Οι αναγνώστες του «Βήματος» που είχαν παρακολουθήσει το τελευταίο επεισόδιο του θρίλερ «ψυχρή σύντηξη εν Ελλάδι» (βλ. www.tovima.gr/science/article/?aid=486578) είχαν κρατήσει δύο σημειώσεις: Η πρώτη, ότι η εταιρεία Δευκαλίων (DGT διεθνώς) είχε μεταναστεύσει στο Βανκούβερ του Καναδά. Η δεύτερη, ότι μέσα σε αυτό το καλοκαίρι θα μας έδινε το «δείγμα γραφής» που θα μετέτρεπε τον αντιδραστήρα της από αμφιλεγόμενο πείραμα σε προϊόν ικανό να στηρίξει μια εντελώς νέα ενεργειακή εποχή.

Το τι ακριβώς συνέβη στους οκτώ μήνες του «ξενιτεμού» και ποιο θα ήταν το νυν «παραδοτέο» με απασχολούσε έντονα όταν –τέλη Ιουλίου –έφθασαν οι πρώτες περίεργες πληροφορίες: Η Δευκαλίων διαπραγματευόταν χώρους γραφείων στη λεωφόρο Συγγρού και είχε «στενές επαφές» με την εξειδικευμένη κατασκευάστρια φασματογράφων Fasmatech στον «Δημόκριτο». Τι είχε συμβεί άραγε; Ζήτησα συνέντευξη από τον διευθύνοντα σύμβουλο της Δευκαλίων Αλέξανδρο Ξανθούλη και η απάντησή του επιβεβαίωσε τις πληροφορίες: Βρισκόταν στην Αθήνα και θα με δεχόταν στα νέα τους γραφεία Ελλάδας – Βαλκανίων – Μέσης Ανατολής, στη λεωφ. Συγγρού.
Προτού όμως σας παραθέσω τις ερωτήσεις που του έθεσα και τις απαντήσεις που έλαβα, είναι απαραίτητο να σας ενημερώσω για το τι άλλο συνέβη αυτόν τον «καυτό» Ιούλιο στον τομέα τής πάλαι ποτέ ψυχρής σύντηξης. Διότι συνέβησαν πολλά και, πλέον, μόνο «ψυχρή» δεν είναι…
Τα κανόνια του θωρηκτού Μισούρι


Οπως γνωρίζουν πλέον όλοι οι φοιτητές Φυσικής, η περίφημη ανακοίνωση των Stanley Pons και Martin Fleischmann, το 1989, ότι διεπίστωσαν πυρηνική σύντηξη εν ψυχρώ, βαφτίστηκε «το μεγαλύτερο φιάσκο στην ιστορία της Φυσικής»: Ομάδα καθηγητών Φυσικής που συνέπηξε ο πρόεδρος των ΗΠΑ απεφάνθη ότι η εν λόγω ανακοίνωση προήλθε από σωρεία λαθών των δύο ερευνητών, οι σταδιοδρομίες τους καταστράφηκαν, το Γραφείο Ευρεσιτεχνιών των ΗΠΑ αρνήθηκε εφεξής να δέχεται παρόμοιες πατέντες και ποικίλα βιβλία γράφτηκαν που γελοιοποιούσαν τους «ονειροπαρμένους επιστήμονες της ψυχρής σύντηξης». Ωστόσο ο τρόπος με τον οποίο στομώθηκαν αυτοί οι δύο ερευνητές, όπως και το ανεξήγητο κάποιων παραπλήσιων πειραμάτων, συσπείρωσαν πολλούς από τους ερευνητές που επέμειναν στο κυνήγι της ψυχρής σύντηξης σε ένα ετήσιο συνέδριο, το ICCF. Εφέτος το 18ο ICCF έλαβε χώρα στο Πανεπιστήμιο του Μισούρι, μεταξύ 21 και 27 Ιουλίου, και τις 83 ομιλίες του παρακολούθησαν επιστήμονες από 26 χώρες.
