Οι κομήτες δεν «γκρεμίζουν» μόνο αλλά και «χτίζουν» τη ζωή

Πριν από λίγες εβδομάδες παρουσιάτηκε μια πολύ ενδιαφέρουσα νέα θεωρία για την εμφάνιση του ανθρώπου. Η κρατούσα θεωρία αναφέρει ότι ο αστεροειδής που εξαφάνισε τους δεινοσαύρους επέτρεψε στα θηλαστικά να βγουν από τις τρύπες στις οποίες ζούσαν ως τότε και να αρχίσουν να αυξάνονται και να εξελίσσονται. Νέα ευρήματα υποδεικνύουν ότι μερικά εκατομμύρια έτη μετά την πτώση του αστεροειδούς έπεσε στη Γη ένας ανάλογου μεγέθους κομήτης δημιουργώντας κλιματικές συνθήκες τέτοιες που να επιτρέψουν στα θηλαστικά να κυριαρχήσουν στον πλανήτη και να ανοίξει έτσι ο δρόμος στην ανθρωπότητα.

Λίγους μήνες νωρίτερα οι επιτελείς της αποστολής «Rosetta» είχαν κάνει μια ακόμη πιο εντυπωσιακή ανακοίνωση αναφέροντας ότι στον κομήτη 67P που ακολουθούσε και μελετούσε επί μήνες το σκάφος της αποστολής εντοπίστηκαν χημικές ουσίες ζωτικές για την εμφάνιση και την εξέλιξη της ζωής στη Γη. Μεταξύ αυτών των ουσιών ήταν το αμινοξύ γλυκίνη και ο φώσφορος, που αποτελούν βασικά συστατικά του DNA και των κυτταρικών μεμβρανών.

Η ανακάλυψη ενισχύει τη θεωρία ότι οι κομήτες ήταν αυτοί που πέφτοντας κάποτε στον πλανήτη μας τον «έσπειραν» με τα πολύτιμα βιομόρια, τα οποία αποτέλεσαν τους θεμέλιους λίθους της ζωής. Η ιδέα αυτή αντιμάχεται τη θεωρία ότι η ζωή στη Γη είχε καθαρά γήινη προέλευση, πιθανώς υποθαλάσσια. Μολονότι πάνω από 100 μόρια έχουν ως σήμερα ανιχνευθεί σε νέφη αερίων και σκόνης του Γαλαξία, γνωστά και ως μοριακά νέφη, η γλυκίνη δεν ήταν ανάμεσα σε αυτά. Επίσης το οργανικό αυτό μόριο δεν είχε βρεθεί στα πάνω από 25 μόρια που είχαν ως τώρα ανιχνευθεί στην ατμόσφαιρα γύρω από τους κομήτες.

Τα όργανα του «Rosetta» ανίχνευσαν τη γλυκίνη στο νέφος αερίων και σκόνης που συνεχώς περιβάλλει τον 67Ρ. Το εν λόγω απλό αμινοξύ χρησιμοποιείται από τους ζωντανούς οργανισμούς για τη δημιουργία των πρωτεϊνών. Ανιχνεύθηκαν επίσης τα πρόδρομα οργανικά μόρια μεθυλαμίνη και αιθυλαμίνη, από τα οποία δημιουργείται η γλυκίνη.

Πρόκειται για ένα από τα πιο ενδιαφέροντα αστρικά συστήματα που γνωρίζουμε και βρίσκεται μάλιστα στη διαστημική γειτονιά μας. Το σύστημα ανήκει στον αστερισμό του Νότιου Ιχθύος και έχει λάβει την ονομασία Fomalhaut που στα αραβικά σημαίνει «το στόμα του ψαριού». Αποτελείται από τρία αστέρια και έχουν εντοπιστεί εκεί πλανήτες αλλά και εντυπωσιακά δαχτυλίδια με κομήτες.

Το Fomalhaut A είναι ο… βασιλιάς του συστήματος. Βρίσκεται σε απόσταση 25 ετών φωτός από τη Γη και είναι ένα από τα πιο λαμπρά αστέρια του ουράνιου θόλου. Το Fomalhaut Α είναι ένα πολύ νεαρό άστρο, η ηλικία του οποίου υπολογίζεται σε 100-300 εκατομμύρια έτη. Εχει περίπου διπλάσια διάμετρο και μάζα από τον Ηλιο και είναι 16 φορές πιο φωτεινό από το μητρικό μας άστρο.

Ωστόσο οι επιστήμονες εκτιμούν ότι το άστρο αυτό θα σβήσει σχετικά σύντομα, αφού υπολογίζουν ότι η διάρκεια της ζωής του δεν θα ξεπεράσει το 1 δισ. έτη. Από τη δεκαετία του 1980 οι αστρονόμοι είχαν εντοπίσει ενδείξεις για την ύπαρξη ενός πλανήτη που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από το άστρο. Υστερα από περίπου 30 έτη διαφωνιών στην επιστημονική κοινότητα στα τέλη του 2012 ερευνητική ομάδα από τις ΗΠΑ και τον Καναδά επιβεβαίωσε την ύπαρξη του πλανήτη που έλαβε την ονομασία Fomalhaut b.

Πιστεύεται ότι είναι ένας πλανήτης αερίων περίπου δύο φορές μικρότερος από τον Δία. Το δεύτερο άστρο του συστήματος είναι το Fomalhaut B και το τρίτο και μικρότερο σε μέγεθος το Fomalhaut C.

Στο Fomalhaut A είχε εντοπιστεί η ύπαρξη ενός εντυπωσιακού δαχτυλιδιού που δεν αποτελείται από «παγάκια» όπως αυτά του Κρόνου αλλά από… κομήτες. Διεθνής ερευνητική ομάδα χρησιμοποιώντας το διαστημικό τηλεσκόπιο Herschel ανακάλυψε ότι και το Fomalhaut C φιλοξενεί ένα εξίσου εντυπωσιακό δαχτυλίδι κομητών. Η ανακάλυψη σύμφωνα με τους ειδικούς μπορεί να φωτίσει κάποια κοσμικά φαινόμενα για τα οποία οι επιστήμονες δεν έχουν καταφέρει να βρουν απαντήσεις.