Λεξικό για το 2016

(Αερο)ναυλοπρόβλεψη θα το λέγαμε στα ελληνικά. Με τη διευκρίνιση πως άλλοι την κάνουν για εμάς που ψάχνουμε ένα φθηνό αεροπορικό εισιτήριο. Πρόκειται για μια χρήσιμη καινούργια λέξη που συνοδεύεται από διαδικτυακές εφαρμογές όπως είναι τα Google Flights, Flyr, Kayak και Hopper. Δεν πρόκειται για ιστότοπους που σου βρίσκουν μόνο ένα πιο φθηνό εισιτήριο αλλά εκεί χρησιμοποιούνται εφαρμογές με βάση εξελιγμένα μαθηματικά μοντέλα ώστε να σου δίνουν και πρόβλεψη αν η τιμή αυτή του εισιτηρίου είναι καλή για τη συγκεκριμένη ημερομηνία και αν υπάρχει πιθανότητα και πόσο μεγάλη να αλλάξει προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο.

Το περασμένο καλοκαίρι η αντίστοιχη ΕΥΔΑΠ του Λος Αντζελες στη δοκιμαζόμενη από την ξηρασία Πολιτεία της Καλιφόρνιας σκόρπισε 96 εκατ. μαύρα πλαστικά μπαλάκια στην επιφάνεια της μεγαλύτερης δεξαμενής πόσιμου νερού της πόλης. Οι Αρχές υποστηρίζουν ότι έτσι προστατεύουν το πολύτιμο υγρό γιατί μειώνεται η εξάτμισή του, ενώ παράλληλα εμποδίζεται η ανάπτυξη φυκών, βακτηρίων και επιβλαβών χημικών αντιδράσεων. Παρά το γεγονός ότι η επιχείρηση επαναλήφθηκε για δεύτερη χρονιά (η πρώτη ήταν το 2014), οι κάτοικοι δεν έχουν πειστεί ακόμη για την αποτελεσματικότητά της.

Η εικονική πραγματικότητα ανατέλλει και οι τεχνολογικοί κολοσσοί έχουν ριχτεί στον αγώνα για την παρουσίαση των δικών τους συσκευών VR με στόχο την εκπαίδευση, την ψυχαγωγία και το gaming. Τα μέχρι πρότινος ογκώδη «σκάφανδρα» έχουν αποκτήσει προηγμένο σχεδιασμό και οι κομψές πλέον συσκευές VR επιτρέπουν στους χρήστες να ταξιδεύουν σε Γη και Διάστημα, να βουτούν κυριολεκτικά στη δράση των ηλεκτρονικών παιχνιδιών, να επισκέπτονται μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους από το σαλόνι τους ή ακόμη να παρακολουθούν εικονικά μαθήματα. Με όραμα μια νέα μορφή επικοινωνίας, το Facebook ήδη εργάζεται για την ανάπτυξη υπηρεσιών που με τη βοήθεια της εικονικής πραγματικότητας θα προσφέρουν στους χρήστες του τη δυνατότητα εικονικών εμπειριών που θα μπορούν να μοιράζονται με τους φίλους τους από όλον τον κόσμο.

Είναι αυτή στην οποία οδηγούμαστε ολοταχώς, σύμφωνα με πολλούς βιολόγους και ειδικούς στη διατήρηση της Φύσης. Τα τελευταία 500 εκατομμύρια χρόνια η Γη έχει γνωρίσει πέντε μαζικές εξαφανίσεις των ειδών που φιλοξενούσε, με τελευταία –και πιο διάσημη –αυτή που αφάνισε και τους δεινοσαύρους. Τώρα θεωρείται ότι με δική μας υπαιτιότητα οδηγούμαστε στην ίδια μοίρα. Αν και πάρα πολλά είδη είναι άγνωστα ακόμη και σήμερα, υπολογίζεται ότι από το 10.000 π.Χ., με την έναρξη του Ολόκαινου, η ανθρώπινη δραστηριότητα έχει εξοντώσει τεράστιο αριθμό ειδών φυτών και ζώων –θηλαστικών, πτηνών, αμφίβιων, ερπετών και αρθρόποδων. Και ο ρυθμός βαίνει επιταχυνόμενος: εκτιμάται ότι στην περίοδο που διανύουμε «τρέχει» 100 φορές πιο γρήγορα από όσο μπορεί να αντέξει η Φύση, ενώ, σύμφωνα με τη βασική θεωρία της οικολογίας, 140.000 γνωστά και άγνωστα είδη θα πρέπει να εξαφανίζονται πλέον κάθε χρόνο. Το βραβείο Πούλιτζερ το 2015 απονεμήθηκε στη δημοσιογράφο Ελίζαμπεθ Κόλμπερτ για το βιβλίο της «Η έκτη εξαφάνιση».

Η πρώτη που εισήγαγε την ιδέα της παράδοσης πακέτων κατ’ οίκον με drones ήταν η Amazon, η οποία, παρά τα νομικά εμπόδια που εξακολουθούν να υπάρχουν στις Ηνωμένες Πολιτείες, έλαβε άδεια για να ξεκινήσει δοκιμές τον περασμένο Απρίλιο. Και άλλες εταιρείες, με τελευταία τον κολοσσό των υπεραγορών και σουπερμάρκετ Walmart, τον περασμένο Οκτώβριο, έχουν ζητήσει ανάλογες άδειες, ενώ το Κογκρέσο πιέζει την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Αεροπλοΐας να «ενσωματώσει ασφαλώς τα πολιτικά μη επανδρωμένα συστήματα αεροπλοΐας στο σύστημα του εθνικού εναέριου χώρου». Ενδεχομένως σύντομα, αν όχι στη δική σας, τουλάχιστον σε κάποια αμερικανική πόρτα.

