Τα πέντε στάδια του έρωτα

Ο κεραυνός της έλξης πέφτει, το βλέμμα μιλάει από μόνο του. Οι πεταλούδες αρχίζουν τον ξέφρενο χορό τους στο στομάχι προσπαθώντας να σκαρφαλώσουν στα χείλη και να εκφράσουν έναν καταρράκτη συναισθημάτων. Η όρεξη κόβεται και οτιδήποτε συμβαίνει γύρω μας σβήνει ρίχνοντας τον προβολέα αποκλειστικά και μόνο στο αντικείμενο του πόθου μας που έχει ήδη κυριεύσει την κάθε μας σκέψη. Κάπως έτσι ο έρωτας μας χτυπάει την πόρτα.

Τις περισσότερες φορές όμως όλος αυτός ο εσωτερικός «πόλεμος» συναισθημάτων και… ορμονών συνοδεύεται από συμπτώματα που θα μπορούσαν να σηματοδοτήσουν το στάδιο της σχέσης στην οποία βρισκόμαστε. Νέα μελέτη της ιστοσελίδας σχέσεων eHarmony ανέλυσε την καθημερινότητα ατόμων που δήλωναν ερωτευμένα ξεκλειδώνοντας τα πέντε βασικά στάδια μιας σχέσης: εκείνο του πεταλουδίσματος, της δόμησης της σχέσης, της αφομοίωσης όλου αυτού που συμβαίνει, της ειλικρίνειας και της σταθερότητας.

Στο πλαίσιο της μελέτης, στην οποία συμμετείχε και η κυπριακής καταγωγής ψυχολόγος δρ Λίντα Παπαδόπουλος –που ζει και εργάζεται στο Λονδίνο -, από τους 1.393 εθελοντές της μελέτης ζητήθηκε να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο γύρω από τη συμπεριφορά και την καθημερινότητά τους. Στόχος των ειδικών ήταν να δουν κατά πόσον υπάρχουν πραγματικά διαφορετικά στάδια στον έρωτα, πώς νιώθουν οι ερωτευμένοι σε καθένα από αυτά, αλλά και πώς θα μπορούσαν να τα εξωτερικεύσουν από πλευράς φυσιολογίας.

«Είναι πραγματικά εντυπωσιακό, αν αναλογιστούμε ότι ένα τόσο δυνατό συναίσθημα μπορεί να σπάσει σε διαφορετικά επίπεδα» λέει η δρ Παπαδόπουλος. «Αυτό όμως που θεωρώ ότι είναι ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι ένα ζευγάρι μπορεί να αναβιώσει συγκεκριμένα στάδια του έρωτά του στην πορεία της σχέσης του και ανάλογα με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει κάθε φορά».

Από τα στοιχεία της μελέτης και με βάση τη μέθοδο της επαγωγής φάνηκε ότι από τα 33 εκατ. των Βρετανών που βρίσκονται σε σχέση περίπου το 2% –που μεταφράζεται σε 588.000 άτομα –απολαμβάνει το «μαγικό» πρώτο στάδιο του έρωτα. Πέρα από τα έντονα συναισθήματα και την ακατανίκητη σεξουαλική έλξη, το 30% αυτών δήλωσε ότι βασικό «σύμπτωμα» του συγκεκριμένου σταδίου είναι η απώλεια σωματικού βάρους. Το 39% πάλι ανέφερε έλλειψη παραγωγικότητας και αδυναμία συγκέντρωσης.

Οπως εξηγούν οι επιστήμονες, από βιολογικής απόψεως, κατά τα πρώτα ραντεβού τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες τα επίπεδα των ορμονών του φύλου (τεστοστερόνη, οιστρογόνα) αυξάνονται. Αυτό, σύμφωνα με το 56% των εθελοντών, κάνει τη λίμπιντο να ανεβαίνει στα ύψη.

«Οι πεταλούδες αποτελούν έναν πολύ καλό τρόπο να περιγράψει κάποιος ότι δεν μπορεί να σταματήσει να κάνει σεξ» λέει γελώντας η δρ Παπαδόπουλος. «Από τη μελέτη φάνηκε ότι πολλοί από τους συμμετέχοντες απλά ξεχνούσαν να φάνε. Η παραγωγικότητα φάνηκε να πέφτει σημαντικά καθώς οι ερωτευμένοι τείνουν να ονειροπολούν διαρκώς. Επίσης, το συγκεκριμένο στάδιο του έρωτα φάνηκε να συνοδεύεται συχνά-πυκνά από… σπυράκια. Αυτό θα μπορούσε να συμβαίνει εξαιτίας των ορμονικών διαταραχών που παρατηρούνται τότε».