Αυτό που θα περίμενε η «ορθοδοξία της Φυσικής» και από αυτό το συνέδριο θα ήταν ακόμη μία προσπάθεια των «αιρετικών» να προσφέρουν θεωρητικά θεμέλια στις ανυπόστατες ονειρώξεις τους. Είδαν όμως με έκπληξη δύο έγκριτους ιάπωνες ερευνητές να προσφέρουν… επιστημονικότατες εξηγήσεις στα μυστήρια που σχετίζονται με τις τεχνολογίες του Δευκαλίωνα: Ο Akito Takahashi υποστήριξε ότι το κλειδί βρισκόταν στον σχηματισμό ενός τετραεδρικού συμμετρικού πλέγματος τεσσάρων δευτέριων (πυρήνων βαρέος υδρογόνου), που συντήκουν το νικέλιο σε οκτασθενές ισότοπο του βηρυλλίου (Be8) το οποίο, με τη σειρά του, διασπάται σε σωματίδια άλφα (από δύο νετρόνια και δύο πρωτόνια, όπως οι πυρήνες του αστρικού ηλίου He2+). Από την πλευρά του, ο δρ Tadahiko Mizuno ανακοίνωσε ότι «όταν βαριά ηλεκτρόνια εισάγονται στο εξωτερικό κέλυφος ενός πρωτονίου, η ακτίνα του ατόμου του υδρογόνου γίνεται εκθετικά μικρότερη, φέρνοντας τα πρωτόνια πιο κοντά. Οταν συμβαίνει αυτό, η πιθανότητα μιας σήραγγας σύντηξης αυξάνεται εκθετικά». Επίσης, οι μετρήσεις του δρος Mizuno επιβεβαίωσαν την περυσινή ανακοίνωση στο ICCF του διευθυντή Τεχνολογίας της εταιρείας Δευκαλίων Γιάννη Χατζηχρήστου για ύπαρξη ζυγών ισοτόπων στην αντίδρασή τους.
Ακόμη πιο τερατώδης όμως για την «ορθοδοξία της Φυσικής» υπήρξε η εισήγηση ενός ιδιαίτερα αναγνωρισμένου φυσικού των ΗΠΑ, του καθηγητή Φυσικής του Πανεπιστημίου Purdue Yeong E. Kim. Την εργασία του συνυπέγραφε ο Γιάννης Χατζηχρήστος! Υπό τον τίτλο «Θεωρητική ανάλυση και μηχανισμοί αντιδράσεων για πειραματικά αποτελέσματα συστημάτων υδρογόνου – νικελίου», η εργασία τους εξηγούσε το τι μπορεί να συνέβαινε στον αντιδραστήρα της Δευκαλίων ώστε να παίρνουμε στην έξοδό της την «παράλογα πολλαπλάσια» ενέργεια εκείνης που κατανάλωνε.
Ο Kim εξήγησε στο συνέδριο ότι ο αντιδραστήρας Hyperion της Δευκαλίων περιέχει έναν πυρήνα από μεταλλικό αφρό νικελίου που θερμαίνεται από τους 180°C στους 849°C, με ένα τόξο πλάσματος. Παρατηρείται τότε μια απότομη αύξηση του μαγνητικού πεδίου εντός του αντιδραστήρα στα 0,6 έως 1,6 Tesla. Αυτό, κατά τον Kim, δείχνει ότι «η αντίδραση προκαλεί πολύ ισχυρά ηλεκτρικά πεδία Ε, ρεύματα Ι και μαγνητικά πεδία B». Επίσης, ανέφερε ότι στις δοκιμές της Δευκαλίων που παρακολούθησε παράγεται περίσσεια θερμότητας μόνον από τα άρτια ισότοπα του νικελίου (Ni 58, 60, 62 και 64), ενώ τα περιττά ισότοπα (Ni 61) δεν παράγουν περίσσεια θερμότητας. Ολοκληρώνοντας την παρουσίαση της αντίδρασης, ο Kim ανέφερε ότι δεν ανίχνευσε ακτινοβολία γάμμα πέραν των 50 keV έως 300 keV και έδειξε γραφήματα που κατεδείκνυαν περίσσεια θερμότητας και ένα σύστημα ελέγχου που μπορούσε να κάνει αποκοπή κατά βούληση και να ελέγχει την αντίδραση.
