Ας αρχίσουμε με τον Γαβρήλο. Είναι 17 χρόνων και μένει στο Αιγάλεω. Ο πατέρας του είναι λιμενεργάτης. Αποφάσισε να γίνει λογιστής, αν και ήθελε να μπει στο Ιστορικό – Αρχαιολογικό. Τα χρήματα δεν φτάνουν για τα φροντιστήρια, αν και δουλεύει και αυτός τα καλοκαίρια αλλά δεν το λέει. Λέει πως αντέχει την πίεση και το άγχος. Οταν βγαίνει από το σπίτι του θα ‘θελε να βλέπει τον ήλιο. Αλλά βλέπει τα άπλυτα της απέναντι πολυκατοικίας! Ξέρει πως άλλο να πηγαίνεις σχολείο στο Αιγάλεω και άλλο στην Εκάλη. Ο Γαβρήλος ακούει «ψυχεδέλεια».
Οταν ο Γεράσιμος Αρσένης, εν έτει 1982 ερχόταν στην Ελλάδα για να αναλάβει καθήκοντα «τσάρου» της οικονομίας, ο Γαβρήλος μόλις είχε γεννηθεί. Ο Γεράσιμος Αρσένης ίσως ποτέ δεν φανταζόταν πως όχι μόνο τα σχέδιά του να γίνει ηγέτης του ΠαΣοΚ αλλά και το αν θα περνούσε στην ιστορία ως ένας μεταρρυθμιστής υπουργός Παιδείας θα εξαρτιόταν άμεσα από τον Γαβρήλο!
* Ροκ και κλασική
Ο Γεράσιμος Αρσένης, όταν «περνούσε» στη Βουλή το νομοσχέδιο που προέβλεπε να αρχίζουν οι εξετάσεις από τη Β’ Λυκείου, είναι σαφές πως δεν άκουγε ροκ-ψυχεδέλεια αλλά μάλλον κλασική μουσική. Οπως παραδέχθηκε η γυναίκα του, το δικό του τέκνο πάει σε ιδιωτικό σχολείο γιατί «είναι μια οικογενειακή επιλογή». Και δεν σκεφτόταν τότε πως ενάμιση χρόνο αργότερα θα έπρεπε να στηθεί μπροστά στην κάμερα του Mega Channel να απαντάει σε δεκαεξάχρονα για το αν θα έπρεπε να μεταφέρει τα μαθήματα της Γ’ στη Β’ Λυκείου.
Το περιοδικό «Μετρό», από το οποίο πήραμε μια επαρκή εικόνα για τον Γαβρήλο, έφερε στη δημοσιότητα και τη δεκαοκτάχρονη καταληψία Τώνια. Εφυγε από το Ενιαίο Λύκειο και πήγε στο ΤΕΕ γιατί δεν είχε την οικονομική άνεση να κάνει φροντιστήρια. Φοβάται το μέλλον. Θα ήθελε να ζει τον Νοέμβρη του ’73. Δεν πιστεύει ότι υπάρχει Θεός και θαυμάζει τους γονείς της (ο μπαμπάς οικοδόμος, η μαμά μπέιμπι σίτερ) που «τραβάνε τόσα να μας μεγαλώσουν». «Στην εποχή μας ένας άνθρωπος δεν δείχνει αυτό που πραγματικά είναι» είπε στον συντάκτη του περιοδικού. «Πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί» λέει καχύποπτη για τον κόσμο.