Στο Σκίπχολ, το τεράστιο και πολυσύχναστο αεροδρόμιο του Αμστερνταμ, έκανε τον Νοέμβριο την εμφάνισή του το πρώτο μέλος του «στόλου» του Spencer, ενός προγράμματος για τη χρήση ρομπότ ως «συνοδών εδάφους» σε αεροδρόμια. Ρόλος της έξυπνης μηχανής είναι να κυκλοφορεί μέσα στο αεροδρόμιο και να δίνει χρήσιμες πληροφορίες στους επιβάτες: πού θα βρουν το γκισέ ή τα μηχανήματα για να κάνουν check in, πού βρίσκεται μια πύλη επιβίβασης, πού υπάρχουν καροτσάκια για τις αποσκευές κ.τ.λ. Το ρομπότ, που έχει προγραμματιστεί να είναι πολύγλωσσο, θα μπορεί ακόμη και να κάνει παρέα σε κάποιον που έχασε την πτήση του και πρέπει να περιμένει την επόμενη!

Αυτό που μπορεί να καταργήσει τα selfie –και belfie –sticks. Είναι το αυτοκατευθυνόμενο ελικοπτεράκι που φεύγει από τον καρπό του χεριού σου και σε φωτογραφίζει από ψηλά επιστρέφοντας ύστερα από κάποιον χρόνο σαν το πιστό σκυλί πάλι στο χέρι σου. Ναι, τα πάντα για τη φωτογράφισή μας από όλες τις πάντες. Κάποτε οι άνθρωποι είχαν γεράκια στο μπράτσο τους για το κυνήγι, τώρα θα έχουν nixies κυνηγώντας την πιο ουάου σέλφι –αν βέβαια προχωρήσει σε παραγωγή η επινόηση που απέσπασε το πρώτο βραβείο στον διαγωνισμό της Intel «Make it wearable» τον Νοέμβριο του 2014.

Οι πρώτες ενδείξεις για την παρουσία αυτών των εξωτικών υποατομικών σωματιδίων που αποτελούνται από τέσσερα κουάρκ και ένα αντικουάρκ ήρθαν πριν από μία δεκαετία, γρήγορα όμως απορρίφθηκαν ως… οπτασία. Τον περασμένο Ιούλιο ανακοινώθηκε ότι ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) επιβεβαιώνει σχεδόν τελεσίδικα την ύπαρξή τους. Τα… ορατά πλέον «πεντακουάρκ» αναμένεται ότι θα ανοίξουν στους επιστήμονες τον δρόμο για τον έλεγχο της κβαντικής χρωμοδυναμικής, της θεωρίας που περιγράφει την πυρηνική δύναμη.

Αν κάποιος σας πει ότι είδε στον ουρανό έναν ιπτάμενο δίσκο LDSD, μην πάει το μυαλό σας ότι βρίσκεται υπό την επήρεια… LSD. To LDSD (Low Density Supersonic Decelerator) είναι ένα σκάφος σε σχήμα ιπτάμενου δίσκου που κατασκεύασε και δοκιμάζει η NASA από το περασμένο καλοκαίρι. Σε πρώτη φάση θα μεταφέρει εξοπλισμό και μεγάλου βάρους φορτία στο Διάστημα, ενώ οι επιτελείς της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας ευελπιστούν ότι στο μέλλον θα μπορεί να μεταφέρει και ανθρώπους σε άλλους πλανήτες.

Με τον όρο αυτόν περιγράφεται ένα ιδιότυπο είδος αμνησίας η οποία έχει ενσκήψει τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της ευρείας διάδοσης έξυπνων συσκευών. Οι δυνατότητες που μας παρέχουν οι εν λόγω συσκευές έχουν καταστήσει άχρηστη κάθε είδους απομνημόνευση, με αποτέλεσμα, λένε οι ειδικοί, να έχουμε ξεχάσει πώς να θυμόμαστε. Τα παραδείγματα είναι πολλά: δεν θυμόμαστε πια κανέναν αριθμό τηλεφώνου καθώς τους έχουμε όλους αποθηκευμένους στη μνήμη του κινητού μας, ενώ ακόμη με μια αναζήτηση στις κατάλληλες μηχανές (όπως η Google) μπορεί κανείς να βρει απάντηση σε όλα τα ερωτήματά του, από τα ονόματα των ηθοποιών της τελευταίας ταινίας του Τζέιμς Μποντ ως τη χρονολογία της ναυμαχίας της Σαλαμίνας. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση πατέρα ο οποίος συνόδευσε τον γιο του στο σχολείο την πρώτη ημέρα χρησιμοποιώντας το σύστημα δορυφορικής πλοήγησης του κινητού τηλεφώνου του. Στη βιασύνη του να πάει να τον παραλάβει στο σχόλασμα ξέχασε το κινητό του και συνειδητοποίησε ότι δεν είχε ιδέα πού βρισκόταν το σχολείο του παιδιού του!

Λίγες ημέρες μετά τις τρομοκρατικές ενέργειες στο Παρίσι έγινε γνωστό ότι ο αμερικανικός στρατός αναπτύσσει ένα νέο προηγμένο σύστημα εντοπισμού εκρηκτικών υλών. Το SSBDS (Standoff Suicide Bomber Detection System) θα μπορεί, σύμφωνα με τους κατασκευαστές του, να εντοπίζει από μεγάλη απόσταση ακόμη και τα «γιλέκα» τα οποία φορούν οι βομβιστές αυτοκτονίας συμβάλλοντας σημαντικά στην έγκαιρη εξουδετέρωση μιας απειλής. Βασιζόμενο σε αισθητήρες και κάμερες που μπορούν να παρατηρούν ένα ευρύ φάσμα μηκών κύματος (ηλεκτρομαγνητικά, υπέρυθρα κ.τ.λ.), το σύστημα θα καταγράφει εικόνες σε κάθε είδους επιφάνειες και αντικείμενα και σε περίπτωση που εντοπίσει κάτι «μη ομαλό», όπως π.χ. μια κρυμμένη βόμβα, θα παράγει μια εικόνα η οποία θα έχει κενό στο σημείο που βρίσκεται το ύποπτο αντικείμενο. Θα μπορεί να τοποθετηθεί σε σταθερά σημεία (σε κτίρια, σε κολόνες, σε σταθμούς τρένων, σε γήπεδα κ.α.) αλλά και να ενσωματωθεί σε φορητές συσκευές.

