Adam Philips
Για το φίλημα, το γαργάλημα και την πλήξη
Εκδόσεις Οκτώ, 2012,
σελ. 175, τιμή 12,90 ευρώ
Εχετε αναρωτηθεί ποτέ τι ψυχαναλυτική αξία μπορεί να έχει μια φαινομενικά ανούσια πράξη όπως το γαργάλημα και τι διεργασίες μπορεί να κρύβονται πίσω από αυτήν; Μη βιαστείτε να απορρίψετε την απορία ως άχρηστη. Οπως θα διαπιστώσετε διαβάζοντας τα δοκίμια του Ανταμ Φίλιπς, διακεκριμένου βρετανού παιδοψυχιάτρου, συγγραφέα και αρθρογράφου, υπάρχουν αρκετές βαθιά ανθρώπινες και καθημερινές εκφάνσεις της ζωής μας με τις οποίες η ψυχανάλυση δεν έχει ασχοληθεί – από το φίλημα, το γαργάλημα και την πλήξη, ως τη μοναξιά, την ανησυχία ή το… πέρδεσθαι, που αποτελεί έκφρασή της. Αυτό βέβαια ίσως είναι προς όφελός μας, εφόσον ο συγγραφέας υποστηρίζει – αρκετά ανορθόδοξα – ότι η ψυχική μας υγεία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη διατήρηση ενός «ανεξέταστου βίου» που αντιστέκεται στο «πανεπιστημονικό» μικροσκόπιο. Αν και εκ φύσεως «βαρύ», τουλάχιστον για τους αμύητους στην ψυχανάλυση, το βιβλίο διαθέτει χιούμορ, απλή, λογοτεχνική γλώσσα και ιδιαίτερη πρωτοτυπία.
Cindy Meston – David Buss
Γιατί οι γυναίκες κάνουν σεξ
Εκδόσεις Κάτοπτρο,
σελ. 465, τιμή 22,50 ευρώ
Από μακριά φαίνεται πως είναι ό,τι πρέπει για ένα καλοκαίρι γεμάτο απόπειρες ερωτικής προσέγγισης του λεγόμενου ωραίου φύλου. Δεν περιέχει όμως μεθόδους κυνηγιού και παγίδευσης. Είναι γραμμένο από μια κλινική ψυχολόγο και έναν εξελικτικό ψυχολόγο και στις σελίδες από αφηγήσεις γυναικών αποκαλύπτονται 237 κίνητρα που παρουσιάζονται από τις ίδιες για να κάνουν σεξ. Εκ πρώτης όψεως λοιπόν δεν μαθαίνεις ούτε στάσεις ούτε «κόλπα» αλλά είναι ένα παράθυρο που ανοίγεται για να δεις από λίγο πιο κοντά αυτόν τον πολύπλοκο μηχανισμό πίσω από διάφορες γυναικείες συμπεριφορές. Τους άνδρες ίσως να τους μάθει να συμπεριφέρονται καλύτερα και τις γυναίκες ότι δεν είναι μόνες σε κάποια πράγματα που θέλουν. Θίγονται θέματα σχετικά με την παρθενία, τις σεξουαλικές τράμπες, τα αντικαταθλιπτικά, την εξελικτική εξήγηση της ζήλιας και άλλα πολλά. Αλλά ο αναγνώστης μαθαίνει μέσα από τις σελίδες του βιβλίου και από πού πήρε το όνομά του το περίφημο σημείο G. Το μόνο που δεν μαθαίνει είναι ότι το καλύτερο σεξ το προσφέρουν οι έξυπνες γυναίκες, όχι οι όμορφες (αν είναι και όμορφες, ακόμη καλύτερα). Αλλά, είπαμε, το βιβλίο είναι επιστημονικό…
Tobias S. Buckell
Arctic Rising
Εκδόσεις Tor-forge.com, 2012,
σελ. 304, τιμή $16,44 (στο Amazon.com)
Αν το «τερπνόν μετά του ωφελίμου» των διακοπών σημαίνει για σας εξάσκηση των αγγλικών σας με μπόλικες δόσεις επιστημονικής φαντασίας, περιπέτειας και οικολογικής έγνοιας, τότε βρήκαμε το μπουκέτο που ψάχνατε: Ο πολυβραβευμένος Μπάκελ βούτηξε την πένα του στην πλανητική μας έγνοια για το τι θα σημαίνει η τήξη της Αρκτικής, έπειτα την ξαναγέμισε με τα δοκιμασμένα συστατικά των θρίλερ και ύστερα άρχισε το περιοδικό γέμισμά της με την αδρεναλίνη μας: Περιβαλλοντολόγοι, αόρατοι φονιάδες, περίεργες πολυεθνικές, οικο-τρομοκράτες, ναρκέμποροι, εξωγήινοι και νεκροζώντανοι συμπλέκονται σε ένα ντελίριουμ αδιάκοπης δράσης και αναπάντεχων εξελίξεων. Αλλά, μη θαρρείτε ότι θα διαβάσετε σφυροκόπημα της οκάς: Ο συγγραφέας έχει απόθεμα γνώσεων για το πού οδηγεί τον πλανήτη ο υπερκαταναλωτισμός όπου μας παρέσυραν και τον απασχολεί σφόδρα ο ανθρωπισμός του κάθε χαρακτήρα του – ακόμη κι αν είναι «ο κακός». Οπότε, η εγγύηση της ανατριχίλας έρχεται με τη σιγουριά της λεπτοδουλεμένης υπόθεσης. Θα το απολαύσετε στα σίγουρα, εφόσον όμως αντέχετε τον γοργό βηματισμό και την ωμή περιγραφή των σκηνών.