Μόλις υποχωρήσει ο «πυρετός» του έρωτα το ζευγάρι αρχίζει να ανακαλύπτει ο ένας τον άλλον και να χτίζει τη σχέση του. Ο οργανισμός τότε απελευθερώνει μονοαμίνες, νευροδιαβιβαστές οι οποίοι μεταξύ άλλων επιταχύνουν τους καρδιακούς παλμούς, πυροδοτούν την αίσθηση της έντονης ικανοποίησης και μιμούνται την επίδραση των ναρκωτικών ουσιών. Το συναίσθημα που χαρακτηρίζει το στάδιο αυτό είναι μια «χαρούμενη ανησυχία», με επίκεντρο πάντα το έτερον ήμισυ.

Το 44% των εθελοντών ανέφερε έλλειψη ύπνου, ενώ το 29% δήλωσε προβλήματα συγκέντρωσης.

«Με την πάροδο του χρόνου περνάμε στο στάδιο κατά το οποίο ερχόμαστε πιο κοντά με τον σύντροφό μας και τον γνωρίζουμε καλύτερα» λέει η δρ Παπαδόπουλος. «Σε αυτό το στάδιο παρατηρούνται προβλήματα προσοχής και συγκέντρωσης, ενώ υπάρχει το αίσθημα μιας διαρκούς ερωτικής «μέθης»».

Στο τρίτο στάδιο, κατά τους ειδικούς, το ροζ συννεφάκι του έρωτα ξεθολώνει ελαφρώς επιτρέποντας στους δύο συντρόφους να αναρωτηθούν αν αυτός που έχουν απέναντί τους είναι ο «σωστός». Εδώ τίθενται και τα ερωτήματα γύρω από το ποιο θα μπορούσε να είναι το μέλλον μιας σχέσης, γεγονός που κατά το 27% των ερωτηθέντων μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα του στρες.

«Πρόκειται για το στάδιο όπου πολλές φορές καταλήγουμε λέγοντας «αυτό τελικά είναι σοβαρότερο από ό,τι πίστευα» ή αναρωτιόμαστε «άραγε θέλουμε το ίδιο πράγμα;». Πρόκειται για τη φάση όπου αρχίζουμε να ενσωματώνουμε τον νέο μας σύντροφο στη ζωή μας» εξηγεί η ψυχολόγος.

Οταν οι μάσκες πέφτουν και αποκαλύπτονται οι πραγματικοί εαυτοί των δύο συντρόφων, τότε είναι που τα νεύρα και η υπομονή τεστάρονται πραγματικά.

«Το τέταρτο στάδιο αφορά την ειλικρίνεια. Ως τώρα όλα ήταν τέλεια και τα συναισθήματα που βίωναν οι δύο ερωτευμένοι βασίζονταν κυρίως στη χαρά και στον ενθουσιασμό. Τώρα όμως ανοίγουν τα χαρτιά τους, γίνονται ευάλωτοι και πολλές φορές φτάνουν ακόμα και σε σημείο αμφισβήτησης» τονίζει η δρ Παπαδόπουλος.

Οσοι από τους ερωτευμένους περάσουν από τα τέσσερα στάδια «αλώβητοι» φτάνουν στο πέμπτο σκαλοπάτι της σταθερότητας. Αυτό ανοίγει την πόρτα στην εμπιστοσύνη και στην οικειότητα δημιουργώντας το λεγόμενο «δέσιμο» στο ζευγάρι.

Από τη μελέτη φάνηκε ότι το 50% των ερωτηθέντων βρισκόταν στο στάδιο αυτό, με το 23% μάλιστα να δηλώνει πιο ευτυχισμένο από ποτέ. Από βιολογικής απόψεως, οι ειδικοί αναφέρουν ότι κατά τη συγκεκριμένη περίοδο τα επίπεδα της ορμόνης βασοπρεσίνης αυξάνονται, γεγονός που ενισχύει το συναίσθημα της εγγύτητας και του δεσίματος μεταξύ των συντρόφων. Η ωκυτοκίνη πάλι έρχεται να εμβαθύνει τα συναισθήματα αυτά.

«Το πέμπτο στάδιο του έρωτα συνοδεύεται από συναισθήματα πραγματικής ευτυχίας. Ο οργανισμός τότε απελευθερώνει ορμόνες οι οποίες βοηθούν το ζευγάρι να δεθεί ακόμη περισσότερο» καταλήγει η δρ Παπαδόπουλος.