Πλαστικές οργανικές φωτοδίοδοι ή αλλιώς Plastic Organic Light Emitting Diode. Πρόκειται για μια εύκαμπτη οθόνη τύπου OLED νέας γενιάς η οποία χαρίζει στις κατασκευάστριες εταιρείες την ελευθερία της δημιουργίας κυρτών οθονών και συσκευών. Στα τέλη του 2013 η LG είχε ήδη συμπεριλάβει την εν λόγω ανθεκτική οθόνη στo κυρτό της smartphone G Flex, την οποία διατήρησε και στην επόμενη συσκευή της G Flex 2, ενώ ακολούθησε και το smartwatch της, G watch R. Κατά τη διάρκεια του 2015 δεν ήταν λίγες οι φήμες περί κυκλοφορίας «ρολαριστών» smartphones και τηλεοράσεων που θα μπορούσαν να διαθέτουν οθόνη P-OLED και με μια κίνηση θα ξεδιπλώνονται και θα γίνονται tablets ή γιγαντοοθόνες.

Με τον όρο αυτόν περιγράφεται το σύνολο των μικροοργανισμών (και το γενετικό υλικό τους) σε έναν οργανισμό, σε συγκεκριμένο μέρος αυτού ή σε κάποιο οικοσύστημα. Τα τεράστια μεγέθη των μικροοργανισμών (τόσο σε αριθμό ειδών όσο και σε αριθμό ατόμων) ήταν αδύνατον να μελετηθούν χωρίς την ανάπτυξη τεχνικών που διαδόθηκαν ευρέως τον 21ο αιώνα. Σήμερα μπορεί να μη γνωρίζουμε όλα τα είδη μικροοργανισμών που εποικούν, π.χ., το ανθρώπινο γαστρεντερικό σύστημα, αλλά μπορούμε να τα κατατάξουμε σε οικογένειες με βάση το γενετικό υλικό τους το οποίο και αλληλουχείται συλλογικά. Η γνωριμία επιστημόνων με το μικροβίωμα ενός οργανισμού τούς παρέχει μια οπτική γωνία η οποία ήταν αδιανόητη πριν από μερικά χρόνια και οι πληροφορίες που συλλέγονται σχετικά με τα μικροβιώματα αναμένεται να ανατρέψουν στο μέλλον πολλά: από τον τρόπο που θεραπεύουμε ασθένειες ως τον τρόπο με τον οποίο διαχειριζόμαστε πολύτιμους περιβαλλοντικούς πόρους.

Ο «Σκοτεινός Ιστός» ή «Βαθύς Ιστός», τo Deep Web, όπως είναι η επίσημη ονομασία του, είναι ένα δίκτυο που λειτουργεί αθέατα μέσα στο «συμβατικό» Διαδίκτυο, αφού οι ιστοσελίδες του δεν καταχωρίζονται και δεν γίνονται αντιληπτές από τις υπάρχουσες μηχανές αναζήτησης. Αποτελεί ένα ψηφιακό καταφύγιο για εκείνους που για διαφόρους λόγους δεν θέλουν οι online δραστηριότητές τους να είναι ορατές από την κοινότητα του Internet και, όπως είναι ευνόητο, αποτελεί παράδεισο για τους κάθε λογής παρανόμους και εγκληματίες του πλανήτη. Πολλοί φορείς, με πρώτη την Υπηρεσία Ανάπτυξης Προωθημένων Τεχνολογιών του στρατού των ΗΠΑ (DARPA), προσπαθούν τα τελευταία χρόνια να φτιάξουν νέες προηγμένες μηχανές αναζήτησης για να εντοπίζουν τις ιστοσελίδες του Deep Web. Στο πλευρό τους έχουν πλέον μια νέα τεχνολογία: λέγεται Memex και προσφέρει τη βάση για τη δημιουργία εργαλείων τα οποία θα επιτρέπουν τον εντοπισμό των εγκληματιών που δρουν διαδικτυακά, καθώς και την καλύτερη επεξεργασία και κατηγοριοποίηση στοιχείων που υπάρχουν σε μεγάλου μεγέθους αρχεία ή βάσεις δεδομένων.

Η Διεθνής Επιτροπή Στρωματογραφίας (International Committee of Stratigraphy, ICS), που είναι υπεύθυνη για τον ορισμό των διαφόρων γεωλογικών περιόδων, έχει αποφανθεί ότι εδώ και 11.700 χρόνια βρισκόμαστε στο Ολόκαινο, δηλαδή στην «εντελώς καινούργια» εποχή που άρχισε αμέσως μετά την τελευταία Εποχή των Παγετώνων. Πολλοί επιστήμονες ωστόσο θεωρούν ότι υπάρχει μία ακόμη πιο «καινούργια» εποχή στην οποία ο άνθρωπος έχει αρχίσει να αφήνει μόνιμα σημάδια στον πλανήτη –π.χ., με τη βιομηχανική δραστηριότητα και το κάρβουνο ή με την ατομική δραστηριότητα και τη ραδιενέργεια. Προτείνουν λοιπόν γι’ αυτήν το όνομα «Ανθρωπόκαινο». Ο όρος δεν έχει υιοθετηθεί ακόμη επίσημα αλλά έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται ευρέως, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν διαφωνίες σχετικά με τον χρονικό προσδιορισμό της έναρξης αυτής της νέας, «ανθρωπογενούς» γεωλογικής εποχής. Ολα τα ζητήματα ενδέχεται να λυθούν μέσα στο 2016: η Ομάδα Εργασίας του Ανθρωπόκαινου έχει κληθεί να εξετάσει τα στοιχεία και να υποβάλει μια τεκμηριωμένη πρόταση στην ICS, που είναι αρμόδια να αποφασίσει για το θέμα.

