Είναι από τις αναμνήσεις που μένουν για πάντα χαραγμένες στο μυαλό του καθενός. Ποιος δεν θυμάται ότι το 2003 και το 2004 ο πιο διάσημος παγκοσμίως όρος ήταν εκείνος της «γρίπης των πτηνών»; Ποιος λησμονεί τις εικόνες σφαγιασμένων πουλερικών, που είχαν μολυνθεί με το στέλεχος Η5Ν1 της γρίπης, σε όλα τα τηλεοπτικά δελτία και τις εφημερίδες; Ποιος ξεχνά τον φόβο της μετάδοσης του στελέχους στον άνθρωπο και τον τρόμο μπροστά στα πρώτα ανθρώπινα κρούσματα που καταγράφονταν στην Ασία, τις μάσκες στους δρόμους, την ανησυχία στα αεροδρόμια; Η ιστορία επαναλήφθηκε (ακόμη σκληρότερη) το 2009 με το στέλεχος Η1Ν1 της νέας γρίπης. Και ήταν σκληρότερη διότι το συγκεκριμένο στέλεχος έδειξε ακόμη πιο απειλητικά τα δόντια του σε σχέση με τη γρίπη των πτηνών, μεταδιδόμενο ευκολότερα μεταξύ ανθρώπων και αφήνοντας πίσω του περισσότερα θύματα.
Θα πείτε ότι όλα αυτά αποτελούν ανάμνηση αφού τα έχουμε αφήσει πίσω μας. Δύο πρόσφατα γεγονότα όμως έρχονται να μας θυμίσουν ότι θα ήταν καλό να μην… ξεχνιόμαστε: το πρώτο φυσικό γεγονός είναι ότι πριν από λίγες ημέρες η παλιά μας γνώριμη γρίπη των πτηνών έκανε έντονη την επανεμφάνισή της στην Κίνα και στην Ινδονησία στερώντας ανθρώπινες ζωές – ας μη λησμονούμε ότι αν και ο Η5Ν1 δεν φάνηκε από το ξέσπασμα του 2003 να μολύνει εύκολα ανθρώπους παρά μόνο όσους είχαν στενή επαφή με πουλερικά, τα ποσοστά θνησιμότητας στα μολυσμένα άτομα ήταν της τάξεως του 50%.
Το δεύτερο γεγονός όμως που το τελευταίο διάστημα έχει τραβήξει επάνω του παγκοσμίως τα φώτα της δημοσιότητας δεν έχει φυσικό αλλά εντελώς ανθρώπινο… χαρακτήρα. Δύο διαφορετικές ερευνητικές ομάδες, η μία από το Ιατρικό Κέντρο Erasmus στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας υπό τον ιολόγο δρα Ρον Φουσιέ και η άλλη από το Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν-Μάντισον με επικεφαλής τον καθηγητή Ιολογίας Γιοσιχίρο Καουαόκα, «γέννησαν» μια άκρως φονική εκδοχή του στελέχους Η5Ν1 της γρίπης στο εργαστήριο η οποία μεταδίδεται εύκολα μεταξύ θηλαστικών.
Οι θανατηφόρες μεταλλάξεις
Συγκεκριμένα οι δύο ομάδες είδαν μέσα από πειράματα ότι μόλις πέντε μεταλλάξεις σε δύο γονίδια είναι αρκετές ώστε να δημιουργηθεί ένα θανατηφόρο στέλεχος Η5Ν1 το οποίο μεταδίδεται μεταξύ κουναβιών (πρόκειται για το καλύτερο μοντέλο θηλαστικού για μελέτη του συγκεκριμένου στελέχους γρίπης) σε χρόνο-αστραπή μέσω της αναπνευστικής οδού. Στόχος των μελετών τους, όπως οι ίδιοι οι ερευνητές υποστήριξαν, ήταν να βοηθήσουν στην έρευνα και στην παραγωγή εμβολίων και θεραπειών ενάντια στη γρίπη, να «οπλίσουν» την ανθρωπότητα κατάλληλα ενάντια σε μια πιθανή πανδημία ώστε να μη ζήσει ξανά τα όσα έζησε στο παρελθόν.
