Ο περίτεχνος σχεδιασμός του ιστού της αράχνης, είναι εκείνος που του χαρίζει τη μεγάλη αντοχή του, υποστηρίζουν αμερικανοί επιστήμονες από το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ).
Όπως διαπίστωσαν οι επιστήμονες, το γεγονός ότι ο ιστός μπορεί να αντέχει παρά την άσκηση μεγάλων δυνάμεων οφείλεται μεν στο πανίσχυρο μετάξι της αράχνης αλλά και στον ιδιαίτερο σχεδιασμό της ύφανσής του.
Με σχετική τους δημοσίευση στην επιθεώρηση «Nature» οι ειδικοί αναφέρουν μάλιστα, ότι χάρη στην περιπλοκότητα της μοναδικής του πλέξης, όταν ένα νήμα κοπεί, όχι μόνο δεν αποδυναμώνεται ο ιστός αλλά αντίθετα ενισχύεται.
«Η πραγματική δύναμη του ιστού της αράχνης δεν οφείλεται στο μετάξι της, αλλά στη δυνατότητα μεταβολής των μηχανικών του ιδιοτήτων μέσω των δυνάμεων που ασκούνται επάνω του. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να έχει εφαρμογή σε πολλούς τομείς που θα ωφελούνταν από τον περιορισμό της έκτασης βλαβών» εξηγεί ο δρ Μάρκους Μπίλερ, ένας εκ των συγγραφέων της μελέτης.
Η δημιουργία ενός ιστού απαιτεί τεράστια αποθέματα ενέργειας από πλευράς της αράχνης , έτσι ώστε να φέρει ιδιότητες οι οποίες «φρενάρουν» την πρόκληση εκτεταμένων ζημιών που θα απαιτούσαν την ανακατασκευή του.
Ο ιστός στο μικροσκόπιο
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι – σε αντίθεση με οποιαδήποτε άλλη ίνα – το μετάξι της αράχνης έχει την ιδιότητα να μαλακώνει ή να σκληραίνει, ανάλογα με το φορτίο που δέχεται κάθε φορά.
Στο πλαίσιο της μελέτης, οι ειδικοί έφτιαξαν ιστούς από τρία διαφορετικά υλικά. Είδαν λοιπόν ότι το μετάξι της αράχνης εμφάνιζε εξαπλάσια αντοχή όταν μπλέκονταν σε αυτό αντικείμενα ή όταν ήταν εκτεθειμένο σε δυνατούς ανέμους, σε σχέση με τα υπόλοιπα υλικά.
Όταν μια δύναμη ασκούνταν στον ιστό της αράχνης, έσπαγε μόνο ένα νήμα με αποτέλεσμα η αράχνη να χρειάζεται να κάνει μικρές επιδιορθώσεις και όχι να αναγκάζεται να τον ξαναφτιάχνει από την αρχή. Όταν πάλι αφαιρούσαν το 10% των νημάτων από διάφορα σημεία του ιστού, το σύνολο του ιστού γινόταν κατά 10% ισχυρότερο.
Δύο τα είδη του μεταξιού
Ακόμα, οι Αμερικανοί διαπίστωσαν ότι ο αριστουργηματικός ιστός της αράχνης είναι φτιαγμένος από δύο είδη μεταξιού: το πρώτο είναι άκαμπτο και ξηρό και χρησιμοποιείται περισσότερο σε σημεία με φορά από το κέντρο προς τα έξω. Το δεύτερο είδος νήματος μεταξιού είναι λεπτότερο και πιο κολλώδες από το πρώτο, δημιουργεί τη σπειροειδή δομή του ιστού και συνήθως επάνω σε αυτό παγιδεύονται τα άτυχα θηράματα της πανούργας αράχνης.