Η ιδέα για ένα σύστημα που θα μετατρέπει την ηλιακή ενέργεια σε ακτίνες λέιζερ παρουσιάστηκε πριν από δύο χρόνια από τον Φίλιπ Λιούμπιν του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στη Σάντα Μπάρμπαρα και τον Γκάρι Χιουζ του Πολυτεχνικού Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας. Το DE-STAR (Directed Energy Solar Targeting of Asteroids and exploRation), όπως το ονόμασαν, θα μπορούσε να βασιστεί σε μηχανισμούς που θα τεθούν σε τροχιά γύρω από τη Γη για να προσφέρει πολύτιμες αμυντικές και όχι μόνο υπηρεσίες. Σύμφωνα με τους δημιουργούς του, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να διαλύσει σε μικρότερα κομμάτια ή ακόμη και εξαϋλώσει αν χρειαστεί έναν αστεροειδή που κινείται απειλητικά προς τον πλανήτη μας ή ακόμη και για να βοηθά διαστημικά σκάφη να κινούνται με ταχύτητες κοντά σε αυτές του φωτός! Τον περασμένο Σεπτέμβριο ένας καθηγητής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στη Σάντα Μπάρμπαρα, ο Τράβις Μπρασίερς, ξεκίνησε μαζί με φοιτητές του πειράματα για να εξετάσει αν και τι είδους μεγάλες δέσμες λέιζερ μπορούν να καταστρέψουν αστεροειδείς.

Ολοένα και περισσότερο θα ακούμε για θεραπείες οι οποίες στοχεύουν στην αξιοποίηση μερών του ανοσοποιητικού μας συστήματος προκειμένου να αντιμετωπιστούν επιτυχέστερα ασθένειες όπως ο καρκίνος. Αυτό επιτυγχάνεται είτε με ενίσχυση και «καθοδήγηση» του ανοσοποιητικού συστήματος των ασθενών είτε με εισαγωγή εξειδικευμένων πρωτεϊνών του ανοσοποιητικού συστήματος που έχουν παραχθεί εργαστηριακά. Παραδείγματα ανοσοθεραπειών είναι τα μονοκλωνικά αντισώματα, εξειδικευμένα αντικαρκινικά εμβόλια, αναστολείς των «φρένων» του ανοσοποιητικού συστήματος ώστε να ενισχυθεί η δράση του στην αναγνώριση των καρκινικών κυττάρων, αλλά και μη ειδικοί ενισχυτές του ανοσοποιητικού.

Η προσέλκυση κεφαλαίου από άγνωστους ενδιαφερομένους μέσω Διαδικτύου είναι πλέον γεγονός. Οι ιστοσελίδες Kickstarter και Indiegogo αποτελούν δύο από τις γνωστότερες του είδους καθώς, πέρα από μόδα, έχουν μετατραπεί σε ένα πολύτιμο «εργαλείο» στήριξης καινοτόμων ιδεών και μικρών επιχειρήσεων ώστε να δοκιμάσουν την απήχησή τους στο κοινό και να αποκτήσουν την απαραίτητη οικονομική βοήθεια για την υλοποίηση των στόχων τους.

Οι προσπάθειες των επιστημόνων να αναπτύξουν ηλεκτρονικό δέρμα –δηλαδή, ένα λεπτό ηλεκτρονικό υλικό που θα χαρίζει σε όσους φέρουν τεχνητά μέλη την αίσθηση της αφής και όλες τις ιδιότητες που έχει το ανθρώπινο δέρμα –έχουν αρχίσει να αποδίδουν καρπούς τα τελευταία πέντε χρόνια. Τα δύο πρώτα δείγματα του είδους εμφανίστηκαν το 2010: το ένα, που αναπτύχθηκε από ομάδα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ, μπορούσε να αισθάνεται μια ευρεία κλίμακα πιέσεων και να λυγίζει (για 2.000 φορές), ενώ το άλλο, που παρουσιάστηκε από ομάδα του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ, μπορούσε να τεντώνει και να αισθάνεται μια μύγα που θα καθόταν επάνω του. Τον περασμένο Νοέμβριο ερευνητές από το Εθνικό Ινστιτούτο Επιστήμης και Τεχνολογίας της Νότιας Κορέας ανέπτυξαν ηλεκτρονικές μεμβράνες-ακροδάχτυλα που μπορούν να νιώθουν ταυτόχρονα την πίεση και τη θερμοκρασία.