Στη συνέχεια προχώρησε στη θεωρητική εξήγηση του φαινομένου: Περιέγραψε τη θεωρία του περί Πλέγματος Μποζονίων – Κατάστασης Πυρηνικής Σύντηξης (BCSNF), που την επεξέτεινε ώστε να περιλαμβάνει συστήματα υδρογόνου – μετάλλων, και είπε ότι οι προβλεπόμενες τιμές της αντίδρασης μπορούν να συγκριθούν με τις πειραματικές τιμές της αντίδρασης στη διάταξη του Δευκαλίωνα. Κατά την άποψή του, αυτό που συμβαίνει είναι ότι τα μαγνητικά πεδία που δημιουργούνται επιφέρουν τη μαγνητική ευθυγράμμιση των ατόμων του νικελίου, που σχηματίζουν τοπικές μαγνητικές παγίδες (LMT) μποζονίων στην επιφάνεια της σκόνης του νικελίου, αν και αυτές οι παγίδες έχουν μικρή διάρκεια ζωής. Και συνόψισε: «Η έκθεση του μείγματος υδρογόνου και σκόνης νικελίου στο τόξο πλάσματος γεννάει ένα μαγνητικό πεδίο που οδηγεί τα άτομα σε κατάσταση Rydberg και επιτρέπει τη δημιουργία μαγνητικών παγίδων στη νανοκλίμακα. Η σύντηξη των αιχμαλωτισμένων στην επιφάνεια του νικελίου μποζονίων παράγει την περίσσεια θερμότητας και τοπικές εκλάμψεις αποφόρτισης». Κατά τον Kim, η αυτοσυντηρούμενη αυτή αντίδραση θα μπορούσε να βελτιωθεί με αύξηση της πυκνότητας του δευτερίου, πράγμα που θα πρέπει να δοκιμαστεί στον επόμενης γενιάς αντιδραστήρα της Δευκαλίων, τον Hyperion R-6, αφότου τεθεί σε λειτουργία ο κατασκευαζόμενος ήδη φασματογράφος μάζας «on-line real-time» (που έχει παραγγείλει στην ελληνική Fasmatech).
«Το πρόβλημα έχει λυθεί», κατέληξε ενθουσιώδης ο Kim και δήλωσε πρόθυμος να μιλήσει με όποιους άλλους θεωρητικούς της Φυσικής για να τους πείσει. Και, όπως δήλωσε σε συνέντευξή του, «στο Βανκούβερ είδα μια επιτυχημένη δοκιμή βάσει πρωτοκόλλου, με αποτελέσματα που δεν αφήνουν καμία αμφιβολία για την άφθονη περίσσεια θερμότητας και τον καλό έλεγχο της συσκευής. Είμαι αισιόδοξος όσον αφορά τις αρχές (της ψυχρής σύντηξης) αλλά και για την ανακάλυψη ή τη δημιουργία των λεπτομερειών της, πράγμα για το οποίο σκοπεύω να εργαστώ πολύ σκληρά, σε συνεργασία με τους φίλους μου της Δευκαλίων».
Η τόλμη του στριπτίζ


Επιστημονικά λοιπόν το οπλοστάσιο της ψυχρής σύντηξης είχε πλέον ενισχυθεί θεαματικά. Ωστόσο για τους σκεπτικιστές του πειραματικού φαινομένου παρέμενε το ερώτημα κατά πόσον οι παρουσιαζόμενες μετρήσεις και θεωρητικές εξηγήσεις πήγαζαν από μια διάταξη ελεγχόμενη και δυνάμενη να λειτουργήσει επαναληπτικά. Και τότε… συνέβη το πρωτοφανές: Την Τρίτη 23 Ιουλίου η Δευκαλίων τηλεμετέδωσε στο συνέδριο (και σε όλον τον κόσμο, μέσω Διαδικτύου) ένα οκτάωρο πείραμα της διάταξής της, διά ζώσης.