Οι μελέτες αυτές οι οποίες βρίσκονται υπό δημοσίευση στις δύο πιο έγκριτες επιστημονικές επιθεωρήσεις, τις «Nature» και «Science», παρά την αναφορά για τις καλές και αγαθές προθέσεις τους, ξεσήκωσαν πλήθος αντιδράσεων από ειδικούς και μη σε ολόκληρο τον πλανήτη σε βαθμό τέτοιο ώστε ξένα ΜΜΕ να κάνουν λόγο ακόμη και για το ότι βρισκόμαστε «ένα ανθρώπινο λάθος μακριά από μια πανδημία γρίπης». Ο αντίκτυπος ήταν τόσο μεγάλος ώστε το Εθνικό Συμβουλευτικό Επιστημονικό Σώμα για τη Βιοασφάλεια των ΗΠΑ (ΝSABB) σε μια σπάνια κίνησή του και με ομόφωνη απόφαση των μελών του (αποτελείται από 23 ανεξάρτητους ειδικούς και 18 επιστήμονες που εργάζονται για την αμερικανική κυβέρνηση) ζήτησε από τους αρχισυντάκτες των δύο επιστημονικών επιθεωρήσεων να μη δημοσιεύσουν τις λεπτομέρειες των μελετών οι οποίες θα μπορούσαν να αποτελέσουν «πυξίδα» για επιτηδείους που έχουν στα… σκαριά βιοτρομοκρατικά σχέδια.
Την ίδια στιγμή όμως εμφανίστηκαν και αρκετοί υπερασπιστές της ερευνητικής δουλειάς των δύο ομάδων οι οποίοι ανέφεραν ότι αυτή προσφέρει πολλά στους ειδικούς σε ό,τι αφορά την κατανόηση των μεταλλάξεων που εμφανίζουν τα στελέχη της γρίπης, προετοιμάζοντας κατάλληλα την επιστημονική κοινότητα και κατ’ επέκταση την ανθρωπότητα για το ενδεχόμενο μιας νέας πανδημίας.
Σε κάθε περίπτωση, η ιστορία αυτή που ελκύει το διεθνές ενδιαφέρον έχει όλα τα «συστατικά» ενός καλού σεναρίου: έριδες επιστημόνων, παρεμβάσεις υψηλά ισταμένων, κατηγορίες για λογοκρισία της επιστήμης, φόβους για βιοτρομοκρατικά όπλα ή και για ατυχήματα που θα αφορούν την έκλυση θανατηφόρων ιών από το εργαστήριο. Και ενώ δεν είναι λίγοι αυτοί που λένε ότι το συγκεκριμένο σενάριο μπορεί να παιχτεί (και ίσως σύντομα) στις οθόνες της… εντελώς πραγματικής ζωής μας έχοντας πολύ κακό τέλος, υπάρχουν και εκείνοι που υποστηρίζουν ότι κινήσεις που αποτρέπουν την πλήρη δημοσίευση της ερευνητικής δουλειάς δεν θα αφήσουν ποτέ να ολοκληρωθεί το… έργο της επιστήμης προς όφελος του πληθυσμού. Ας δούμε τις αντικρουόμενες απόψεις που συνθέτουν αυτή την «ταινία» (που τελικώς δεν είναι επιστημονικής φαντασίας αλλά… ρεαλισμού) και η (κυριολεκτική) ερμηνεία δική σας.