Είναι λίγο μετά τον εορτασμό του Πολυτεχνείου που κάποιες διαδηλώσεις φοιτητών και μαθητών έκαναν τον Γεράσιμο Αρσένη να αρχίσει να πίνει καφέδες στα σχολεία. Τότε διαπίστωσε ότι πολλοί μαθητές δεν έπιναν καφέ! Προτιμούσαν το «+Soda», όπου ίσως έκαναν και τα πρώτα χορευτικά τους, προτού μεταφέρουν τις χορογραφίες τους στους δρόμους της Αθήνας. Ξαφνικά ένα μεσημέρι ο ρεπόρτερ των «Νέων» ανακαλύπτει στο 3ο Λύκειο Πετρούπολης, όπου υπάρχει κατάληψη, ένα γκράφιτι διαφορετικό από τα συνήθη: «Σε ένα χώρο που μοιάζει με κλουβί το μόνο που διδάσκεται είναι η υποταγή!».
*Μπρεχτ και Ναζίμ Χικμέτ
Οχι. Δεν είναι μόνο πως ο Γαβρήλος Τσαρκάντογλου και η Τώνια Ανδρομανέσκου, ο ένας με ρίζες από την Καππαδοκία και τη Μάνη και η άλλη από το Αγρίνιο και την Καλαμάτα, μάλλον προσκείμενοι στο ΚΚΕ, διαβάζουν Μπρεχτ και Ναζίμ Χικμέτ και πιστεύουν στα 16 τους πως και στην Ελλάδα ένα «ταξικό» σχολείο διαμορφώνεται. Ηδη από αυτή την ηλικία τα παιδιά του Λυκείου γνωρίζουν πως είναι τα «σκουπίδια του εκπαιδευτικού συστήματος». Ισως αυτό να οδήγησε λίγο αργότερα κάποιον να αναζητήσει επαγγελματικό προσανατολισμό, πουλώντας στη διάρκεια της κατάληψης ελαφρά ναρκωτικά με μια ζυγαριά ακριβείας που είχε μαζί του!
Μάλλον στην Ελλάδα πια τα φτωχόπαιδα πρέπει να μην κάνουν σχέδια για Ιατρική και Πολυτεχνείο. Τις υψηλές θέλεις μοιράστηκαν η Εκάλη και η Κηφισιά. Το Αιγάλεω μπορεί να ονειρεύεται λογιστές και γραφίστες, χιλιάδες άνεργους λογιστές και γραφίστες αποφοίτους του «τεχνικού». Αλλά δεν είναι μόνο αυτός ο λόγος που η Κηφισιά ακούει τέκνο και η Νίκαια ροκ. Ο Νίκος Μάστορας δημοσιεύει στα «Νέα» μια επιστολή που έστειλαν μαθητές του Λυκείου Καλυβίων Αττικής στον δήμαρχο της περιοχής: «Είμαστε 16 χρόνων και δεν προλαβαίνουμε να σκεφθούμε. Ούτε να ερωτευθούμε. Δεκάξι χρόνων και έχουμε μόνο μια ευκαιρία να τα κάνουμε όλα…».
Φαίνεται πως το πρόβλημα δεν είναι μόνο ταξικό. Δεν είναι πως πια στην Ελλάδα η εκπαίδευση με τα φροντιστήρια γίνεται ακριβή. Ο Λεωνίδας Σακκάς, ένας ακόμη από τους «υποκινούμενους» που αποκάλυψε το αριστερολαϊκό περιοδικό «Μετρό», δεν έχει γονείς οικοδόμους και λιμενεργάτες. Ο μπαμπάς είναι ψυχίατρος και πλήρωνε να πάει ο Λεωνίδας στο Αρσάκειο. Αυτός μια μέρα, στο εργαστήριο του χημείου κούνησε λίγο τον υδράργυρο. Ο υδράργυρος ενώθηκε με άλλα χημικά. Το εργαστήριο πήρε φωτιά. Η διαγωγή του Λεωνίδα έγινε κοσμία. Αφησε το Αρσάκειο και πήγε για το δημόσιο. Στον δρόμο τον συνάντησε η… ΚΝΕ!