Υπό την επίβλεψη ενός τρίτου παρατηρητή –του αρχισυντάκτη του σουηδικού ενεργειακού περιοδικού «Ny Teknik» και ηλεκτρολόγου μηχανικού Mats Lewan –το πείραμα έλαβε χώρα στα εργαστήρια της Δευκαλίων στο Μιλάνο. Είχε προηγηθεί την προηγούμενη ημέρα άλλη μία τέτοια τηλεμετάδοση, για τηλεοπτικό κανάλι και ραδιοφωνικό σταθμό της Ιταλίας. Στο οκτάωρο πείραμα οι τεχνικοί της Δευκαλίων άδειασαν τον θάλαμο του Hyperion από το υδρογόνο και τον γέμισαν με αργόν. Στη συνέχεια τον ξαναγέμισαν με υδρογόνο και τον έθεσαν σε λειτουργία. Παρά το ότι η διαδικασία πλήρωσης με αργόν ήταν ελλιπής (κανονικά θα απαιτούνταν πολύ περισσότερες ώρες) και αυτό μείωνε την επίδοση του συστήματος, κατόρθωσε στο τέλος να αποδείξει ότι καταναλώνοντας ισχύ 2,7 ΚW παρήγαγε θερμότητα ισχύος 5,5 ΚW.
Οι περίπου 1.000 θεατές του πειράματος έμειναν εν πολλοίς σαστισμένοι, με τους περισσότερους να αναρωτιούνται αν υπήρχαν κάποια κρυφά καλώδια που δάνειζαν λάθρα ισχύ στο σύστημα. Ωστόσο μια απροσεξία του παρατηρητή Mats Lewan καθώς ήλεγχε πυρετωδώς τις διατάξεις τίναξε μια ασφάλεια και βύθισε όλο το υπόλοιπο κτίριο στο σκοτάδι! Οπότε γενικευμένη υπήρξε πλέον η εντύπωση ότι το ηλεκτρικό κύκλωμα της Δευκαλίων ήταν κλειστό και ασύνδετο με όποια πιθανή… απατεωνιά.
Ο αντίκτυπος αυτής της ανοιχτής επίδειξης υπήρξε ρηξικέλευθα θετικός. Οι πάντες επικρότησαν το θάρρος της Δευκαλίων να «ανοίξει τα χαρτιά της» με τόσο τολμηρό τρόπο και ο πάλαι ποτέ πολέμιος των Pons και Fleischmann, φυσικός Steven E. Jones –που συμμετείχε στο συνέδριο –δήλωσε: «Από τις παρατηρήσεις μου, αυτό είναι ένα έργο που αξίζει προσοχή. Είναι μια ενδιαφέρουσα εργασία και η ομάδα έδειξε αξιοθαύμαστο θάρρος στο να εκθέσει το έργο της στον επιστημονικό έλεγχο με αυτόν τον τρόπο». Δήλωσε επίσης πως «το ότι παρατήρησαν μια τεράστια μαγνητική ανωμαλία (στον αντιδραστήρα) δεν με εκπλήσσει. Την περίμενα». Υστερα από 24 ολόκληρα χρόνια… την περίμενε. Αλλά πού βρίσκονται πια οι Pons και Fleischmann που λοιδορήθηκαν όσο κανείς;..
Ιδιαίτερα χαρακτηριστική υπήρξε η αντίδραση του εντύπου-ευαγγελίου των πολυεθνικών επιχειρήσεων, του περιοδικού «Forbes», στον θόρυβο που ξεσήκωσε η τηλεμετάδοση του πειράματος: Οταν ο ειδικός αρθρογράφος του Marc Gibbs την ανακοίνωσε με τίτλο «Η Δευκαλίων επιδεικνύει ζωντανά την ψυχρή σύντηξη –τώρα» (βλ. www.forbes.com/sites/markgibbs/2013/07/23/defkalion-demonstrates-lenr-live-right-now/)… έχασε τη δουλειά του! Το γιατί είναι κάτι που τροφοδοτεί πολλά σενάρια σκέψης, αλλά το πιο σημαντικό ήταν η αποστομωτική απάντηση που ήλθε την επομένη: Ο πασίγνωστος νομπελίστας καθηγητής του Cambridge Brian David Josephson –γνωστός όλων των φυσικών και ηλεκτρονικών από το «φαινόμενο Josephson» –ανήρτησε στο YouTube το πείραμα (βλ. https://www.youtube.com/watch?v=HHEtnTO3h6s), σημειώνοντας: «Μπορεί να είναι αυτό το γεγονός που θα οδηγήσει τελικά στην αποδοχή των πυρηνικών αντιδράσεων χαμηλής ενέργειας (ψυχρής σύντηξης);».