Τζορτζ Στάϊνερ
Τα μαθήματα των δασκάλων
Εκδόσεις Scripta, 2011,
σελ. 225, τιμή 17 ευρώ
Σε μια εποχή όπου όλοι ψάχνουμε το νόημα των παθημάτων μας, η εξαγωγή μαθημάτων είναι αμφιλεγόμενη τέχνη. Ο απόφοιτος των πανεπιστημίων Σικάγου, Χάρβαρντ και Οξφόρδης και καθηγητής συγκριτικής λογοτεχνίας στα πανεπιστήμια Κέιμπριτζ, Γενεύης και Οξφόρδης Geirge Steiner εμβαθύνει στα ιστορικά παραδείγματα διδασκαλίας και μαθητείας για να βρει τον σπόρο που έθρεψε τον δυτικό πολιτισμό. Ηταν ο «εξ αποκαλύψεως λόγος» των προφητών, η «διδασκαλία μέσα από το προσωπικό παράδειγμα» του Σωκράτη, ή η «διδασκαλία της εξουσίας» κατά Ιονέσκο που δίνει το καλύτερο μάθημα; Είναι ο δάσκαλος του σήμερα ο αφυπνιστής των δυνατοτήτων ή έχει σαρωθεί και αυτός από τον ισοπεδωτικό λαϊκισμό; Τα ερωτήματα και οι ανακαλύψεις-αποκαλύψεις του Στάινερ είναι γροθιές στο στομάχι της συβαριτικής κοινωνίας μας. Αν ακόμη νοιάζεστε για το πώς θα μάθουν τα παιδιά σας – κι εσείς – διαβάστε το!
Μάϊκλ Κόρντι
Η Πηγή – Το μυστικό στο κρυπτόγραμμα του Βόινιτς
Εκδόσεις Τραυλός, 2012,
σελ. 480, τιμή 18 ευρώ
Ενα βιβλίο που συνδυάζει τη θερινή μας δίψα για περιπέτεια με την αναζήτηση του «μυστικού της αιώνιας ζωής» είναι αυτό που συνέγραψε ο Βρετανός Mάικλ Κόρντι και μπήκε αμέσως στην κατηγορία των ευπώλητων. Διαβάζοντάς το θα συμμετάσχετε στον αγώνα δρόμου του πρωταγωνιστή του, του γεωλόγου συζύγου μιας γλωσσολόγου του Χάρβαρντ, μέσα στη ζούγκλα του Αμαζονίου. Την επιστημονικοφανή μυθιστορία του ο Κόρντι την πλέκει γύρω από την ιστορία ενός πραγματικού μυστηρίου, του χειρογράφου του Βόινιτς που γράφτηκε τον 15ο αιώνα και παραμένει ανερμήνευτο ως σήμερα. Ο Κόρντι βάζει τη γλωσσολόγο και… ανοίγει το κουτί της Πανδώρας. Η ανάγνωση σε παρασύρει από την ένταση της περιπέτειας, αλλά σου αφήνει ανάσες για να σκεφθείς την απληστία που διαβρώνει τον κόσμο μας. Ευτυχώς ο συγγραφέας φθάνει σε μια απόληξη που λειτουργεί λυτρωτικά για τους ήρωές του… και για σένα!
Kevin J. Tracey
Η μοιραία αλληλουχία
Εκδόσεις Γράμμα,
σελ. 250, τιμή 18 ευρώ
Ο συγγραφέας του βιβλίου, γιατρός, καθηγητής, έχοντας διακριθεί στο πεδίο της φλεγμονής, αφηγείται εδώ τη μάχη που έδωσε για να σώσει τη ζωή ενός παιδιού όταν το ζεματιστό νερό από μια χύτρα που κρατούσε η γιαγιά του χύθηκε προκαλώντας εγκαύματα στο 75% του σώματός του. Ηταν ένα μικρό κορίτσι που ταυτόχρονα εξαιτίας των εγκαυμάτων υπήρξε θύμα και μιας σοβαρής λοίμωξης. Οι πληγές της την άφησαν εκτεθειμένη στα μικρόβια που πραγματοποίησαν κυριολεκτικά εισβολή στο σώμα της. Και η βίαιη απάντηση του οργανισμού της προξένησε σήψη σε πνεύμονες, νεφρά, καρδιά και συκώτι. Στο βιβλίο αυτό η περιγραφή των όσων έζησαν οι γιατροί με τη μορφή ημερολογίου όχι μόνο είναι εξαιρετικά συναρπαστική αλλά δίνει στον αναγνώστη και ένα πλήθος χρήσιμων πληροφοριών για το ανθρώπινο σώμα και τις αντιδράσεις του.