Δύσμορφη τροφή θα πει, αλλά μπορεί αυτό να είναι και καλό; Δύο Γάλλοι, οι Chabanne και Even, το ξεκίνησαν το 2014 ως Gueules Caséess και σήμα ένα μήλο με ανθρώπινο πρόσωπο, ένα μαυρισμένο μάτι και να του λείπει ένα δόντι. Είδαν να πετιούνται κάτι υπέροχα βερίκοκα επειδή είχαν κάποιο μικρό σημάδι από την επαφή τους με το κλαδί του δέντρου και κάτι έπαθαν. Το 2015, με αφορμή και τη Διάσκεψη στο Παρίσι, έγινε πλέον παγκόσμια γνωστό το κίνημα για την κατανάλωση τυριών, φρούτων και λαχανικών που δεν είναι χαλασμένα αλλά δεν είναι και ομοιόμορφα, άμεμπτα και γυαλισμένα σαν παπούτσια απ’ το κουτί. Αν δεν τα πετούσαμε, θα εξοικονομούσαμε 210 εκατ. τόνους τροφής και θα γλιτώναμε περίπου ένα εκατομμύριο τόνους εκπομπών αερίων θερμοκηπίου τον χρόνο. Υποτίθεται ότι οι συνειδητοποιημένοι καταναλωτές θα προτιμήσουν αυτά τα τρόφιμα και ο πωλητής θα βγει ωφελημένος, ενώ έχει δώσει κάτι πολύ λίγα σεντς για να αγοράσει το αυτοκόλλητο σηματάκι στα καφάσια. Τα έσοδα πηγαίνουν σε μεγάλο ποσοστό σε κινήσεις καταναλωτών. Ugly Food but good.

Πάνω από μία δεκαετία και 250.000 ευρώ απαιτήθηκαν γα την παραγωγή ενός μπιφτεκιού που δεν υπήρξε ποτέ μέρος κάποιου ζώου. Το εν λόγω μπιφτέκι, προϊόν συνεργασίας μιας ευρείας ομάδας επιστημόνων, δημιουργήθηκε από την καλλιέργεια βλαστικών κυττάρων αγελάδας μέσα σε ένα υπόστρωμα κολλαγόνου. Οι δημιουργοί του λένε ότι θα χρειαστεί τουλάχιστον μία ακόμη δεκαετία για να φτάσει το μπιφτέκι εργαστηρίου να πωλείται. Οι ίδιοι θεωρούν ότι το κόστος του δεν θα ξεπερνά τα 8 ευρώ και πως οι καταναλωτές θα το προτιμήσουν καθώς δεν θα απαιτείται ο σφαγιασμός ζώων για την παρασκευή του. Οψόμεθα…

Το «φωτεινό» Wi-Fi φεύγει από τον παραδοσιακό ρούτερ και ενσωματώνεται στις λάμπες. Το καινοτόμο σύστημα είχε παρουσιαστεί πριν από τέσσερα χρόνια από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, το οποίο αντί για ηλεκτρομαγνητικούς παλμούς χρησιμοποιεί το φως. Η μετάδοση των δεδομένων με το Li-Fi είναι 100 φορές ταχύτερη από εκείνη στο Wi-Fi και, σύμφωνα με τα αποτελέσματα τελευταίων πειραμάτων των ειδικών, η εν λόγω τεχνολογία μπορεί να πιάσει ταχύτητες που αγγίζουν το 1 GΒ/δευτ. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι το Li-Fi, εκτός από ταχύτερo σε σχέση με το Wi-Fi, θεωρείται πιο ασφαλές και αποδοτικό αφού το φως ξεπερνά εμπόδια που σχετίζονται με την επικοινωνία πομπού – δέκτη. Στην παρούσα φάση το σύστημα δοκιμάζεται σε ευρεία κλίμακα σε εργασιακούς και βιομηχανικούς χώρους στο Ταλίν, στην Εσθονία.

Η γενιά των «φορετών» συσκευών που συνοδεύουν κάθε μας βήμα και συλλέγουν διαρκώς δεδομένα που αφορούν τις ζωτικές λειτουργίες του οργανισμού και τη σωματική δραστηριότητα. Τα συλλεχθέντα στοιχεία αποστέλλονται στην πορεία σε συσκευές με τις οποίες επικοινωνούν (smartphones, tablets, υπολογιστές), από όπου ο χρήστης μπορεί να ενημερώνεται π.χ. για την πορεία της υγείας του. Πρόσφατα η μεξικανική εταιρεία Chaotic Moon παρουσίασε τα Tech Tats: μια σειρά βιομετρικά τατουάζ τα οποία θα γίνονται σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος και θα μπορούσαν μελλοντικά να αντικαταστήσουν τα wearables αξεσουάρ.

Φατσούλες που προδίδουν συναισθήματα και συμπεριφορές, γνωστές και ως emojis, οι οποίες για πρώτη φορά το 2015 εντάχθηκαν στο Λεξικό της Οξφόρδης. Συγκεκριμένα η φατσούλα που κλαίει από τα γέλια ανακηρύχθηκε «λέξη της χρονιάς» καθώς ήταν εκείνη που χρησιμοποιήθηκε περισσότερο από τους Βρετανούς –σε ποσοστό 20% από κάθε άλλο emoji κατά τη διάρκεια του έτους. Σύμφωνα με τους υπευθύνους των φημισμένων Oxford Dictionaries, τα emoticons έχουν γεμίσει ένα κενό της επικοινωνίας του 21ου αι. χαρίζοντάς της μια πιο χαρούμενη και χαλαρή διάθεση. Το 2012 ως λέξη της χρονιάς στις ΗΠΑ είχε ανακηρυχθεί η λέξη «GIF» (ονομασία αρχείων animation), το 2013 η λέξη «selfie» (τα γνωστά αυτοπορτρέτα) και το 2014 η λέξη «vape» (ατμίζω) –ενδεχομένως εξαιτίας της εμφάνισης των ηλεκτρονικών τσιγάρων.

Τα πρώτα λεωφορεία που «καίνε» μόνο βιομεθάνιο, το οποίο παράγεται από τα λύματα της τουαλέτας και τα τροφικά απόβλητα, κυκλοφόρησαν το 2009 στο Οσλο της Νορβηγίας. Το 2014 το παράδειγμα ακολούθησε η Βρετανία, με ένα λεωφορείο που εκτελούσε το δρομολόγιο από το αεροδρόμιο του Μπρίστολ στο Μπαθ. Από τον Μάρτιο του 2015 το βιο-λεωφορείο κάνει διαδρομές μέσα στην πόλη του Μπρίστολ και η τάση αναμένεται να εξαπλωθεί, ιδιαίτερα μετά τη συμφωνία που επετεύχθη στη Διάσκεψη για την Κλιματική Αλλαγή στο Παρίσι.