Πολύτιμες «χρηστικές» πληροφορίες
ΤΖΟΝ ΟΞΦΟΡΝΤ,
καθηγητής Ιολογίας στο St Bartholomew and The Royal London Hospital
«Οι δύο μελέτες για το στέλεχος Η5Ν1 μπορούν να οδηγήσουν σε δημιουργία καλύτερων διαγνωστικών τεστ»
Για μελέτες που προσφέρουν υπηρεσία στην ανθρωπότητα έκανε λόγο μιλώντας στο «Βήμα» ο καθηγητής Ιολογίας στο St Bartholomew and The Royal London Hospital Τζον Οξφορντ. «Και οι δύο ερευνητικές ομάδες δεν “γέννησαν” στο εργαστήριο κάτι που δεν υπάρχει, αλλά προσπάθησαν να μελετήσουν τι μπορεί να συμβαίνει αυτή τη στιγμή με το στέλεχος Η5Ν1 στη φύση. Οι μελέτες τους που δείχνουν ότι με ελάχιστες μεταλλάξεις το στέλεχος μπορεί να γίνει φονικό μας παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για πρακτική χρήση: για παράδειγμα ίσως καταστεί δυνατή η ανάπτυξη ενός διαγνωστικού τεστ που θα δείχνει γρήγορα εάν ένα άτομο έχει μολυνθεί με το επικίνδυνο μεταλλαγμένο στέλεχος και θα οδηγεί τους γιατρούς σε ταχύτερη δράση μέσω της χορήγησης φαρμάκων ή και της τοποθέτησης του ασθενούς στην απομόνωση ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος μετάδοσης της νόσου».
Σε ό,τι αφορά τους φόβους σχετικά με κενά στα συστήματα ασφαλείας των εργαστηρίων τα οποία μπορούν να «απελευθερώσουν» επικίνδυνα στελέχη όπως το Η5Ν1, ο καθηγητής Οξφορντ απάντησε ότι «τα δύο εργαστήρια στα οποία δημιουργήθηκε το στέλεχος Η5Ν1, είναι από τα ασφαλέστερα στον κόσμο. Πρέπει να είμαστε ιδιαιτέρως χαρούμενοι που τα συγκεκριμένα πειράματα, τα οποία είναι απαραίτητο να διεξάγονται ώστε να νικήσουμε την “πολυπρόσωπη” γρίπη, διεξήχθησαν από τόσο καλά εκπαιδευμένες ομάδες».
Επιστήμη και λογοκρισία
Τη χαρά αυτή δεν φάνηκε να μοιράζονται οι επιστήμονες του αρμόδιου αμερικανικού Συμβουλίου για τη Βιοασφάλεια, αναφέραμε στον καθηγητή. Εκείνος σχολίασε ότι η κίνηση του Συμβουλίου «οδηγεί τα πράγματα σε έναν πολύ επικίνδυνο δρόμο, αφού ουσιαστικώς μιλούμε για λογοκρισία της επιστήμης. Κάθε χρόνο δημοσιεύονται περί το ένα εκατομμύριο επιστημονικά άρθρα τα οποία περνούν από ενδελεχείς ελέγχους πριν από τη δημοσίευσή τους. Μία κίνηση απαγόρευσης της δημοσίευσης σημαντικών στοιχείων ενός άρθρου κάνει τα θεμέλια ολόκληρης της επιστημονικής “αρένας” να τρίζουν και την ίδια στιγμή θέτει υπό αμφισβήτηση την αξιοπιστία των θεωρούμενων έγκριτων επιστημονικών επιθεωρήσεων όπως το “Science” και το “Nature”. Κανένας ερευνητής δεν θέλει να εργάζεται σκληρά για μια νέα ανακάλυψη και να μη μπορεί τελικώς να την επικοινωνήσει βοηθώντας έτσι την επιστημονική κοινότητα».
