Εκείνοι οι τυχεροί που τρώνε τα πάντα και δεν παίρνουν ούτε γραμμάριο, θα πρέπει πιθανότατα να ευχαριστούν μια ορμόνη που ονομάζεται ορεξίνη για το ότι δεν ανησυχούν ποτέ για το τι θα δείξει η… ζυγαριά.
Νέα μελέτη ειδικών του Ερευνητικού Ινστιτούτου Sanford – Burnham στο Ορλάντο της Φλόριδας η οποία δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό «Cell Metabolism» έδειξε ότι ποντίκια που εμφάνιζαν έλλειψη ορεξίνης, προσέλαβαν περισσότερο βάρος όταν ακολούθησαν διατροφή με αντίστοιχα λιπαρά με άλλα ζώα τα οποία δεν είχαν έλλειψη της ορμόνης.
Η λήψη της ορμόνης η οποία παράγεται υπό φυσιολογικές συνθήκες στον εγκέφαλο με τη μορφή συμπληρωμάτων ίσως αποτελέσει μελλοντικά μια λύση για την απώλεια βάρους, αν και τα νέα ευρήματα είναι πολύ πρώιμα, σημειώνουν οι ερευνητές.
«Κλειδί» το καφέ λίπος
Πώς όμως η ορεξίνη βοηθά στο να μένουν τα περιττά κιλά…μακριά; Η συγκεκριμένη ορμόνη εμπλέκεται στην παραγωγή καφέ λίπους από τον οργανισμό – πρόκειται για τη μορφή του λίπους που καίει θερμίδες αντί να τις αποθηκεύει όπως συμβαίνει με το λευκό λίπος, αναφέρεται στη μελέτη.
«Χωρίς ορεξίνη τα ποντίκια είναι μονίμως προγραμματισμένα να είναι παχύσαρκα. Με την ορεξίνη το καφέ λίπος ενεργοποιείται και τα ζώα καίνε περισσότερες θερμίδες» ανέφερε ο επίκουρος καθηγητής Ντεβάντζαν Σίκντερ που συμμετείχε στη μελέτη.
Προκειμένου να καταλήξουν στα συμπεράσματά τους οι ερευνητές συνέκριναν φυσιολογικά ποντίκια με άλλα τα οποία είχαν τροποποιηθεί γενετικώς ώστε να εμφανίζουν έλλειψη ορεξίνης. Όταν τα ζώα ακολούθησαν επί έξι εβδομάδες διατροφή πλούσια σε λιπαρά, όσα εξ αυτών παρουσίαζαν έλλειψη της ορμόνης εμφάνισαν αύξηση του βάρους τους κατά 45%. Την ίδια στιγμή τα ζώα που δεν είχαν έλλειψη της ορμόνης «φούσκωσαν» κατά μόνο 15%.
Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι αυτή η μεγάλη διαφορά στην αύξηση του βάρους μεταξύ των δύο ομάδων πειραματοζώων φάνηκε να ισχύει ακόμη και όταν τα ποντίκια με έλλειψη ορεξίνης κατανάλωναν λιγότερη τροφή από τα υπόλοιπα.
Κατανάλωση λιγότερης ενέργειας
Με βάση αυτά τα ευρήματα οι επιστήμονες υπέθεσαν ότι τα ποντίκια που εμφάνιζαν έλλειψη ορεξίνης κατανάλωναν με κάποιον τρόπο λιγότερη ενέργεια. Πράγματι μετά από πειράματα ανακάλυψαν ότι ύστερα από κατανάλωση τροφής «πλούσιας» σε λιπαρά τα φυσιολογικά ποντίκια εμφάνισαν αύξηση του μεταβολικού ρυθμού τους κατά 13,5% ενώ τα ποντίκια με έλλειψη της ορμόνης δεν παρουσίασαν καμία «εγρήγορση» στον μεταβολισμό τους.
Στη συνέχεια οι ερευνητές συνέλεξαν δείγματα καφέ λίπους και από τις δύο ομάδες ζώων. Είδαν ότι το καφέ λίπος των ποντικών με έλλειψη ορεξίνης ήταν «ανώριμο» σε σύγκριση με εκείνο των φυσιολογικών πειραματοζώων. Για παράδειγμα, γονίδια των οποίων η έκφραση αυξανόταν στο καφέ λίπος των φυσιολογικών ποντικιών εμφάνιζαν μείωση στην έκφρασή τους στα ζώα με έλλειψη της ορμόνης. «Η μελέτη μας αυτή δίνει μια πιθανή εξήγηση στο γιατί ορισμένα άτομα είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα παρότι δεν καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες τροφής» είπε ο Σίκντερ.
Και στον άνθρωπο
Είναι γνωστό ότι τα άτομα με ναρκοληψία (διαταραχή του ύπνου με κύριο χαρακτηριστικό την ακατανίκητη επιθυμία για ύπνο) παρουσιάζουν έλλειψη ορεξίνης ενώ και προηγούμενες μελέτες έχουν συνδέσει τα χαμηλά επίπεδα της ορμόνης με παχυσαρκία στον άνθρωπο.
Η μέτρηση της δραστηριότητας του καφέ λίπους στους ανθρώπους με έλλειψη ορεξίνης μπορεί να δείξει εάν ο μηχανισμός που ανακαλύφθηκε στα ποντίκια ισχύει και για τον άνθρωπο, αναφέρουν οι ερευνητές. Προειδοποιούν όμως παράλληλα πως με δεδομένο ότι η ορμόνη προκαλεί επίσης έντονη εγρήγορση, η λήψη συμπληρωμάτων της μπορεί να προκαλέσει αϋπνίες.