Το Ιnternet των Πραγμάτων είναι ένα «οικοσύστημα» από δικτυωμένες ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές και αισθητήρες που επικοινωνούν μεταξύ τους, συλλέγουν και στέλνουν δεδομένα, προσφέροντας τη δυνατότητα της εύκολης διαχείρισής τους μέσω Διαδικτύου, ακόμη και εξ αποστάσεως. Το γνωστό IoT έχει συμπαρασύρει μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας οι οποίες εργάζονται πυρετωδώς για τη δημιουργία του «έξυπνου» σπιτιού που θα ελέγχεται και θα δέχεται εντολές ηλεκτρονικά από παντού με τη βοήθεια ενός smartphone και των απαραίτητων εφαρμογών. Με στόχο τη δημιουργία ενός κοινού οικοσυστήματος όπου προϊόντα διαφορετικών εταιρειών θα συνεργάζονται μεταξύ τους και θα ανταποκρίνονται σε συγκεκριμένα πρότυπα, μεγάλοι τεχνολογικοί κολοσσοί όπως η Samsung, η Intel και η Broadcom δημιούργησαν τον Ιούλιο του 2014 το Open Interconnect Consortium (OIC). Στη λίστα των μελών της σύμπραξης σύντομα προστέθηκαν και άλλοι μεγάλοι «παίκτες», χωρίς ωστόσο να αποτελεί τη μοναδική προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση. Σύμφωνα με εκτιμήσεις των ειδικών, ως το 2020 το IoT θα αποτελείται από σχεδόν 50 δισ. συνδεδεμένες συσκευές σε παγκόσμιο επίπεδο.

Δεν ξέρουμε αν θα γίνουν ποτέ ο καλύτερος φίλος των κοριτσιών, σίγουρα όμως οι φυσικοί και οι ειδικοί της νανοτεχνολογίας και της επιστήμης των υλικών επιθυμούν διακαώς να γνωριστούν καλύτερα μαζί τους. Διαμάντια με μέγεθος μικρότερο του ενός μικρομέτρου προκύπτουν με φυσικό τρόπο στο Διάστημα από εκρήξεις αστέρων ή συγκρούσεις μετεωριτών και οι επιστήμονες θεωρούν ότι, αν καταφέρουν να τα παραγάγουν με τεχνητό τρόπο, θα ανοίξει ο δρόμος για την ανάπτυξη θαυμαστών νέων υλικών και εφαρμογών από την ιατρική ως την ηλεκτρονική. Το Βραβείο Φάινμαν Θεωρίας του Ινστιτούτου Φορσάιτ απονεμήθηκε το 2015 στην Αμάντα Μπάρναρντ από την Αυστραλία για το έργο της στην καλύτερη κατανόηση της δομής και της σταθερότητας των αδαμάντινων νανοσωματιδίων άνθρακα.

Η τελευταία μόδα στο παιχνίδι δεν είναι ηλεκτρονική. Ομάδες σχεδιαστών παιχνιδιών στις Ηνωμένες Πολιτείες, στον Καναδά, στη Βρετανία και σε άλλες χώρες συνεργάζονται για να σχεδιάσουν «Megagames» τα οποία φέρνουν δεκάδες ή και εκατοντάδες άτομα στον ίδιο χώρο μόνο και μόνο για να παίξουν μεταξύ τους σε ομάδες (το βρετανικής εμπνεύσεως «Watch the Skies!» συγκέντρωσε 300 άτομα τον περασμένο Μάιο στο Λονδίνο, ενώ στις 12 Δεκεμβρίου μεταφέρθηκε για τρίτη φορά στη Νέα Υόρκη). Κάποιοι τα περιγράφουν ως παιχνίδια ρόλων ζωντανής δράσης (LARP), όπως όμως τονίζουν οι σχεδιαστές τους «εμπεριέχουν επίσης έντονα τα στοιχεία της επίλυσης προβλημάτων, της διαπραγμάτευσης, της στρατηγικής και φυσικά του χιούμορ».

Το πρώτο ζώο το οποίο είναι γενετικά τροποποιημένο και πήρε έγκριση για κατανάλωση από ανθρώπους από την αμερικανική Αρχή Τροφίμων και Φαρμάκων (Food and Drug Admonistration), ο σολομός της εταιρείας AquAdvantage, δεν πρόκειται να φτάσει άμεσα στα σουπερμάρκετ των ΗΠΑ. Θα απαιτηθούν τουλάχιστον δύο χρόνια για να βρεθεί στα ράφια και πάλι θα είναι μάλλον σε μικρές ποσότητες. Τροποποιήθηκε γενετικά ώστε να περιοριστεί σχεδόν στο μισό ο χρόνος που απαιτείται για την ανάπτυξή του. Ειδικότερα στο γονιδίωμά του προστέθηκαν δύο γονίδια: το ένα κωδικοποιεί για μια αυξητική ορμόνη και το δεύτερο εξασφαλίζει ότι το πρώτο θα λειτουργεί συνεχώς. Θα αποτελέσει άραγε αυτός την αρχή μιας σειράς άλλων γενετικά τροποποιημένων ζώων που θα μπορούν να φτάσουν στο πιάτο μας; Οι καταναλωτές θα αποφασίσουν…