«Αδύναμος κρίκος» τα εργαστήρια;
ΡΙΤΣΑΡΝΤ ΕΜΠΡΑΪΤ,
καθηγητής Χημείας και Χημικής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Ράτγκερς στο Νιου Τζέρσι
«Οι ιοί πρέπει να αναπαράγονται μέσα σε εργαστήρια με επίπεδο βιοασφάλειας 4, ώστε να αποφεύγονται ατυχήματα»
Στον αντίποδα της άποψης του καθηγητή Οξφορντ, βρίσκεται το σκεπτικό του καθηγητή Χημείας και Χημικής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Ράτγκερς στο Νιου Τζέρσι Ρίτσαρντ Εμπράιτ. Σύμφωνα με δηλώσεις του καθηγητή προς το «Βήμα», μελέτες όπως αυτές για τον Η5Ν1 θέτουν σοβαρή υποψηφιότητα στο να μετατρέψουν την επιστήμη σε εφιάλτη για την ανθρωπότητα. «Οι κύριοι κίνδυνοι από τη δημιουργία επικίνδυνων παθογόνων στο εργαστήριο είναι είτε η τυχαία έκλυση ενός τέτοιου παθογόνου μέσω κάποιου εργαζομένου που θα μολυνθεί και θα μολύνει και άλλους – σενάριο που έχει ήδη γίνει πραγματικότητα στο παρελθόν στην περίπτωση του SARS (Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο) – είτε η εκούσια έκλυσή του από κάποιον εργαζόμενο· και αυτό το ενδεχόμενο πήρε “σάρκα και οστά” στις ΗΠΑ με την υπόθεση του άνθρακα το 2001».
Ο καθηγητής Εμπράιτ τονίζει πάντως ότι οι προσπάθειες περιορισμού της δημοσίευσης λεπτομερειών των μελετών δεν δίνουν λύση απέναντι σε αυτούς τους κινδύνους. «Τόσο η αμερικανική κυβέρνηση όσο και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας πρέπει να επικεντρωθούν στο να κάνουν αυστηρότερο το πλαίσιο διεξαγωγής μελετών “υψηλού κινδύνου”. Οι ιοί πρέπει να αναπαράγονται μέσα σε εργαστήρια με επίπεδο βιοασφάλειας 4, τα οποία διαθέτουν και τους πιο αυστηρούς κανόνες ασφαλείας ώστε να αποφεύγονται ατυχήματα. Τα εργαστήρια στα οποία μελετώνται μέχρι σήμερα οι ιοί, συμπεριλαμβανομένου του στελέχους Η5Ν1 της γρίπης, είναι επιπέδου 3+ και δεν πληρούν αυτά τα κριτήρια».
Ο άνθρωπος «γεννά κινδύνους»
{{{ moto }}}Ανησυχία σε ό,τι αφορά την ασφάλεια των εργαστηρίων εκφράζουν και άλλοι ειδικοί. Σε ειδικό αφιέρωμα που έκανε αυτή την εβδομάδα η επιθεώρηση «Nature» στη γρίπη εργαστηρίου και στο οποίο αναφέρουν τις απόψεις τους πολλοί και διαφορετικοί έγκριτοι ειδικοί (συμπεριλαμβανομένου του – δυσεύρετου ως «εξαφανισμένου» για τα ΜΜΕ – δρος Φουσιέ) δύο αμερικανοί επιστήμονες σημειώνουν ότι διεξήγαγαν στατιστική ανάλυση σχετικά με την πιθανότητα έκλυσης επικίνδυνων παθογόνων από εργαστήρια. Οπως αναφέρουν, εκτιμάται ότι εκτός από τα δύο εργαστήρια που δημιούργησαν το επικίνδυνα μεταδοτικό στέλεχος Η5Ν1 άλλα 40 μελετούν αυτή τη στιγμή άκρως μολυσματικούς παθογόνους οργανισμούς όπως τον ιό του SARS ή το στέλεχος Η1Ν1 που προκάλεσε την πανδημία γρίπης του 1918. Η ανάλυσή τους δείχνει λοιπόν ότι οι πιθανότητες «απόδρασης» ενός επικίνδυνου παθογόνου από κάποιο από τα 42 εργαστήρια που διερευνούν τέτοιους μικροοργανισμούς είναι της τάξεως του 34% σε περίοδο ενός έτους, ενώ φθάνουν το 80% σε περίοδο μικρότερη των τεσσάρων ετών. Την ίδια στιγμή, όπως λένε, το μέσο διάστημα εμφάνισης των πανδημιών γρίπης του προηγούμενου αιώνα ήταν της τάξεως δεκαετιών (1918, 1957 και 1968). Καταλήγουν τονίζοντας ότι υπάρχει φόβος ότι ο ίδιος ο άνθρωπος «γεννά» κινδύνους για την ανθρωπότητα πολύ μεγαλύτερους απ’ ό,τι η φύση.
