ΤΗΝ 1η ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2002 το χαρτονόμισμα και τα κέρματα του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος, του εύρου, θα μπει στο πορτοφόλι μας. Την ίδια στιγμή τα εθνικά νομίσματα των χωρών που θα έχουν γίνει δεκτά στη ζώνη «εύρου» θα αρχίσουν να αποσύρουν σταδιακά τα δικά τους χαρτονομίσματα. Το ίδιο θα συμβεί και με τη δραχμή, εφόσον βεβαίως ώς το 2001 «το επιτρέψουν οι επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας», όπως χαρακτηριστικά σχολίασε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Λουκάς Παπαδήμος, που παρουσίασε στην Αθήνα τα σχέδιο των τραπεζογραμματίων του νέου νομίσματος σε επτά αξίες.
Στην περίπτωση όπου η Ελλάδα δεν έχει γίνει, ώς τότε, μέλος της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης της Ευρώπης (ΟΝΕ), το εύρο θα μπει και πάλι στο πορτοφόλι μας, δίπλα στο δολάριο, στο ελβετικό φράγκο και στα άλλα διεθνή νομίσματα. Στη ζωή μας όμως το εύρο θα έχει μπει από 1.1.1999, όταν θα πάρει τη θέση του ECU και οι ισοτιμίες του με τις χώρες της πρώτης ομάδας της ΟΝΕ καθορισθούν αμετακλήτως παύσουν δηλαδή να διακυμαίνονται.
Από τις αρχές του 1999 και ώς, το αργότερο, το 2002 το εύρο θα είναι νόμισμα λογιστικό. Θα χρησιμοποιείται δηλαδή για καταθέσεις, μεταφορά κεφαλαίων και αγορές με επιταγές ή πιστωτικές κάρτες. Στη μεταβατική αυτή περίοδο το εύρο θα χρησιμοποιείται παράλληλα με τα εθνικά νομίσματα.
Η ακριβής ημερομηνία εισαγωγής του εύρου δεν μπορεί να προσδιορισθεί με ακρίβεια. Οπως είπε ο κ. Παπαδήμος, «το πιθανότερο είναι ότι αυτό θα συμβεί προς το τέλος της περιόδου 1999-2001». Η σχετική απόφαση θα ληφθεί από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα, που θα συσταθεί το 1998. Από την ημερομηνία όπου θα κυκλοφορήσει το εύρο ώς την αποκλειστική χρήση του θα μεσολαβήσει ένα διάστημα κατά το οποίο θα συνεχίσουν να κυκλοφορούν τα εθνικά νομίσματα παράλληλα με τα εύρα. Σύμφωνα με τον κ. Παπαδήμο, το διάστημα αυτό της απόσυρσης των εθνικών νομισμάτων δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο των έξι μηνών.
* Οι εποχές
Το εύρο θα κυκλοφορήσει σε χαρτονομίσματα των 5, 10, 20, 50, 100, 200 και 500 εύρων και σε κέρματα του ενός, δύο εύρων και υποδιαιρέσεις ευροσέντ. Στα χαρτονομίσματα που παρουσιάστηκαν προχθές Παρασκευή ταυτόχρονα σε όλες τις χώρες τής ΕΕ από τις κεντρικές τράπεζες, δύο είναι τα κύρια θέματα που απεικονίζονται: το ένα απεικονίζει τις «Εποχές και του ρυθμούς της Ευρώπης» και αντανακλά την πολιτιστική κληρονομιά της· το δεύτερο αποτελείται από σύγχρονο ή αφηρημένο σχέδιο. Οσον αφορά το πρώτο θέμα, σε κάθε χαρτονόμισμα διαφορετικής αξίας παρουσιάζονται οι δεσπόζοντες αρχιτεκτονικοί ρυθμοί κατά τη διάρκεια επτά περιόδων της πολιτιστικής ιστορίας της Ευρώπης: Κλασική, Ρωμανική, Γοτθική, Αναγέννηση, Μπαρόκ και Ροκοκό, Εποχή της αρχιτεκτονικής σιδήρου και υάλου και Εποχή της αρχιτεκτονικής του 20ού αιώνα. Οι ρυθμοί αυτοί αντιστοιχούν στα χαρτονομίσματα των 5, 10, 20, 50, 100, 200 και 500 εύρων. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται σε τρία βασικά αρχιτεκτονικά στοιχεία: παράθυρα, πύλες και γέφυρες. Οι παραστάσεις αυτές, εξήγησε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, επελέγησαν διότι «παρουσιάζουν διαχρονικά την ανάπτυξη της τέχνης, της τεχνικής και της επικοινωνίας στην Ευρώπη». Πρέπει να σημειωθεί ότι τα θέματα των παραστάσεων δεν απεικονίζουν υπαρκτά παράθυρα, πύλες ή γέφυρες και δεν θα μπορούσαν να αποδοθούν σε κάποιο συγκεκριμένο μνημείο που βρίσκεται σε μία μόνο χώρα. Τα παράθυρα και οι θύρες συγκροτούν την κύρια παράσταση της εμπρόσθιας όψης κάθε χαρτονομίσματος και συμβολίζουν το «πνεύμα επικοινωνίας και συνεργασίας στην ΕΕ».
* Οι γέφυρες
Στην οπισθία όψη κάθε χαρτονομίσματος απεικονίζεται μια γέφυρα που είναι αντιπροσωπευτική της ανάπτυξης της Ευρώπης στην αντίστοιχη περίοδο. Οι γέφυρες αυτές ξεκινούν από τις παλιές, υποτυπώδεις πλωτές γέφυρες που στηρίζονταν σε λέμβους και φθάνουν ώς τις πολύπλοκες κρεμαστές γέφυρες της σύγχρονης εποχής. Η αναφορά στις γέφυρες «παραπέμπει στην επικοινωνία ανάμεσα στους λαούς της Ευρώπης καθώς και μεταξύ της Ευρώπης και του υπόλοιπου κόσμου». Η οπισθία πλευρά συμπληρώνεται από τον χάρτη της Ευρώπης και τη σημαία της ΕΕ. Και τα δύο όμως δεν είναι οριστικά: ο μεν χάρτης πρόκειται να σχεδιασθεί ξανά προκειμένου να συμπεριλαμβάνει με ευκρίνεια τα ελληνικά νησιά και να απεικονίζει με ακρίβεια και άλλες περιοχές της ΕΕ, η δε σημαία είναι πιθανόν να αντικατασταθεί από κάποιο εθνικό χαρακτηριστικό γνώρισμα αν τελικά αποφασισθεί κάτι τέτοιο, καθώς το θέμα βρίσκεται υπό εξέταση.
Οριστικά δεν είναι και τα χρώματα των χαρτονομισμάτων, τα οποία μπορεί να αλλάξουν ελαφρά ώστε να μην υπάρχουν προβλήματα στην κυκλοφορία τους. Πάντως η επιλογή των χρωμάτων είναι αποτέλεσμα επιστημονικής έρευνας. Ιδιαίτερη προσοχή εξάλλου δόθηκε και στο μέγεθος των χαρτονομισμάτων, τα οποία είναι διαφορετικών διαστάσεων όσο αυξάνεται η αξία τους τόσο μεγαλώνουν και οι διαστάσεις τους ώστε να είναι ευκρινώς αναγνωρίσιμα από άτομα που έχουν προβλήματα όρασης. Και αυτό κρίθηκε σημαντικό λόγω της γήρανσης του πληθυσμού στην Ευρώπη. Για τη διευκόλυνση των ατόμων με προβλήματα όρασης, και στις δύο πλευρές των χαρτονομισμάτων στην ίδια θέση αναγράφεται με μεγάλους ευανάγνωστους αριθμούς η ονομαστική αξία τους.
Κάτω από τους αριθμούς αναγράφεται η ονομασία του νομίσματος τόσο με το λατινικό αλφάβητο όσο και με το ελληνικό.