*Διαβάζει αστυνομικά
Και ο δικός του ο μπαμπάς ήταν στο Πολυτεχνείο το ’73. Η πίεση που δέχεται αυτή η γενιά δεν είναι μόνο από τις εξετάσεις. Πρέπει να εξεταστούν και με την ιστορία του μπαμπά, ο οποίος συνήθως πολέμησε ηρωικά στο Πολυτεχνείο τους Γερμανούς ή τους Πέρσες ή κάτι τέτοιο. Ετσι από το πώς αναφλέγεται ο υδράργυρος, ο Λεωνίδας Σακκάς φτάνει στο «Πώς δενόταν το ατσάλι», το δεκαπενταμελές, τις καταλήψεις και τις διαδηλώσεις. Ο Λεωνίδας, εκτός από καταδύσεις στην Ιστορία θέλει να γίνει δύτης έχει και άλλο κοινό με την «επαναστατική» Αριστερά: διαβάζει και αυτός αστυνομικά!
Στην απέναντι πλευρά, ο Γεράσιμος Αρσένης μοιάζει να διοικεί το υπουργείο χωρίς να αντιλαμβάνεται ότι έφυγε από το… υπουργείο Εθνικής Αμυνας. Το ότι ως τώρα οι καταλήψεις αντιμετωπίστηκαν μόνο με εισαγγελείς και αστυνόμους ίσως οφείλεται στο ότι ο Ακης αρνήθηκε να του παραχωρήσει πλοία πολεμικά! Ετσι μια διαδήλωση 10.000 ατόμων ανενόχλητη ξαφνικά τον Νοέμβριο παραλύει όλη την Αθήνα. Ευτυχώς χωρίς επεισόδια. Πολύ λίγοι διαδηλωτές χρησιμοποιούν τα προσφιλή στους οικοδόμους καδρόνια και άλλα πολεμικά υλικά. Το νέο όπλο που ανέδειξε το «κινηματάκι» των μαθητών με λίγη προσπάθεια γίνεται και γλυκό: είναι το… νεράντζι!
Οι νεραντζιές που με τόση επιμέλεια ποτίζει ο δήμαρχος Αθηναίων τουλάχιστον προτού οι δημοσκοπήσεις του δείξουν ότι αρέσει πολύ ώστε να ξοδέψει τη ζωή του φροντίζοντας δημοτικά πάρκα τροφοδοτούν με… πυρομαχικά τον πόλεμο αστυνομικών – νεαρών, χάρη στον οποίο εξασφαλίζεται μια αξιοπρεπής θέση της διαδήλωσης στα δελτία ειδήσεων. Η πόλη δονείται: «Δεν θα περάαασει!». Ενα ομοίωμα του Αρσένη καίγεται τελετουργικά κοντά στο υπουργείο Παιδείας από… ανήλικους «μουτζαχεντίν» του ανδρωνόμενου κινήματος των τινέιτζερ. Από ό,τι φαίνεται δεν είναι μόνο το ΚΚΕ. «Δίκτυο», ΕΑΑΚ, τροτσκιστές και μια σειρά νεολιθικές οργανώσεις της Αριστεράς μπαίνουν στο παιχνίδι ύστερα από πολύκαιρες… αναδουλειές! Ανάμεσα στα θύματα αυτού του πολέμου έμελλε να είναι και… πολλές αράχνες.
Τριάντα πέντε μπλόκα από 15.000 μαθητές στην Αθήνα, καταλήψεις πανεπιστημίων και εκατοντάδων σχολείων σε όλη την Ελλάδα με το σύνθημα «Κάτσε καλά, Γεράσιμε!» αναδεικνύουν με πρωτοφανή τρόπο διαμαρτυρίας το οξυμένο πρόβλημα της παιδείας. Μια νέα γενιά ανήλικων «επαναστατών» μπαίνει με χοροπηδητά στο προσκήνιο. Τώρα πια η τέκνο συναντά τον Τσε. Με μαντίλια και φουλάρια επηρεασμένα από την… παλαιστινιακή επανάσταση, το νέο «επαναστατικό υποκείμενο» απολαμβάνει όταν δεν καίει τα συνεργεία της τηλεόρασης, όταν ρωτάνε ποιοι είναι και τι θέλουν.