«Μονόπλευρο» το Συμβούλιο
Στο ίδιο αφιέρωμα πάντως ο δρ Φουσιέ, ο οποίος συνυπογράφει κείμενο με τον διευθυντή του και έναν από τους κορυφαίους ιολόγους παγκοσμίως, τον καθηγητή Αλμπερτ Οστερχάους, θέτει θέμα σχετικά με τα όρια δικαιοδοσίας του αμερικανικού Συμβουλίου που ζήτησε περιορισμούς στις δύο δημοσιεύσεις. Οι ειδικοί από το Κέντρο Εράσμους κάνουν λόγο για «σύσταση χωρίς προηγούμενο» και διερωτώνται για ποιον λόγο όλη η ερευνητική κοινότητα φαίνεται να ακολουθεί τις συμβουλές μίας και μόνο χώρας. Οι δύο επιστήμονες ζητούν να δημιουργηθούν επιτροπές ελέγχου των δημοσιεύσεων που θα περιλαμβάνουν ειδήμονες από ολόκληρο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των χωρών που πλήττονται περισσότερο αυτή τη στιγμή από το στέλεχος Η5Ν1.
ΜΑΪΚΛ ΟΣΤΕΡΧΟΛΜ,
μέλος του Συμβουλευτικού Επιστημονικού Σώματος για τη Βιοασφάλεια των ΗΠΑ
«Το Συμβούλιο έκρινε ότι υπάρχει πραγματικός κίνδυνος πρόκλησης βλάβης από τη δημοσίευση των λεπτομερειών των δύο μελετών»
Το ζήτημα σχετικά με το στέλεχος… εργαστηρίου έχει λάβει τόσο μεγάλες διαστάσεις ώστε τα περισσότερα επιστημονικά έντυπα ανά τον κόσμο ασχολούνται μαζί του τις τελευταίες ημέρες. Στο πλαίσιο αυτό η έτερη επιθεώρηση που βρίσκεται στο «μάτι του κυκλώνα», το «Science» , οργάνωσε πρόσφατα μια δικτυακή συζήτηση κατά την οποία ακόνισαν τα… πληκτρολόγιά τους δύο έγκριτοι ειδικοί στο πεδίο της γρίπης, απαντώντας σε ερωτήσεις του on-line κοινού. Ο ένας από αυτούς ήταν ο καθηγητής Μάικλ Οστερχολμ, διευθυντής του Κέντρου για την Ερευνα και τη χάραξη Πολιτικής σε ό,τι αφορά τις Μεταδοτικές Νόσους στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότας, ο οποίος αποτελεί και ένα από τα μέλη του NSABB που ψήφισαν υπέρ της απαγόρευσης δημοσίευσης λεπτομερειών των μελετών. Ο δεύτερος ήταν ο αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Μοριακής Μικροβιολογίας και Ανοσολογίας στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς και φίλος των συγγραφέων των δύο μελετών δρ Αντριου Πέκας.
Διαξιφισμοί κορυφής
Στη συζήτηση που παρακολούθησε «Το Βήμα», ο καθηγητής Οστερχολμ υπεραμύνθηκε της απόφασης που έλαβε το NSABB σχετικά με περικοπή των λεπτομερειών των μελετών. «Το Συμβούλιο έκρινε ότι υπάρχει πραγματικός κίνδυνος πρόκλησης βλάβης από τη δημοσίευση των λεπτομερειών των δύο μελετών και για αυτό τον λόγο τα μέλη του ψήφισαν ομόφωνα την απαλοιφή τους» έγραψε. Παραδέχθηκε ότι η σύσταση του Συμβουλίου ήταν «πολύ ασυνήθιστη», αλλά τόνισε πως είχε στόχο την προστασία του πληθυσμού. Οπως είπε, μελέτες σαν αυτές που αφορούν τη δημιουργία του άκρως μεταδοτικού στελέχους Η5Ν1 στο εργαστήριο «ανοίγουν τον δρόμο για αναπαραγωγή των αποτελεσμάτων ακόμη και από ανθρώπους που δεν έχουν την κατάλληλη επιστημονική κατάρτιση, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για τη δημόσια υγεία».
