Τα κορίτσια που εκτίθενται σε υψηλά επίπεδα του χημικού δισφαινόλη Α (ΒΡΑ) πριν από τη γέννησή τους εμφανίζουν περισσότερα προβλήματα συμπεριφοράς σε σύγκριση με όσα εκτίθενται σε χαμηλά επίπεδα του χημικού. Αυτό έδειξε μελέτη ειδικών της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ στη Βοστόνη η οποία διεξήχθη σε 244 γυναίκες που ζούσαν στην περιοχή του Σινσινάτι.
Η δισφαινόλη Α αποτελεί ένα χημικό που χρησιμοποιείται στην παραγωγή πολλών πλαστικών από τα οποία κατασκευάζονται δοχεία τροφίμων και μπιμπερό, καθώς και σε εσωτερικές επιστρώσεις σε κονσέρβες. Εχει κατά καιρούς κατηγορηθεί για πλήθος προβλημάτων στον ανθρώπινο οργανισμό αφού πιστεύεται ότι μιμείται τη δράση των θηλυκών ορμονών οιστρογόνων. Μελέτες έχουν συνδέσει την ουσία με ορμονικές διαταραχές, με σακχαρώδη διαβήτη, με καρδιοπάθειες και διαταραχές του ήπατος.
Η μελέτη
Στο πλαίσιο της νέας μελέτης οι ερευνητές με επικεφαλής τον Τζο Μπράουν έλαβαν δείγματα ούρων από τις γυναίκες σε δύο διαφορετικές φάσεις της εγκυμοσύνης τους καθώς και αμέσως μετά τον τοκετό και μέτρησαν τις συγκεντρώσεις ΒΡΑ στον οργανισμό τους. Προχώρησαν επίσης σε ετήσιες μετρήσεις των επιπέδων του χημικού στα παιδιά που γέννησαν οι γυναίκες.
Οταν τα παιδιά ήταν τριών ετών οι μητέρες τους συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια σχετικά με πιθανή εμφάνιση ανησυχίας, κατάθλιψης, επιθετικότητας και υπερκινητικότητας όπως επίσης και σχετικά με άλλα γενικότερα προβλήματα συμπεριφοράς στον έλεγχο των συναισθημάτων των μικρών.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, όλες οι γυναίκες εμφάνισαν ίχνη ΒΡΑ στα ούρα τους, με μέση συγκέντρωση τα δύο μικρογραμμάρια ανά λίτρο. Για κάθε δεκαπλασιασμό στη συγκέντρωση του χημικού στον οργανισμό των γυναικών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους παρουσιάστηκαν σημαντικά υψηλότερα σκορ σε ό,τι αφορούσε την ανησυχία και την κατάθλιψη καθώς και τα προβλήματα στον έλεγχο της συμπεριφοράς και του συναισθήματος μόνο στα κορίτσια που έφεραν στον κόσμο οι γυναίκες αυτές.
Συγκεκριμένα με βάση τα ερωτηματολόγια στα οποία ένα σκορ 50 βαθμών αντιπροσωπεύει ένα μέσο παιδί, τα κοριτσάκια παρουσίασαν σκορ εννέα ως 12 βαθμούς υψηλότερο, αναφέρεται στη μελέτη που δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό «Pediatrics». Οι ερευνητές τονίζουν ότι ένα σκορ της τάξεως των περίπου 65 βαθμών θεωρείται ανησυχητικό.
Τα προβλήματα δεν ισχύουν για τα αγόρια
Είναι αξιοσημείωτο πάντως ότι δεν φάνηκε να υπάρχει σύνδεση μεταξύ της έκθεσης των εγκύων σε ΒΡΑ και της εμφάνισης προβλημάτων συμπεριφοράς στους γιους τους. Παράλληλα δεν εμφανίστηκε σύνδεση μεταξύ της ύπαρξης ΒΡΑ στα ούρα των ίδιων των παιδιών – είτε ήταν αγόρια είτε κορίτσια – και των προβλημάτων στη συμπεριφορά και στο συναίσθημα.
Ο ίδιος ο Μπράουν παραδέχθηκε ότι τα ευρήματα της ομάδας του δεν αποδεικνύουν αιτιώδη σχέση μεταξύ της έκθεσης του εμβρύου σε ΒΡΑ στη μήτρα και των προβλημάτων συμπεριφοράς. «Ισως τα αποτελέσματά μας μαρτυρούν ότι οι γυναίκες που καταναλώνουν περισσότερες επεξεργασμένες και συσκευασμένες τροφές λαμβάνουν τελικώς και λιγότερα θρεπτικά στοιχεία που είναι σημαντικά για την ανάπτυξη του εγκεφάλου των εμβρύων» είπε ο επικεφαλής της μελέτης στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters.
Συμπλήρωσε όμως ότι σε κάθε περίπτωση «ολοένα και περισσότερα στοιχεία δείχνουν ότι οι ουσίες στις οποίες εκτίθεται το έμβρυο μπορούν να επηρεάσουν τη ζωή του. Ο εγκέφαλος αρχίζει να αναπτύσσεται από μια πολύ πρώιμη φάση της εγκυμοσύνης. Οτιδήποτε παρεμποδίζει την φυσιολογική ανάπτυξή του είναι πιθανό να έχει μακροπρόθεσμη επίδραση όχι μόνο στην παιδική ηλικία αλλά καθόλη τη διάρκεια ζωής του ανθρώπου».
