Πιο κοντά στην αποκάλυψη του αντικαρκινικού μυστικού της ασπιρίνης βρέθηκαν βρετανοί και καναδοί ερευνητές μέσα από πειράματα που διεξήγαγαν σε ποντίκια, όπως αναφέρουν με δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση «Science».
Αντιφλεγμονώδης και αντικαρκινική δράση
Το σαλικυλικό οξύ προέρχεται από τον κορμό της ιτιάς και αποτελεί κύριο «συστατικό» της ιατρικής επί χιλιάδες χρόνια – περιγράφεται ακόμη και σε αρχαία αιγυπτιακά χειρόγραφα ως θεραπεία για τις φλεγμονές. Μια τροποποιημένη μορφή αυτής της ουσίας, το ακετυλοσαλυκιλικό οξύ που αποτελεί τη δραστική ουσία της ασπιρίνης, «κλείστηκε» μέσα σε χάπι πριν από περίπου 100 χρόνια και συνεχίζει να αποτελεί ένα διάσημο αντιφλεγμονώδες και παυσίπονο φάρμακο. Πολύ πιο πρόσφατα, μελέτες αποκάλυψαν μια ακόμη σημαντική δράση της ασπιρίνης: το φάρμακο φαίνεται ότι μειώνει τις πιθανότητες εμφάνισης διαφορετικών μορφών καρκίνου, όπως του προστάτη και του μαστού.
Μετά τη λήψη της η ασπιρίνη διασπάται γρήγορα εντός του οργανισμού σε σαλικυλικό οξύ, ωστόσο μέχρι σήμερα δεν έχει καταστεί σαφές πώς το σαλικυλικό οξύ εμφανίζει προληπτική δράση ενάντια στον καρκίνο. Τώρα η νέα μελέτη που διεξήχθη από ειδικούς του Πανεπιστημίου του Νταντί στην Αγγλία σε συνεργασία με συναδέλφους τους από το Πανεπιστήμιο ΜακΜάστερ στο Οντάριο του Καναδά φαίνεται να δίνει μια απάντηση στο μυστήριο.
Το ένζυμο – «κλειδί»
Οι ερευνητές εισήγαγαν σαλικυλικό οξύ σε καλλιέργειες ανθρώπινων κυττάρων του νεφρού. Ανακάλυψαν ότι η ουσία ενεργοποιούσε το ΑΜΡΚ, ένα ένζυμο που εμπλέκεται στην κυτταρική ανάπτυξη και τον μεταβολισμό και το οποίο έχει φανεί ότι παίζει ρόλο στην εμφάνιση καρκίνου και διαβήτη.
Στη συνέχεια οι επιστήμονες εξέτασαν τη δράση υψηλών δόσεων σαλικυλικού οξέος σε διαφορετικά είδη ποντικιών. Ανακάλυψαν ότι σε όσα πειραματόζωα είχαν τροποποιηθεί γενετικώς ώστε να εμφανίζουν έλλειψη του ΑΜΡΚ δεν παρουσιάστηκαν οι ίδιες μεταβολικές επιδράσεις από τη λήψη σαλικυλικού οξέoς σε σύγκριση με εκείνα που έφεραν το ένζυμο.
Το σαλικυλικό οξύ σε μια άλλη μορφή του που ονομάζεται σαλσαλάτη φαίνεται επίσης υποσχόμενο ως θεραπεία για την ινσουλινοαντίσταση και τον διαβήτη τύπου 2. Οι συγκεκριμένες επιδράσεις πάντως δεν φαίνεται να σχετίζονται με το ΑΜΡΚ. Αυτό είδαν οι ερευνητές όταν χορήγησαν σαλικυλικό οξύ σε ποντίκια με ινσουλινοαντίσταση τα οποία παρουσίαζαν έλλειψη του ΑΜΡΚ. Όπως συγκεκριμένα προέκυψε από το πείραμα, τα γενετικώς τροποποιημένα ζώα εμφάνισαν την ίδια βελτίωση στα επίπεδα γλυκόζης του αίματος με όσα δεν είχαν έλλειψη του ενζύμου.
Προς νέες αντικαρκινικές θεραπείες
Το νέο εύρημα πιθανότατα διαχωρίζει την παυσίπονη δράση της ασπιρίνης από την προληπτική δράση της εναντίον του καρκίνου και ανοίγει τον δρόμο για νέες αντικαρκινικές θεραπείες οι οποίες θα συνδέονται με λιγότερες παρενέργειες από την ασπιρίνη (είναι γνωστό ότι το φάρμακο σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο γαστρορραγίας). Το επόμενο βήμα για την ερευνητική ομάδα είναι να εξετάσει τη δράση του σαλικυλικού οξέος σε μοντέλα ποντικών με καρκίνο προκειμένου να ανακαλύψει εάν το ένζυμο ΑΜΡΚ συνεχίζει να έχει σημαντικό ρόλο σε ό,τι αφορά την αντικαρκινική δράση της ουσίας.