ΑΝΤΡΙΟΥ ΠΕΚΑΣ,
αναπληρωτής καθηγητής Μοριακής Μικροβιολογίας και Ανοσολογίας στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς
«Τα αποτελέσματα λειψών μελετών δεν είναι δυνατόν να αναπαραχθούν από άλλες ομάδες ώστε να υπάρξει επιστημονική πρόοδος»
Από την πλευρά του ο δρ Πέκας έκανε λόγο για «την τεράστια χρησιμότητα τέτοιου είδους μελετών. Η διερεύνηση των μεταλλάξεων που μπορεί να υποστεί το στέλεχος ώστε να γίνει πανδημικό αναμένεται να οδηγήσει σε καλύτερη προετοιμασία της ανθρωπότητας απέναντι σε μια νέα πανδημία, σε ταχύτερη ανάπτυξη εμβολίων αλλά και αντι-ιικών θεραπειών. Οι μελέτες αυτού του είδους πρέπει να διεξάγονται και είναι ευχής έργον ότι διεξάγονται από τόσο οργανωμένα εργαστήρια που έχουν πείρα στη μελέτη της γρίπης. Την ανάγκη ύπαρξης τέτοιων μελετών αποδεικνύει περίτρανα το γεγονός ότι το στέλεχος Η5Ν1 που αποτελεί μια δεδομένη φυσική – και όχι φανταστική βιοτρομοκρατική – απειλή έχει ήδη εμφανιστεί ξανά δριμύτερο στην Ασία και στην Αφρική και είναι απαραίτητο να δούμε εγκαίρως εάν μπορεί να δώσει την επόμενη πανδημία».
Σε ερώτηση του «Βήματος» σχετικά με το ότι γίνεται λόγος για λογοκρισία της επιστήμης μέσα από την τελευταία σύσταση του ΝSABB ο καθηγητής Οστερχολμ απάντησε ότι «δεν πρόκειται στην πραγματικότητα για λογοκρισία. Το πλατύ κοινό θα έχει πρόσβαση στις γενικές πληροφορίες των μελετών, ενώ οι λεπτομέρειες θα παρέχονται μόνο σε όσους επιστήμονες πραγματικά τις χρειάζονται ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος χρήσης τους από επιτήδειους. Η πράξη μας δείχνει επιστημονική υπευθυνότητα». Απαντώντας στην ίδια ερώτηση ο καθηγητής Πέκας εξέφρασε την ανησυχία του σχετικά με την απαγόρευση δημοσίευσης έστω και μέρους των επιστημονικών αποτελεσμάτων. Οπως είπε «η επιστήμη πρέπει να είναι διαυγής. Μόνο έτσι μπορεί να υπάρξει πρόοδος. Η δημοσίευση λειψών μελετών έχει μικρή επιστημονική αξία αφού δεν είναι δυνατόν τα αποτελέσματα να αναπαραχθούν από άλλες ομάδες ώστε να υπάρξει επιστημονική πρόοδος».