*Η… νέα Βάρκιζα
Τι πιστεύουν και πώς αισθάνονται μπροστά στην κάμερα της ιστορίας. Τα επιδέξια συνεργεία του Mega και του Antenna τα καταφέρνουν καλύτερα. Μια αργοπορημένη ρεπόρτερ της ΕΡΤ δεν θα καταφέρει ως το τέλος να μη… σπάσει το πόδι της.
Είναι τα παιδιά της γενιάς του Πολυτεχνείου. Θέλουν να αποσυρθεί ο νόμος που κάνει το σχολείο «εξεταστικό κέντρο» και τους αποκλείει από το όνειρο να σπουδάσουν στα 16 τους. Καθώς οι δίσκοι και τα βιβλία είναι ακριβά, μάλλον έχουν ξεσκονίσει τη βιβλιοθήκη του μπαμπά τους. Ακούνε, λέει, Jethro Tull, «παλιό Σαββόπουλο», ψυχεδέλεια και θέλουν να (γ)ράψουν τη δική τους ιστορία με τα κουρέλια από την ιστορία του μπαμπά τους: ο Γαβρήλος λίγο αργότερα θα το πει καθαρά: «Εμείς δεν θα πάμε σε νέα Βάρκιζα!». Το κατεστημένο, το σύστημα, ο ΣΕΒ, το κεφάλαιο τρέμουν. Ιστορικά ως τώρα τέτοιο κίνημα δεν ξαναφάνηκε. Και ο Λένιν μετεμψυχώθηκε στο πρόσωπο του «στρατηγού Γαβρήλου»! Αλλωστε και οι δύο είχαν απέναντί τους έναν… τσάρο!
Ενας καθηγητής πανεπιστημίου στα Γιάννενα, ο Αθ. Γκότοβος, κάνει μια έρευνα. Ανάμεσα σε 3.830 μαθητές, οι μισοί έχουν πάρει μέρος στις καταλήψεις. Ενας στους τρεις βλέπει ότι όσοι πρωτοστατούν δεν έχουν σαφή πολιτική τοποθέτηση. Οχι, δεν πιστεύουν ότι κάνουν κάτι κακό. Τρεις στους τέσσερις διαπιστώνουν ότι οι περισσότεροι καθηγητές «χαίρονται» τις καταλήψεις. Και πολλοί γονείς καμαρώνουν τα παιδιά τους στα δελτία ειδήσεων να φωνάζουν κυρίως ένα σύνθημα: «Κάτσε καλά, Γεράσιμε, οοό». Μήπως κάνουν χαβαλέ; Μήπως είναι απολίτικοι; Μήπως δεν ξέρουν τι θέλουν;
Δεκαπέντε ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα σε 45 πόλεις της Ελλάδας, με διαδηλώσεις τους στέλνουν ένα πιο ηχηρό μήνυμα στην κυβέρνηση που επιστρατεύει λέξεις όπως «νόμος» και «τάξη» για να αντιμετωπίσει τις «υποκινούμενες» διαμαρτυρίες. Στην Αθήνα οι συγκεντρωμένοι μαθητές και καθηγητές φτάνουν τις 15.000. «Αρσένη δεν κάνεις ούτε για τσοπάνης. Δεν είμαστε τα πρόβατα που ό,τι θέλεις κάνεις».
Ο Αρσένης κατηγορείται τώρα για αδιαλλαξία. Η καρέκλα του τρίζει. Πολλοί υπολογίζουν ότι 1.000 από τα 2.500 σχολεία είναι σε κατάληψη. Στην Πάτρα οι μαθητές ανακαλύπτουν και άλλα όπλα: εκτός από γιαούρτια πετάνε… ψάρια στο κτίριο της νομαρχίας. Μήπως ασκούν βία; Οχι. «Τι είναι ένα αβγουλάκι;» θα πει αργότερα ο Γαβρήλος στον Μανώλη Καψή στον Sky.
