Το βιογραφικό του Ηλιου

To πανίσχυρο μαγνητικό πεδίο του Ηλιου αλλάζει πολικότητα κάθε 11 χρόνια. Η NASA ανακοίνωσε πριν από λίγες ημέρες ότι έπειτα από διεργασίες λίγων μηνών το φαινόμενο ολοκληρώθηκε στο μητρικό μας άστρο. Ανάμεσα στα άλλα, η αντιστροφή αυτή επηρεάζει τη λεγόμενη ηλιόσφαιρα, μια γιγάντια σφαίρα που εκτείνεται πέρα από την τροχιά του Πλούτωνα και αντιστοιχεί στην περιοχή μέσα στην οποία ασκεί την επιρροή του το μαγνητικό πεδίο του Ηλιου. Ποιος είναι όμως ο Ηλιος; Ας δούμε δέκα από τα πιο χαρακτηριστικά «βιογραφικά» στοιχεία του.

1) Ο Ηλιος συγκεντρώνει το 99,8% της μάζας ολόκληρου του ηλιακού μας συστήματος. Ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι ο πυρήνας του Ηλιου, αν και καταλαμβάνει μόνο το 2% του όγκου του μητρικού μας άστρου, διαθέτει το 50% της μάζας του.

2) Ο Ηλιος κινείται με ταχύτητα 220 χλμ./δευτ. και χρειάζεται 225-250 εκατομμύρια έτη για να ολοκληρώσει μια πλήρη περιφορά γύρω από τον Γαλαξία.

3) Με περιφέρεια κοντά στα 4,5 εκατομμύρια χλμ. ο Ηλιος θα μπορούσε να χωρέσει μέσα του ένα εκατομμύριο πλανήτες σαν τη Γη.

4) Ο Ηλιος αποτελείται κατά 92,1% από υδρογόνο και κατά 7,8% από ήλιο και περιστρέφεται γύρω από τον άξονά του ολίγον… ασύμμετρα. Στον ισημερινό η περιστροφή γύρω από τον άξονά του γίνεται μία φορά κάθε 25 ημέρες, ενώ στους πόλους η περιστροφή αυτή διαρκεί 36 ημέρες.

5) Κάποια στιγμή έπειτα από μερικά δισ. έτη ο Ηλιος θα έχει μέγεθος παρόμοιο με αυτό της Γης. Αρχικά το άστρο θα «φουσκώσει» και θα γίνει ερυθρός γίγαντας καταπίνοντας κυριολεκτικά τον Ερμή, την Αφροδίτη και πιθανώς τη Γη. Στη συνέχεια θα μετατραπεί σε έναν λευκό νάνο, ένα άστρο με μικρό μέγεθος αλλά γιγάντια μάζα.

6) Το μαγνητικό πεδίο του Ηλιου παράγει τους λεγόμενους «ηλιακούς ανέμους», γιγάντιες ποσότητες φορτισμένων σωματιδίων που ταξιδεύουν στο Διάστημα και όταν πλησιάζουν τη Γη προκαλούν προβλήματα στις τηλεπικοινωνίες και στα ηλεκτρικά δίκτυα.

7) Οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμη πλήρη εικόνα για τον μηχανισμό αντιστροφής των μαγνητικών πεδίων του Ηλιου.

8) Η θερμοκρασία στην επιφάνεια του Ηλιου αγγίζει τους 5.500 βαθμούς Κελσίου. Στον πυρήνα του οι θερμοκρασίες που αναπτύσσονται αγγίζουν τους 15 εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου!

9) Στον Ηλιο λαμβάνουν χώρα μαγνητικές «καταιγίδες» που απελευθερώνουν μαγνητική ενέργεια και οι οποίες με τη σειρά τους παράγουν γιγάντιες «φλόγες» που εκτινάσσονται από το εσωτερικό του άστρου στο Διάστημα. Θεωρείται το πιο βίαιο φαινόμενο στο ηλιακό μας σύστημα.

10) Στον Ηλιο εμφανίζονται οι λεγόμενες «ηλιακές κηλίδες», σκοτεινά σημεία όπου η θερμοκρασία είναι αισθητά χαμηλότερη από τις υπόλοιπες περιοχές του άστρου. Οι ηλιακές κηλίδες προκαλούνται από διαταραχές του ηλιακού μαγνητικού πεδίου. Ο αριθμός τους αυξομειώνεται (από το ελάχιστο στο μέγιστο και ξανά στο ελάχιστο) κάθε 11 χρόνια, χρονικό διάστημα που μεσολαβεί ανάμεσα στην αντιστροφή των μαγνητικών πόλων του Ηλιου. Η δράση των κηλίδων προκαλεί το φαινόμενο των «ηλιακών καταιγίδων» (ή ηλιακών εκλάμψεων), την εκτόξευση τεράστιων ποσοτήτων φορτισμένων σωματιδίων. Οι ηλιακοί άνεμοι οδηγούν αυτά τα σωματίδια σε όλα τα μήκη και πλάτη του ηλιακού μας συστήματος.

Δημοσιεύτηκε στο HeliosPlus στις 8 Ιανουαρίου 2014