Βιβλία

KEIGO HIGASHINO
Η αφοσίωση του Υπόπτου Χ
Εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2012,
σελ. 341, τιμή 22 ευρώ

Εχοντας παρακολουθήσει παραστάσεις ιαπωνικών θιάσων έχει μείνει στο μυαλό μου η τρομερή ένταση που εκπέμπουν προς την πλευρά του θεατή. Ακόμη και μια παράσταση της δικής μας τραγωδίας της σχετικής με τη Μήδεια στην ιαπωνική της έκδοση μου φάνηκε πολύ περισσότερο δραματική από ό,τι όταν τη βλέπουμε από δικούς μας θιάσους. Διαβάζοντας το μυθιστόρημα του Keigo Higashino αισθάνθηκα το ίδιο πράγμα. Μου φάνηκε πως δεν ήταν ένα απλό απολαυστικό αστυνομικό μυθιστόρημα αλλά μια τραγωδία που ξετυλιγόταν αργά μέσα στις τριακόσιες και πλέον σελίδες.

Ο Keigo Higashino είναι σήμερα 55 ετών, γεννήθηκε στην Οσάκα της Ιαπωνίας και ξεκίνησε να δουλεύει ως μηχανικός σε μια εταιρεία κατασκευής ανταλλακτικών αυτοκινήτων. Εγραφε ιστορίες στον ελεύθερο χρόνο του ως περίπου τα 27 του χρόνια, αλλά στη συνέχεια τα βιβλία του με την κυκλοφορία τους στην Ιαπωνία τού έδωσαν τη δυνατότητα να είναι ένας συγγραφέας πλήρους απασχόλησης. Διότι εκτός των άλλων το ιαπωνικής κατασκευής αστυνομικό μυθιστόρημα στην πατρίδα του χαίρει πολύ μεγαλύτερης εκτίμησης σε σχέση με τα αντίστοιχα μυθιστορήματα στον δυτικό κόσμο. Ισως ακριβώς και λόγω της κατασκευής του, που έχει έντονα δραματικά στοιχεία και χαρακτήρες εις βάθος δουλεμένους από τους ιάπωνες συγγραφείς.

Το μυθιστόρημα «Η αφοσίωση του Υπόπτου Χ» του άκρως επιτυχημένου και εμπορικού με τα δυτικά μέτρα συγγραφέα έχει γίνει ήδη κινηματογραφικό έργο στην Ιαπωνία από το 2008 και μεταφράστηκε στα αγγλικά για να κυκλοφορήσει το 2011 και στην αμερικανική αγορά του βιβλίου. Από την αρχή ξέρουμε τον δολοφόνο. Και τον άνθρωπο που προσφέρεται να βοηθήσει ώστε να μην αποκαλυφθεί ο δράστης ή οι δράστες. Οπως είπε ο συγγραφέας σε μια συνέντευξή του –από τις λίγες που έχει δώσει, διότι, όπως τουλάχιστον ισχυρίζεται, δεν του αρέσει η δημοσιότητα γιατί θα τον κάνει αναγνωρίσιμο στον δρόμο και αυτό κάθε άλλο παρά τον θέλγει -, ήθελε να δείξει πώς αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι στην Ιαπωνία ένα έγκλημα που συμβαίνει στον περίγυρό τους και τι θέση παίρνουν αν ο δράστης είναι συγγενής ή συνάδελφος ή έστω γείτονας.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, για τους αναγνώστες του «ΒΗΜΑScience» το ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι η μονομαχία ανάμεσα σε έναν μαθηματικό που εμφανίζεται ως ο υπεύθυνος για τη συγκάλυψη του εγκλήματος και σε έναν φυσικό, συνεργάτη της αστυνομίας σε δύσκολες υποθέσεις. Ο καθένας μάχεται με τα όπλα της επιστήμης του: ο μαθηματικός με την καθαρή θεωρία, βασιζόμενος σε μαθηματικά πρότυπα, και ο άλλος με πρακτικό πνεύμα, αντιδρώντας με γνώμονα την εφαρμοσμένη επιστήμη που διδάχθηκε στη σχολή του. Μεταξύ των δύο εκτυλίσσεται μια συναρπαστική και επικίνδυνη παρτίδα σκάκι. Δεν θα κατέτασσα το μυθιστόρημα αυτό στην κατηγορία που έχει ανθήσει και εδώ στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, όπου μέσα από την εξέλιξη της υπόθεσης ο αναγνώστης εισπράττει και αρκετές γνώσεις Μαθηματικών, Φυσικής, Βιολογίας. Υπάρχει περισσότερο θα έλεγα ένα «άρωμα» από τις περιοχές αυτές της επιστήμης. Και αυτό είναι αρκετό για να πεις ότι αξίζει να διαβαστεί και από ένα πιο ειδικό και απαιτητικό κοινό. Πρόκειται για ένα καλογραμμένο μυθιστόρημα που κρατάει το ενδιαφέρον του αναγνώστη ως την τελευταία σελίδα και κατά τη γνώμη μου στο τέλος μπαίνει στη φόρμα της τραγωδίας. Σε αμερικανική εφημερίδα είδα να αναρωτιούνται αν ο Higashino είναι ο νέος Stieg Larsson. Νομίζω ότι ο παραλληλισμός είναι εξαρχής λανθασμένος, γιατί στον ιάπωνα συγγραφέα κάθε άλλο παρά φαίνεται να του αρέσει να βάζει τον αναγνώστη μπροστά σε σκηνές βίας, ακολουθώντας και εδώ την παράδοση της ελληνικής τραγωδίας. Πιο πολύ μου θύμισε, στις περιγραφές των αστέγων, τον William Gibson, τον οποίο άλλωστε γνωρίζουμε πως τον ενδιαφέρει πολύ η Ιαπωνία.

Και κάτι για τον εκδοτικό οίκο. Στο εξώφυλλο του βιβλίου θα ήταν πιο χρήσιμο να υπήρχαν περισσότερα στοιχεία για τον συγγραφέα αντί αυτό το ελάχιστα πειστικό και μετρήσιμο «ο δημοφιλέστερος συγγραφέας της Ιαπωνίας», όπως και η παράθεση απόψεων για το έργο αγνώστων στο ελληνικό κοινό ξένων κριτικών(;).