Στα συλλαλητήρια συμμετέχουν και καθηγητές. Πέτρες και μολότοφ στην Αθήνα. Μικροτραυματισμοί. Συλλήψεις. Ο Πρωθυπουργός ωστόσο στηρίζει τον υπουργό Παιδείας. «Ξέρετε γιατί ο Σημίτης δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τους μαθητές;» κυκλοφορεί ένα ανέκδοτο. «Εψαξε παντού αλλά δεν μπόρεσε πουθενά να βρει τα τρακτέρ τους».
Ο Αρσένης απαντάει με τηλεδιασκέψεις με μαθητές. «Είναι παραπληροφορημένοι» λέει. «Δεν θέλουμε σχολεία που να στηρίζονται στην παπαγαλία. Το 98% των μαθητών πιστεύει ότι το υπουργείο και η κυβέρνηση είναι μακριά από τα προβλήματά τους. Το 89% δεν πιστεύει ότι η αντιπολίτευση είναι κοντά τους. Το 87% πιστεύει πως τα ΜΜΕ δεν είναι κοντά τους.
Ενα χάσμα ανάμεσα στην κοινωνία και τους εφήβους αποκαλύπτεται, καθώς με διαδηλώσεις, τραγούδια, μπλόκα, καταλήψεις οι μαθητές, περιφρουρώντας με ωριμότητα τις πορείες και καθαρίζοντας τα σχολεία τους, κρατάνε αποστάσεις από όλους φωνάζοντας: «Δεν είναι τα βιβλία, δεν είναι οι βαθμοί. Εκείνο που μας λείπει είναι η ζωή!».
*Κάλαντα στην Εθνική
Εντεκα συλληφθέντες οι τρεις ανήλικοι στον εισαγγελέα αντιμετωπίζουν ποινές που φτάνουν το κακούργημα: οι αυτοσχέδιες μολότοφ είναι εκρηκτική ύλη! Οχι όμως και τα αβγά και τα γιαούρτια με τα οποία περίμεναν στις 11 Δεκεμβρίου οι μαθητές στο Περιστέρι τον υφυπουργό Παιδείας που θα πήγαινε εκεί για να τους ενημερώσει!
Ο κ. Ανθόπουλος όμως έμαθε πόσο δημοφιλής ήταν εκεί ο νόμος και δεν έφτασε ποτέ στο κλειστό γυμναστήριο μπάσκετ Περιστερίου. Είχε ειδοποιηθεί από τον δήμαρχο της περιοχής, ο οποίος εισέπραξε και τα… κεσεδάκια! Οι νέοι έχουν τόση εμπιστοσύνη στους θεσμούς που τίποτε δεν πάει χαμένο.
Τώρα πια κάνουν την εμφάνισή τους και εργατικές συγκεντρώσεις. Ο ηλεκτρικός, τα πράσινα και τα μπλε λεωφορεία, τα τρένα, ακόμη και τα αεροπλάνα της Ολυμπιακής σταματούν να κυκλοφορούν στη διάρκεια μιας πανεργατικής απεργίας. Στη συγκέντρωση της ΓΣΕΕ, η γραμματέας του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα, η μόνη πολιτικός που η δημοτικότητά της δεν γνωρίζει πτώση, δηλώνει στην Πλατεία Κοτζιά ότι «βρισκόμαστε μπροστά σε μεγάλους αγώνες που έρχονται». Το είχε πει και ο Λένιν: «Για να πολεμήσουμε τους αστούς πρέπει να συμμαχήσουμε με τα παιδιά τους!».