Ακ-οστικά θα το μεταφράζαμε (δηλαδή, χωρίς ύψιλον). Καταργούν τις «ψείρες» και ό,τι άλλο μπαίνει μέσα ή επάνω στα αφτιά. Με τα «ακοστικά» μπορεί όποιος τα φοράει να ακούει ταυτόχρονα και τη μουσική που θέλει και είναι σε επαφή με τους ήχους του έξω κόσμου. Αυτό επιτυγχάνεται διότι είναι έτσι κατασκευασμένα ώστε τα σημεία μετάδοσης του ήχου να ακουμπούν σε εκείνα τα σημεία του αυχένα τα ακριβώς επάνω από το έσω ους. Δηλαδή, ο ήχος μεταδίδεται με δονήσεις εξ επαφής στο δέρμα και στα (κροταφικά) οστά του κρανίου. Εχουν διατυπωθεί επιφυλάξεις στις πρώτες αξιολογήσεις για την ποιότητα του ήχου και την ευστάθεια του συστήματος αυτού των κροταφο-ακουστικών.

Τα δεδομένα που έστειλε τον Σεπτέμβριο η αποστολή New Horizons από το σύστημα του Πλούτωνα αποκάλυψαν ότι ο βόρειος πόλος ενός εκ των δορυφόρων του, του Χάροντα, κυριαρχείται από θολίνη, μια οργανική ουσία που ανακάλυψε πρώτος ο διακεκριμένος αμερικανός επιστήμονας και συγγραφέας Καρλ Σέιγκαν. Η θολίνη δεν έχει σταθερό χρώμα, η απόχρωσή της μεταβάλλεται από μια σειρά παράγοντες στους οποίους εκτίθεται, όπως η θερμοκρασία, τα ατμοσφαιρικά αέρια, η ηλιακή και κοσμική ακτινοβολία κ.ά. Προηγούμενες παρατηρήσεις σε συνδυασμό με τα νέα δεδομένα επιτρέπουν στους επιστήμονες να συνθέσουν τώρα το παζλ του κόκκινου βόρειου πόλου του Χάροντα.

Το trakkies ήρθε το περασμένο καλοκαίρι για να γίνει ο πολύτιμος βοηθός κάθε αφηρημένου και όχι μόνο… Είναι μια μικρή συσκευή που τοποθετείται επάνω σε άλλες συσκευές ή διάφορα αντικείμενα (κινητά τηλέφωνα, κλειδιά, πορτοφόλια, τσάντες κ.ά.). Αν κάποιος ξεκινήσει να φύγει χωρίς να πάρει μαζί του το αντικείμενο επάνω στο οποίο είναι τοποθετημένο, το trakkies αρχίζει να παράγει έναν ήχο ενώ συγχρόνως αναβοσβήνει (λαμπάκια LED… φροντίζουν για αυτό). Επίσης συνδέεται με τα κινητά τηλέφωνα έτσι ώστε σε περίπτωση που κάποιος δεν θυμάται πού έχει αφήσει κάτι να καθοδηγηθεί (μέσω του τηλεφώνου) για να το εντοπίσει.

Είναι πλέον –από τον Απρίλιο του 2015 –η συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα της Γης. Η τιμή αναφερόταν εδώ και χρόνια από τους επιστήμονες ως ένα «ορόσημο κινδύνου» το οποίο καλό θα ήταν να μη φθάσουμε και ακόμη περισσότερο να ξεπεράσουμε. Οι σκεπτικιστές λένε ότι το όριο αυτό είναι κυρίως «ψυχολογικό». Η συντριπτική πλειονότητα των κλιματολόγων αντιτείνει ότι ποτέ στη γνωστή κλιματική ιστορία του πλανήτη μας δεν υπήρχε τόσο πολύ διοξείδιο του άνθρακα στη γήινη ατμόσφαιρα. Σύμφωνα με πρόσφατες –έμμεσες –ενδείξεις, ίσως κάτι τέτοιο να συνέβη πριν από 3 εκατομμύρια χρόνια, αλλά τότε όχι μόνο ο Homo sapiens αλλά ούτε καν το ανθρώπινο γένος (Homo) δεν υπήρχε στη Γη.

Τρία γράμματα που αυτή τη στιγμή δεν μας λένε κάτι ιδιαίτερο. Ούτε και σε πλήρη ανάπτυξη. Bayesian Program Learning. Γιατί είναι πολύ φρέσκο. Μόλις στις 10 Δεκεμβρίου δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Science» μια σχετική εργασία. Που αναφερόταν σε ένα νέο πακέτο προγραμμάτων για την αναγνώριση από έναν υπολογιστή χαρακτήρων γραμμένων με το χέρι με τον τρόπο που και ένα παιδί μαθαίνει να γράφει για πρώτη φορά, κάνοντας έτσι τα νευρωνικά δίκτυα, μια μέθοδο που προσπάθησε να μιμηθεί τη λειτουργία των νεύρων μας για να μαθαίνει μια μηχανή, να είναι παρελθόν. Τώρα αρκεί μια φορά να «δει» το πρόγραμμα τον χαρακτήρα για να τον μάθει να τον γράφει όπως και ένας άνθρωπος. Κάποια στιγμή στις διαφημίσεις των κινητών τηλεφώνων θα αναφέρεται ότι διαθέτουν b.p.l. και θα ξέρεις ότι μπορείς να γράψεις μια καινούργια λέξη και το νόημά της και στη συνέχεια το μηχάνημα θα μπορεί, χωρίς δική μας παρέμβαση, να μαθαίνει άλλες σύνθετες που θα περιέχουν και αυτήν.