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Αλέξανδρος Ξανθούλης: Μονάδα ανάπτυξης στην Ξάνθη
Ασανσέρ που λειτουργούσε μόνο με κωδικό με ανέβασε στον όροφο των νέων γραφείων της Δευκαλίων. «Σημαίνει αυτό ότι επιστρέφετε στην Ελλάδα και αφήνετε το Βανκούβερ;» ρώτησα τον διευθύνοντα σύμβουλό της, οικονομολόγο Αλέξανδρο Ξανθούλη.
«Το ότι θα επιστρέφαμε το είχαμε πει, αν και δεν ήμασταν σίγουροι για ότι θα το καταφέρναμε τόσο σύντομα. Ομως το Βανκούβερ δεν το αφήνουμε, όπως και διατηρούμε το άλλο κέντρο ερευνών μας στο Μιλάνο. Η εταιρεία των Αθηνών είναι θυγατρική της καναδικής και καλύπτει τη Μέση Ανατολή και τα Βαλκάνια, όπως το Μιλάνο καλύπτει την Ευρώπη. Το κέντρο του R&D και όλες οι εταιρείες έχουν κύρια συμμετοχή από την καναδική εταιρεία, η οποία ασκεί και τη διοίκηση. Απλά, εξελίσσονται τόσο γοργά τα πράγματα που είναι σκόπιμη η παρουσία μας σε διάφορα σημεία του πλανήτη».
«Ομως, εύλογα θα ρωτούσε κανείς, οι γραμμές παραγωγής σας πού θα βρίσκονται;» επέμεινα.

«Δεν θα πρέπει να μας σκέφτεται κανείς ως την εταιρεία που θα κατασκευάζει τα Hyperion. Η Δευκαλίων στοχεύει κυρίως να κάνει έρευνα και ανάπτυξη. Η τεχνολογία μας έχει ήδη δοκιμασθεί από 12 εταιρείες, εκ των οποίων οι δέκα είναι στις κορυφαίες του κόσμου. Η καθεμία από αυτές τις εταιρείες –όπως και όσες από τις 1.300 άλλες, από 78 χώρες, που διαπραγματευόμαστε –αγοράζει δικαιώματα ανάπτυξης κινητήρων για συγκεκριμένους τομείς και συγκεκριμένες αγορές (χώρες). Μόνον στην Ελλάδα θα αναπτύξουμε οι ίδιοι κινητήρες, στην Ξάνθη, για δύο τομείς: ο ένας είναι στην κίνηση – θέρμανση – ψύξη πλοίων (με συμμετοχή επενδυτή κατά 50%) και ο δεύτερος στην παροχή ενέργειας για εργοστάσια αφαλάτωσης (από θυγατρική εταιρεία της Δευκαλίων, μη κερδοσκοπική). Αυτός ο δεύτερος τομέας εντάσσεται στο καθαρά ανθρωπιστικό μας καθήκον, με την έννοια ότι θέλουμε όχι μόνον να δώσουμε φθηνές λύσεις ύδρευσης στα νησιά μας αλλά και σε φτωχές άνυδρες περιοχές του πλανήτη, όπως στην Αφρική».