Προπαραμονές Χριστουγέννων βρίσκουν τους μαθητές να λένε τα κάλαντα στους οδηγούς αυτοκινήτων στην Εθνική Οδό. Κανένας δεν μπορεί να πνίξει έναν δεκαπεντάχρονο. Μπορεί να είναι του γείτονά του! Με δέκα μπλόκα κατά μήκος της Εθνικής, η κυβέρνηση βρίσκεται κοντά στην παραίτηση. Αλλά άλλος θα ζητήσει την παραίτηση του υπουργού, μπερδεύοντάς μας εντελώς. Οι κομμουνιστές έψαξαν όλη την Εθνική Οδό, όλη την Ελλάδα και πουθενά δεν μπόρεσαν να βρουν την Αγία Πετρούπολη!
Οι καταλήψεις ίσως είναι περισσότερες από 1.500. Οι χαμένες ώρες υπολογίζονται σε περισσότερες από 150. Σε πανελλαδική συνάντηση οι μαθητές αποφασίζουν να συνεχίσουν μετά τα Χριστούγεννα. Ισως το λάθος που έκανε ο Τσε να ήταν πως… δεν έκανε διακοπές!
Ο Αρχιεπίσκοπος παρεμβαίνει για να γυρίσουν οι μαθητές στα σχολεία. Οι μαθητές αρχίζουν να ασχολούνται και μαζί του. «Κάτσε καλά, Χριστόδουλε!». Το συντονιστικό των μαθητών φαίνεται να ελέγχεται από το ΚΚΕ.
Αμέσως μετά τα Χριστούγεννα οι καταλήψεις συνεχίζονται. Ενα κουτάκι παραισθησιογόνα βρέθηκε στο Λύκειο Μεταμόρφωσης. Προσαγωγές μαθητών στην αστυνομία. Το υπουργείο επισείει την απειλή πως θα χάσουν τη χρονιά τους. Η… αντεπανάσταση αρχίζει. Αντισυγκεντρώσεις γονέων που πολλές φορές επιτίθενται με σθένος και… ανακαταλαμβάνουν τα σχολεία. Μια μητέρα λέει στον γιο της: «Δεν έχει φαγητό σήμερα. Η καρμπονάρα γίνεται με αβγά και συ τα πέταξες!». Μια άλλη δεν πλένει στον γιο της τα ρούχα. Εδώ αρχίζει ο αγώνας να κινδυνεύει.
Τα φροντιστήρια είναι γεμάτα. Τα ιδιωτικά κερδίζουν πελάτες. Στην Πεντέλη και στη Νέα Σμύρνη οι γονείς έχουν προσλάβει ιδιωτική αστυνομία να φρουρεί τα σχολεία.
*Σκληρές μάχες στα σχολεία
Ενας καταληψίας τραυματίζεται από πτώση μέσα στο σχολείο. Στην Πετρούπολη και στην Ηλιούπολη, ύστερα από σκληρή μάχη οι μαθητές ανακαταλαμβάνουν τα σχολεία, παρ’ ότι φρουρούνταν από ιδιωτική αστυνομία. Οι γονείς υστερούν αλλά καταφέρνουν την ίδια μέρα να καταλάβουν και αυτοί ένα σχολείο στου Παπάγου! Μια μητέρα με… ηρωισμό στη Θεσσαλονίκη κατεβάζει πανό των μαθητών.
Στην Κάλυμνο ο γνωστός από την υπόθεση των Ιμίων δήμαρχος Διακομιχάλης καταλαμβάνει το σχολείο, αφού έκοψε τις αλυσίδες που είχαν βάλει οι μαθητές! Μάταια. Ο «εχθρός» μπαίνει στο σχολείο και το ανακαταλαμβάνει. Αυτή τη φορά οι μαθητές το σφραγίζουν με οξυγονοκόλληση! Οι σημαίες των δεκαεξάχρονων κυματίζουν παντού. Οι κλειδαράδες δεν προλαβαίνουν τις δουλειές.
