Το κινητό σε ρόλο σεισμογράφου

Οσο και αν δεν το «πιάνει το μάτι σας», το έξυπνο κινητό σας μπορεί να είναι ένας πρώτης τάξεως σεισμογράφος. Αρκεί ο σεισμός να είναι της τάξεως των 5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ ή μεγαλύτερος και να βρίσκεστε κοντά στο επίκεντρό του. Η ανακάλυψη, η οποία έγινε από ιταλούς ερευνητές, μπορεί να βοηθήσει σημαντικά τόσο στη μελέτη των σεισμών όσο και στη διάσωση των θυμάτων τους.

Η συγκέντρωση ακριβείας και σε πραγματικό χρόνο δεδομένων σχετικά με έναν σεισμό αποτελεί ένα από τα μεγάλα προβλήματα των σεισμολόγων. Ο Αντονίνο ντ’ Αλεσάντρο και ο Τζουζέπε ντ’ Ανα του Εθνικού Ινστιτούτου Γεωφυσικής και Ηφαιστειολογίας της Ιταλίας εντόπισαν μια εύκολη λύση στα έξυπνα κινητά, και συγκεκριμένα στον αισθητήρα που αλλάζει τον προσανατολισμό της οθόνης του τηλεφώνου ανάλογα με τη θέση του. Πρόκειται για ένα επιταχυνσιόμετρο γνωστό ως Micro-Electro-Mechanical System ή MEMS, το οποίο μετράει τον ρυθμό επιτάχυνσης της κίνησης του εδάφους και της δόνησης των κτιρίων και των αυτοκινήτων.

Οι δύο επιστήμονες σκέφθηκαν να ελέγξουν αν το MEMS (το οποίο χρησιμοποιείται και σε πολλά λάπτοπ) μπορεί να «πιάσει» με ακρίβεια τους σεισμούς. Για τον λόγο αυτόν δοκίμασαν κατά τη διάρκεια δονήσεων το επιταχυνσιόμετρο LIS331DLH MEMS ενός iPhone και στη συνέχεια συνέκριναν τις επιδόσεις του με εκείνες ενός αισθητήρα σεισμικών δονήσεων ο οποίος είναι γνωστός ως επιταχυνσιόμετρο ισορροπίας δυνάμεων EpiSensor EST. Διαπίστωσαν ότι το MEMS του iPhone είχε «άριστη ανταπόκριση συχνότητας και φάσης» όντας ικανό να ανιχνεύσει μέτριους ή και ισχυρούς σεισμούς της τάξεως των 5 ρίχτερ και άνω με την ίδια ακρίβεια με το επιταχυνσιόμετρο EpiSensor EST, αρκεί να βρισκόταν κοντά στο επίκεντρο του σεισμού.

Οι ερευνητές στοχεύουν τώρα στη δημιουργία ενός «αστικού» σεισμολογικού δικτύου το οποίο θα μεταδίδει σε μια κεντρική βάση σε πραγματικό χρόνο δεδομένα σχετικά με τις δονήσεις του εδάφους. Θεωρούν δε ότι, καθώς τα τσιπ των έξυπνων τηλεφώνων εξελίσσονται συνεχώς, οι αισθητήρες τους μπορούν να βελτιωθούν ώστε να ανιχνεύσουν και μικρότερης έντασης σεισμικές δονήσεις.

Το μεγάλο πλεονέκτημα σε αυτό το σχέδιο, όπως τονίζουν, είναι η ευρεία χρήση των έξυπνων κινητών και των λάπτοπ, η οποία θα επιτρέψει μια πρωτοφανή «επισκόπηση» της κατάστασης κατά τη διάρκεια ισχυρών σεισμών, σώζοντας ακόμη και ζωές, αφού θα μπορεί να ενημερώνει άμεσα τα συνεργεία διάσωσης σχετικά με το ποια σημεία έχουν «κουνηθεί» περισσότερο και άρα πιθανότατα έχουν και περισσότερες ζημιές ή θύματα.

«Ο αριθμός των θυμάτων ύστερα από έναν ισχυρό σεισμό εξαρτάται κυρίως από την ένταση της δόνησης και την ταχύτητα των επιχειρήσεων διάσωσης» εξήγησε ο Αντονίνο ντ’ Αλεσάντρο. «Ενα αστικό σεισμικό δίκτυο που θα λειτουργεί σε πραγματικό χρόνο μπορεί να μειώσει δραστικά τα θύματα των σεισμών σε κατοικημένες περιοχές, διανέμοντας γρήγορα τις πληροφορίες σχετικά με την κατανομή και την ένταση της δόνησης του εδάφους».