.500 άτομα τα οποία συμμετείχαν σε μια μεγάλη μελέτη σχετικά με τις διαταραχές του ύπνου στο Ουισκόνσιν. Η μελέτη εκείνη διήρκεσε 22 έτη και περιελάμβανε στοιχεία σχετικά με τα μοτίβα του ύπνου και τη θνησιμότητα.
Οι επιστήμονες έλαβαν υπόψη τους παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο, ο Δείκτης Μάζας Σώματος και το κάπνισμα οι οποίοι επηρεάζουν τον κίνδυνο θανάτου από καρκίνο. Όταν όλοι αυτοί οι παράγοντες ελήφθησαν υπόψη η υπνική άπνοια φάνηκε να αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο θανάτου εξαιτίας καρκίνου ως ανεξάρτητος παράγοντας – προέκυψε επίσης ότι όσο πιο σοβαρό ήταν το πρόβλημα της άπνοιας τόσο μεγαλύτερος ήταν ο κίνδυνος θανάτου στους ασθενείς με καρκίνο.
Ως και πενταπλάσιος κίνδυνος θανάτου
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία, τα άτομα με ήπια υπνική άπνοια – αυτά δηλαδή που εμφάνιζαν πέντε ως 14,9 επεισόδια παύσης της αναπνοής σε μια ώρα ύπνου – αντιμετώπιζαν αυξημένο κατά 10% κίνδυνο θανάτου από καρκίνο. Οσα παρουσίαζαν μέτρια υπνική άπνοια – 15 ως 29,9 επεισόδια παροδικής παύσης της αναπνοής σε μια ώρα ύπνου – αντιμετώπιζαν διπλάσιο κίνδυνο θανάτου από καρκίνο. Σε ό,τι δε αφορούσε τους ασθενείς με σοβαρή υπνική άπνοια – περισσότερες από 30 παύσεις της αναπνοής σε μια ώρα – αντιμετώπιζαν σχεδόν πενταπλάσιο κίνδυνο θανάτου από καρκίνο.
Ο δρ Νιέτο σημείωσε ότι αν και η νέα μελέτη δεν αποδεικνύει αιτιώδη σχέση μεταξύ της υπνικής άπνοιας και του κινδύνου θανάτου εξαιτίας καρκίνου, μαρτυρεί ισχυρή σύνδεση, τόσο στα ζώα, όσο και στις κυτταρικές καλλιέργειες αλλά και στον άνθρωπο. Όπως είπε, ο μηχανισμός που κρύβεται πίσω από τη συγκεκριμένη σύνδεση είναι ο ακόλουθος: Όταν ένα άτομο πάσχει από καρκίνο και εμφανίζει επανειλημμένα επεισόδια έλλειψης οξυγόνου, τα καρκινικά κύτταρα προσπαθούν να αντισταθμίσουν αυτήν την έλλειψη δημιουργώντας επιπλέον αιμοφόρα αγγεία ώστε να «τραφούν». «Πρόκειται για έναν μηχανισμό άμυνας» σημείωσε ο ερευνητής και προσέθεσε ότι όσο περισσότερα αιμοφόρα αγγεία αναπτύσσονται τόσο περισσότερο εξαπλώνεται ο καρκίνος.
Υπνική άπνοια χωρίς ροχαλητό
Σχολιάζοντας τα νέα αποτελέσματα ο δρ Στίβεν Παρκ, ειδικός σε θέματα ύπνου και ωτορινολαρυγγολόγος στο Ιατρικό Κέντρο Μοντεφιόρε στη Νέα Υόρκη σημείωσε ότι «οποιοσδήποτε ροχαλίζει, εμφανίζει έντονη κούραση κατά τη διάρκεια της ημέρας, πάσχει από προβλήματα μνήμης και συγκέντρωσης, από υψηλή αρτηριακή πίεση ή διαβήτη, ακόμη και όποιος σηκώνεται μέσα στη νύχτα συχνά για να πάει τουαλέτα, πρέπει να ελέγχεται για υπνική άπνοια». Ο ειδικός προσέθεσε ότι είναι πιθανό ένα άτομο να πάσχει από υπνική άπνοια και να μην ροχαλίζει – κυρίως οι γυναίκες.
Σύμφωνα με τον δρα Νιέτο η θεραπεία της υπνικής άπνοιας μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα ζωής ενός ατόμου και να μειώσει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο που διατρέχει. Συγχρόνως, εάν ένα άτομο πάσχει από καρκίνο, η θεραπεία της υπνικής άπνοιας μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες επιβίωσής του.