Εχει περάσει μία εβδομάδα μετά το τέλος των διακοπών, τα ξένα κανάλια κάνουν διεθνώς γνωστά τα κατορθώματα των ελλήνων τινέιτζερ, ο θεσμός της οικογένειας περνάει κρίση, οι μαθητές κόβουν στις εξετάσεις τον υπουργό Παιδείας, αφού δεν απάντησε σωστά στις ερωτήσεις που του έθεσαν στην τηλεόραση. Η κατάσταση έχει πλέον εκτραπεί. Στα Γιάννενα ένας οδηγός βγάζει καραμπίνα. Χαστούκια από οδηγούς σε μαθητές. Πιτσιρίκια κυνηγάνε οδηγούς. Μαμάδες στα σχολεία.
Η κατάσταση σοβαρεύει όταν ένας κουκουλοφόρος πυρπολεί έναν αστυνομικό που σώζεται χάρη στην ψυχραιμία του. Οι προσαγωγές είναι εκατοντάδες. Μερικοί βγάζουν τα θρανία στον δρόμο. Αλλοι παίρνουν και καρέκλες. Και ένας κουβάλησε μια πολυθρόνα για να κλείσει τη λεωφόρο Αλεξάνδρας! Τώρα πια τραγουδούν: «Δεν περνάς κυρά Μαρία – δεν περνάς!». Ενας οδηγός βγάζει τσεκούρι. Ενας άλλος τραυματίζει μαθήτρια. Και ένας αστυνομικός κουρεύει μαθητή αλβανικής καταγωγής.
Ο υπουργός υποχώρησε. Οι εξετάσεις στη Β’ Λυκείου είναι προαιρετικές. Οι μαθητές οδηγούνται στη «Συμφωνία της Γκράβας». Παραδίδουν τα «όπλα» και επιστρέφουν στα σχολεία. Τώρα πια μαμά μπορείς να φτιάξεις στον γιο σου καρμπονάρα! Μερικοί έχουν καταδικαστεί. Ισως πολλοί να χάσουν τη χρονιά, αν συνεχίσουν. Ο Αρσένης αισθάνεται ανακούφιση. Ηταν πιο εύκολα με τους Τούρκους! Την ώρα που γράφεται αυτό το κείμενο φαίνεται πως ο πόλεμος των νεραντζιών έχει οδηγηθεί σε ανακωχή. Αλλά οι μαθητές δεν έχουν πει την τελευταία κουβέντα: «Θα τα πούμε στις εξετάσεις». Αγρυπνείτε! Ο εχθρός βρίσκεται μέσα στο σπίτι.
Νεράντζια. Κουκουνάρια. Αβγά. Ψάρια. Φρέσκα γιαούρτια, αλλά και μολότοφ, «βεγγαλικά», καραμπίνες και τσεκούρια. Τα μέσα άσκησης πολιτικής στην Ελλάδα το τελευταίο τρίμηνο της «εξέγερσης των τινέιτζερ» έχουν πολλαπλασιαστεί. Ευτυχώς σε αυτόν τον «πόλεμο» δεν είχαμε θύματα. Η τάξη αποκαταστάθηκε προτού οδηγηθεί η χώρα στον γκρεμό. Η κυβέρνηση Σημίτη έψαξε για τρακτέρ αλλά δεν βρήκε. Και τότε «κατέβασε» στα σχολεία τις μαμάδες. Ο αγώνας των μαθητών με τον Αρσένη έληξε ισόπαλα στην παράταση. Αλλά οι τινέιτζερ δεν έχουν πει την τελευταία τους κουβέντα. Απλώς γύρισαν σπίτι για ανεφοδιασμό, ξέροντας πως ο «εχθρός» βρίσκεται στο διπλανό δωμάτιο. Η κυβέρνηση, αφού επιστράτευσε όλα τα μέσα, έριξε στο τραπέζι το πιο ισχυρό της όπλο. «Θα χάσετε την πενταήμερη». Και τότε οι «επαναστάτες» γύρισαν σπίτι.
