Ένας γενετικός γρίφος φαίνεται ότι κρύβεται πίσω από την ανθρώπινη ευφυΐα, όπως δείχνει μια νέα μελέτη που δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό «Μοlecular Psychiatry».
Οι επιστήμονες που κυνηγούν επί μακρόν τα «γονίδια της ευφυΐας» πίστευαν ότι αυτά μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού. Ωστόσο τα τελευταία χρόνια φάνηκε ότι τα …έξυπνα γονίδια είναι τουλάχιστον 1.000 και το καθένα εξ αυτών έχει τη δική του μικρή επίδραση στο ανθρώπινο IQ. Τώρα η νέα διεθνής γενετική μελέτη επικεφαλής της οποίας ήταν ειδικοί από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου στη Σκωτία παρέχει καινούργιες ενδείξεις σχετικά με την πληθώρα των γονιδίων που επιδρούν στην ευφυΐα. Την ίδια στιγμή όμως μαρτυρεί και την πολυπλοκότητα του θέματος αφού οι ερευνητές δεν κατάφεραν να εντοπίσουν κάποια από αυτά τα γονίδια.
Γενετικές διαφορές πίσω από το IQ
Όπως σημειώνεται στη μελέτη η οποία βασίστηκε σε ανάλυση του γονιδιώματος περισσότερων από 3.000 ατόμων, οι γενετικές παραλλαγές μεταξύ των ανθρώπων είναι υπεύθυνες έως και για το 50% των διαφορών στα επίπεδα του IQ. Ωστόσο τα συγκεκριμένα γονίδια που κάνουν την …έξυπνη διαφορά δεν έχει καταστεί δυνατόν να «συλληφθούν».
Ο επικεφαλής της μελέτης καθηγητής Ιαν Ντίρι από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «καθίσταται ολοένα και πιο σαφές πως η γενετική συνεισφορά σε χαρακτηριστικά τα οποία διαφέρουν μεταξύ των ανθρώπων – όπως το ύψος και το βάρος – προέρχεται από μεγάλους αριθμούς γονιδίων, το καθένα εκ των οποίων έχει μικρή επίδραση στο τελικό αποτέλεσμα. Θεωρήσαμε ότι το ίδιο πρέπει να συμβαίνει και σε ό,τι αφορά τις νοητικές διαφορές και τα αποτελέσματα επιβεβαίωσαν την υποψία μας».
«Σάρωση» του γενετικού κώδικα
Προκειμένου να ελέγξουν τη θεωρία τους ο καθηγητής Ντίρι και η υπόλοιπη ομάδα «σάρωσαν» περισσότερες από μισό εκατομμύριο περιοχές στον γενετικό κώδικα 3.511 ενηλίκων. Οι περιοχές που εξέτασαν οι ειδικοί είναι αυτές στις οποίες εμφανίζονται διαφορές σε ένα μόνο «γράμμα» του γενετικού κώδικα (πρόκειται για τους αποκαλούμενους μονονουκλεοτιδικούς πολυμορφισμούς, SNPs). Οι παραλλαγές αυτές στο γενετικό υλικό συσχετίστηκαν στη συνέχεια με τις επιδόσεις των εθελοντών σε δύο τύπους ψυχομετρικών τεστ τα οποία χρησιμοποιούνται για τη μέτρηση της ευφυΐας: ο ένας τύπος αφορούσε τη γνώση της γλώσσας και ο δεύτερος την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων.
Οι ειδικοί ανακάλυψαν ότι το 40% των διαφορών στη γνώση της γλώσσας και το 51% των διαφορών στην ικανότητα επίλυσης προβλημάτων μεταξύ ατόμων μπορούσε να αποδοθεί σε διαφορές στο DNA. Ωστόσο παρότι κατέστη δυνατόν να ποσοτικοποιηθεί η γενετική συνεισφορά στην ευφυΐα, οι επιστήμονες δεν κατάφεραν να εντοπίσουν συγκεκριμένα γονίδια τα οποία παίζουν τον σημαντικότερο ρόλο στον προσδιορισμό του IQ. «Η εκτίμησή μας είναι ότι ο αριθμός των γονιδίων θα είναι τεράστιος. Ίσως πρόκειται για πολλές χιλιάδες» σημείωσε ο καθηγητής Ντίρι και συμπλήρωσε ότι αποδεικνύεται περίτρανα πως η ευφυΐα αποτελεί ένα πολυγενετικό χαρακτηριστικό επάνω στο οποίο πρέπει να υπάρξουν και πολυσύνθετες γενετικές μελέτες.