Χαμογέλασα, πολλαπλασιάζοντας νοερά το 1.300 με τα 40 εκατομμύρια δολάρια που λέγεται ότι κοστίζει κατά μέσο όρο η αγορά δικαιωμάτων από τη Δευκαλίων. Αλλά πόσο αληθινά ήταν όλα αυτά; Τον πίεσα για ονόματα και αποδείξεις. Αρνήθηκε, λέγοντας ότι δεσμεύεται από συμφωνίες εμπιστευτικότητας που του ζήτησαν και υπέγραψε οι επιχειρήσεις που αγόρασαν. Επακολούθησε ένα ιδιότυπο «bras de fer» πληροφοριών, με εμένα να παραθέτω ονόματα επιχειρήσεων που είχα μάθει ότι «αγόρασαν» και εκείνον να αρνείται κόσμια να επιβεβαιώσει. Δεν μπορώ λοιπόν να σας αποκαλύψω διασταυρωμένα ποιοι επενδύουν ήδη στην «ψυχρή σύντηξη του Δευκαλίωνα», αλλά μπορώ να βάλω ένα στοίχημα: προτού φθάσετε στο σημείο να αγοράσετε έναν τέτοιο «καυστήρα» για το σπίτι σας, συγκεκριμένες μάρκες αυτοκινήτων, μοτοσικλετών, φούρνων, τρένων και αεροπλάνων θα τον χρησιμοποιούν ήδη στα μοντέλα τους. Ακόμη και εταιρείες πληροφορικής με μεγάλες και ενεργοβόρες «φάρμες υπολογιστών διαδικτύωσης»… Ισως και κατασκευαστές πυραύλων για το Διάστημα.
«Και όλα αυτά προτού καν παρουσιάσετε επίσημα κάποιο μη πειραματικό μοντέλο του Hyperion», του πέταξα το καρφί. «Και ύστερα; Ποιο θα είναι το επόμενο βήμα σας;».
«Το επόμενο βήμα μας έχει ήδη αρχίσει. Επιστημονικά, είναι η βελτιστοποίηση του μοντέλου, με την αξιοποίηση του μοναδικού φασματογράφου που μας ετοιμάζει η Fasmatech στην Ελλάδα. Επιχειρηματικά, είναι η είσοδός μας στο Χρηματιστήριο του Τορόντο.

Προχωρούμε την ένταξή μας και πιστεύουμε ότι θα μπορούμε να διαπραγματευτούμε μετά τις 15 Οκτωβρίου. Θα επακολουθήσει, από 1ης Νοεμβρίου, μια ενημερωτική έκθεση από πόλη σε πόλη (Road Show) για την προώθηση της μετοχής».

«Η είσοδός σας στο χρηματιστήριο προϋποθέτει ότι τον Οκτώβριο θα αποκαλυφθούν οι τώρα ακατονόμαστοι συνεργάτες σας…».
«Βεβαίως, ναι».
«Και δεν θα σας έχει εξαγοράσει ως τότε κανείς; Οι πληροφορίες μου μιλούν για στενό φλερτάρισμα από θηλυκή εκπρόσωπο της Κίνας…».
«Κατά καιρούς μάς φλερτάρουν πολλοί, από πολλές χώρες. Θα έλεγα από κάθε ήπειρο».
«Υπάρχει κάποια μεγάλη χώρα που μπορείτε να μου πείτε ότι δεν σας έδειξε το ενδιαφέρον της;».
«Ναι. Η Ρωσία».
Σκέφθηκα με ανανεωμένο ενδιαφέρον πρόσφατα δημοσιευμένη εργασία σχετική με ψυχρή σύντηξη από την Ουκρανία. «Ισως γιατί έχουν τη δική τους λύση στην τσέπη» του πέταξα. Για μια μόνο στιγμή έδειξε περίσκεπτος. Αδραξα την ευκαιρία να τον αιφνιδιάσω: «Και η επιταγή με επτά μηδενικά που σας έδωσε το κονσόρτσιουμ ισπανών τραπεζιτών – επιχειρηματιών – πολιτικών για να αποκτήσουν μερίδιο 21% της Δευκαλίων; Δεν ήταν η αρχή για να πουλήσετε και άλλα μερίδιά της;».
Γέλασε φαρδιά-πλατιά. «Δεν γνωρίζω σε τι αναφέρεστε, αλλά αν κάποιοι προσθέσουν άλλο ένα μηδενικό στο νούμερο που λέτε… ίσως» μου απάντησε.

ΥΓ.: Ενόσω οι υπόλοιποι θα περιμένουν τον Οκτώβρη, οι επιστημονικώς απορούντες ρίξτε μια ματιά στη θεωρία του καθηγητή Yeong E. Kim που εξηγεί την ψυχρή σύντηξη του Δευκαλίωνα: www.physics.purdue.edu/people/faculty/yekim/Kim_BECNF.pdf

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