Το δεδομένο είναι ότι η επιστήμη πρέπει να προοδεύει. Το θέμα είναι πώς. Και η απάντηση σε αυτό το ερώτημα δεν είναι καθόλου εύκολη όπως θα καταλάβατε…
Οι ιοί… εργαστηρίου μπορούν να αποτελέσουν «όπλα» στα χέρια βιοτρομοκρατών, φοβούνται αρκετοί ειδικοί
ΓΡΙΠΟ-ΠΟΛΕΜΟΣ
Το χρονικό του τρόμου
Σεπτέμβριος 2011
Σε συνέδριο για τη γρίπη που έλαβε χώρα στη Μάλτα από τις 11 ως τις 14 Σεπτεμβρίου ο δρ Φουσιέ σκιαγράφησε για πρώτη φορά τη μελέτη της ομάδας του που αφορούσε τη δημιουργία ενός στελέχους Η5Ν1 το οποίο μεταδίδεται εύκολα μεταξύ θηλαστικών στο εργαστήριο. Τόσο η ομάδα του δρος Φουσιέ όσο και εκείνη του δρος Καουαόκα υποβάλλουν για δημοσίευση τις μελέτες τους στις δύο πιο έγκριτες επιστημονικές επιθεωρήσεις: η ομάδα από το Εράσμους στην επιθεώρηση «Science» και η ομάδα από το Πανεπιστήμιο Ουισκόνσιν-Μάντισον στην επιθεώρηση «Nature».
Δεκέμβριος 2011
Το Εθνικό Συμβουλευτικό Επιστημονικό Σώμα για τη Βιοασφάλεια των ΗΠΑ (NSABB) ζητεί στις 21 Δεκεμβρίου από τους επικεφαλής των δύο επιστημονικών επιθεωρήσεων όπου έχουν υποβληθεί οι μελέτες προς δημοσίευση να απαλείψει τις λεπτομέρειες που μπορούν να αποτελέσουν «όπλα» στα χέρια βιοτρομοκρατών. Οι επικεφαλής των επιθεωρήσεων δεν δίνουν σαφή απάντηση αλλά αναφέρουν ότι περιμένουν από το Συμβούλιο να θέσει συγκεκριμένο πλαίσιο ώστε να διασφαλιστεί ότι οι σημαντικές πληροφορίες μελετών θα φθάνουν στα χέρια των ερευνητών που τις έχουν ανάγκη.
Αρχές Ιανουαρίου 2012
Κυκλοφορούν φήμες σχετικά με το ότι οι επικεφαλής των επιθεωρήσεων «Nature» και «Science» καθώς και οι συγγραφείς των δύο μελετών έχουν συμφωνήσει με τους όρους που έθεσε το αμερικανικό Συμβούλιο (συζητείται μάλιστα ότι οι συγγραφείς παρέδωσαν νέα, «προσαρμοσμένα» κείμενα προς δημοσίευση).
12 Ιανουαρίου 2012
Σε δικτυακή συζήτηση που οργάνωσε η επιθεώρηση «Science» σχετικά με το ζήτημα των μελετών που αφορούν το Η5Ν1 εργαστηρίου, το μέλος του αμερικανικού Συμβουλίου για τη Βιοασφάλεια, καθηγητής Μάικλ Οστερχολμ, ανέφερε ότι διερευνάται το ενδεχόμενο αλλαγής του συστήματος που διέπει τις δημοσιεύσεις. Σύμφωνα με τον ειδικό το Συμβούλιο έχει υποβάλει τις προτάσεις του στην αμερικανική κυβέρνηση η οποία και θα λάβει τις τελικές αποφάσεις μέσα σε σύντομο διάστημα. Ο καθηγητής τόνισε ότι απαιτείται πλέον πριν από τον έλεγχο των μελετών από τους επικεφαλής των επιστημονικών περιοδικών και τα πάνελ των ειδικών, αυτές να κρίνονται από οργανισμούς όπως πανεπιστήμια ή ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Προσέθεσε ακόμη ότι ετοιμάζεται πλαίσιο ώστε να κρίνεται ποιοι επιστήμονες πρέπει να έχουν πρόσβαση στις λεπτομέρειες «ευαίσθητων» μελετών.
22 Ιανουαρίου 2012
Οι δημοσιεύσεις – «κομμένες» ή ολόκληρες – αναμένονται μέσα στο επόμενο διάστημα, πιθανώς και ως τα τέλη του μήνα.