Τον περασμένο Ιούλιο η NASA ξεκίνησε πειράματα πάνω σε ένα επαναστατικό σύστημα που θα μπορούσε να επιτρέψει στα διαστημικά σκάφη να μετακινούνται με εκπληκτική ταχύτητα στο Διάστημα. Το σύστημα βασίζεται σε έναν ηλεκτρομαγνητικό κινητήρα που μετατρέπει την ηλεκτρική ενέργεια σε ώθηση χωρίς την παρουσία καυσίμου. Ο κινητήρας ονομάζεται EM Drive και «πυρήνας» του είναι ένα κλωβός μέσα στον οποίο αναπηδούν μικροκύματα.

«Δεν χρειάζεται πια να τρέχω στο μπάνιο για να βγάλω φωτογραφίες. Δεν μπορώ να σας πω πόσες φορές μου έπεσε το iPhone από τα χέρια προσπαθώντας να (τον) φωτογραφίσω. Το λατρεύω. Ευχαριστώ τον Θεό που μπόρεσαν να εφεύρουν το belfiestick» λέει εκστασιασμένη η Λορίν από το Λος Αντζελες σε ένα διαφημιστικό της κατασκευάστριας εταιρείας. Ναι, έγινε κι αυτό μέσα στο 2015. Επινοήθηκε το μπαστουνάκι που σου επιτρέπει με το κινητό σου να παίρνεις yourself φωτογραφίες από τον ποπό σου και από τις λέξεις bottom και selfie να έχει προκύψει η λέξη belfie. Στα ελληνικά, θα λέγαμε ότι με αυτή την κ…βακτηρία βγάζεις φωτογραφίες του κ…

Την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου του 2015 ανακοινώθηκε πως η Google θα δίνει στο You Tube τη δυνατότητα να ανεβαίνουν και βίντεο με λήψη από κάμερες 360 μοιρών. Θα μπορεί, δηλαδή, ο θεατής, αν χρησιμοποιεί τα κατάλληλα γυαλιά, όταν στρέφει το κεφάλι του να βλέπει την εικόνα από διάφορες γωνίες σε όλη την περιφέρεια. Και χωρίς όμως τα κατάλληλα γυαλιά, πατώντας σε συγκεκριμένα βέλη στη γωνία, είναι και πάλι δυνατόν να περιστρέφεις την εικόνα. Ολον τον προηγούμενο χρόνο γραφόταν ότι τα ερευνητικά εργαστήρια δουλεύουν πολύ, από καιρό τώρα, επάνω σε καταναλωτικές εφαρμογές της λεγόμενης Virtual Reality και τα αποτελέσματα άρχισαν να εμφανίζονται. Ενα παράδειγμα τέτοιου βίντεο εδώ: https://www.theverge.com/2015/3/13/8203173/youtube-now-supports-360-degree-videos.

Ολλανδοί γιατροί παρουσίασαν πρόσφατα στην επιθεώρηση «BMJ Case Reports» την περίπτωση ενός 47χρονου άνδρα ο οποίος εμφάνισε ψυχαναγκαστική τάση συσσώρευσης ψηφιακών αντικειμένων στον υπολογιστή του. Ο άνδρας αυτός προσέθετε χιλιάδες αρχεία (φωτογραφίες κ.ά.) κάθε εβδομάδα στη συλλογή του και μετά περνούσε ατέλειωτες ώρες κάθε μέρα για να τα ταξινομεί σε κατηγορίες. Οπως αποφάνθηκαν οι ειδικοί, η συνεχής ενασχόληση με τη συλλογή ψηφιακών αρχείων, η οποία δεν αφήνει κάποιον να κάνει άλλα πράγματα στη ζωή του όπως να κοιμάται, να καθαρίζει το σπίτι του, να βλέπει τηλεόραση ή να βγαίνει για διασκέδαση, αποτελεί μια νέα, ξεχωριστή ψυχική διαταραχή. Το όνομα αυτής: «Ψηφιακή αποθησαύριση».

Ξεκίνησαν από την Ταϊβάν αλλά έρχονται κι εδώ. Ηλεκτρικά «παπάκια», δηλαδή δίκυκλα με δύο μπαταρίες λιθίου, με 90 σταθμούς για να αλλάζεις μπαταρία, εμβέλεια 90 χιλιομέτρων περίπου και συντονισμό της όλης κίνησης ώστε να μη μένεις από… ηλεκτρόνια μέσω κινητών τηλεφώνων 4G.

Γκουγκλο-αποστολές για μαθητές. Με το όνομα αυτό η εταιρεία Google έχει φτιάξει ένα πακέτο που περιλαμβάνει κινητά τηλέφωνα, υπολογιστή-ταμπλέτα, γυαλιά τεχνητής «πραγματικότητας» και δρομολογητή (router). Και έτσι μια τάξη, με τη βοήθεια αυτού που διδάσκει, μπορεί να πραγματοποιήσει, προς το παρόν, περίπου 100 προσχεδιασμένα από την Google ταξίδια, από το Διάστημα ως τον βυθό της θάλασσας. Το βασικό σώμα της όλης εφαρμογής είναι φυσικά τα όσα υπάρχουν μέσα στο Google-Earth, όπου έχουν καταγραφεί όλοι οι δρόμοι και τα κτίρια των γήινων πόλεων. Ετσι μια δασκάλα στο Σικάγο διδάσκοντας το «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» μπορεί να οδηγήσει τους μαθητές της στους δρόμους της Βερόνας.

Οι οκταπύρηνoι επεξεργαστές που εντοπίζονται στις «έξυπνες» συσκευές έχουν διαδεχθεί τους τετραπύρηνους επεξεργαστές των μοντέλων του 2014. Χάρη στους επιπλέον τέσσερις πυρήνες οι νέες συσκευές υπόσχονται ακόμη μεγαλύτερες ταχύτητες, καλύτερες δυνατότητες multitasking και καλύτερη διαχείριση της ενέργειάς τους, γεγονός που μεταφράζεται σε μεγαλύτερη διάρκεια ζωής της μπαταρίας.