Raymond Smullyan
Την κυρία ή την τίγρη;
Εκδόσεις Κάτοπτρο,
σελ. 253, τιμή 25 ευρώ
Χάρη στο βιβλίο αυτό ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να θαυμάσει το πνεύμα και τη νοοτροπία μιας εμβληματικής φιγούρας των Μαθηματικών του Αμερικανού Robert Smullyan, σήμερα 93 ετών. Το βιβλίο περιέχει μαθηματικούς γρίφους αλλά δεν χρειάζονται μαθηματικές γνώσεις για να βρεις τη σωστή λύση. Π.χ., στο «νησί των ερωτώντων» οι κάτοικοι μόνο θέτουν ερωτήσεις. Που η απάντησή τους είναι μόνο «ναι» ή «όχι» και κάθε κάτοικος ανήκει σε μία από τις δύο αυτές κατηγορίες, Α ή Β. Οι τύπου Α θέτουν ερωτήσεις που η σωστή απάντηση είναι μόνο «ναι» και οι τύπου Β ερωτήσεις με σωστή απάντηση μόνο «όχι». Ας υποθέσουμε ότι συναντάτε έναν κάτοικο και σας ρωτάει «Είμαι του τύπου Β;». Μπορείτε, ρωτάει ο Smullyan, να συμπεράνετε κάτι για την κατηγορία στην οποία ανήκει; Στο βιβλίο υπάρχουν ακόμη μια ολόκληρη αστυνομική ιστορία, εισαγωγή στο Θεώρημα του Γκέντελ και ένα πολύ κατατοπιστικό επίμετρο από τον Γ. Ευαγγελόπουλο σχετικό με τον Smullyan.
Ντέϊβιντ Αμπουλάφια
Η μεγάλη θάλασσα
Εκδόσεις Ψυχογιός, 2012,
σελ. 856, τιμή 26,10 ευρώ
Το «βιβλίο της χρονιάς» κατά τους «Sunday Times» είναι η πρώτη πλήρης ιστορική μελέτη για τη διαχρονική περιπέτεια των λαών της Μεσογείου από το 22000 π.Χ. ως πρόσφατα. Χορταστικότατο τόσο σε σελίδες όσο και σε περιγραφές, το βιβλίο του καθηγητή Μεσογειακής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, Ντέιβιντ Aμπουλάφια, παρουσιάζει την ιστορία πληθυσμών και προσωπικοτήτων, ζωντανεύοντας πάθη και μνήμες των λαών που ανέπνευσαν την αλμύρα της γεννήτρας των πολιτισμών. Οπως λέει χαρακτηριστικά ο πολυμαθέστατος και ταλαντούχος συγγραφέας, το βιβλίο αυτό χαρτογραφεί τον τρόπο με τον οποίο η Μεσόγειος έγινε «πιθανόν ο πιο κατάλληλος χώρος για αλληλεπίδραση πολιτισμών και λαών σε ολόκληρο τον πλανήτη». Αν κάνετε τις διακοπές πλάι στο κύμα της, ίσως είναι το ιδανικότερο ανάγνωσμα γι’ αυτό το καλοκαίρι.
Francisco Ayala
Είμαστε πίθηκοι;
Εξι μεγάλα ερωτήματα σχετικά με την εξέλιξη
Εκδόσεις Κάτοπτρο, 2011,
σελ. 140, τιμή 14,40 ευρώ
Μία από τις συχνότερες παρανοήσεις σχετικά με την εξέλιξη είναι η σχέση μας με τους πιθήκους. Ναι, πρόκειται για τα εξελικτικά ξαδέλφια μας, αλλά, όπως προφανέστατα μπορεί κανείς να αντιληφθεί, ο σημερινός πίθηκος δεν θα γίνει ποτέ άνθρωπος, όσα χρόνια και αν περάσουν. Η σχέση μας έγκειται στην ύπαρξη ενός κοινού εξελικτικού προγόνου, ενός προγόνου από τον οποίο προέκυψαν οι πίθηκοι και εμείς μέσα από διαφορετικές εξελικτικές διεργασίες.
Αυτή και άλλες παρανοήσεις για την εξέλιξη έρχεται να ξεδιαλύνει το βιβλίο «Είμαστε πίθηκοι;» του Φρανσίσκο Αγιάλα, καθηγητή Βιολογικών Επιστημών, Οικολογίας και Εξελικτικής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Ερβαϊν. Ο Αγιάλα φημίζεται ως δάσκαλος και το μικρό βιβλιαράκι του είναι η απόδειξη ότι η φήμη δεν είναι τυχαία.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
