Με μεγάλη καθυστέρηση και ενώ οι εξελίξεις στο Προσφυγικό έχουν διαμορφώσει τετελεσμένα στα βόρεια σύνορα της χώρας, η Αθήνα προσπαθεί να ενεργοποιηθεί ώστε να αποτρέψει τα χειρότερα. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος» ο Νίκος Κοτζιάς, κατόπιν πιέσεων που δέχθηκε και από το Μέγαρο Μαξίμου που θεωρεί ότι η ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών έχει επιδείξει αδράνεια στα Βαλκάνια, επιδιώκει να προσεγγίσει την Αλβανία, την πΓΔΜ και τη Βουλγαρία στο ζήτημα των προσφύγων.
Η διαδικασία αυτή φαίνεται θα έχει δύο στάδια. Το πρώτο θα αφορά σε μία τριμερή συνεννόηση Αθήνας –Τιράνων –Ρώμης και το δεύτερο ανάμεσα σε Αθήνα –Σόφια –Τίρανα –Σκόπια. Διπλωματική πηγή βαλκανικής χώρας ανέφερε στο «Βήμα» ότι ο κ. Κοτζιάς πρότεινε στον αλβανό ομόλογό του Ντίτμιρ Μπουσάτι κατά την πρόσφατη επίσκεψη του τελευταίου στην Αθήνα να υπάρξει τριμερής συνεννόηση με τη συμμετοχή και της Ιταλίας στο Προσφυγικό.
Η κίνηση της Αθήνας έγινε διότι δημιουργήθηκε μεγάλη ανησυχία εξαιτίας της υπογραφής Μνημονίου Κατανόησης (Memorandum of Understanding) μεταξύ Τιράνων και Ρώμης με σκοπό, κυρίως, την παροχή υλικοτεχνικής συνδρομής από την ιταλική πλευρά στη διαχείριση των προσφυγικών ροών τόσο στην ελληνοαλβανική μεθόριο όσο και στην Αδριατική. Ο λόγος για αυτό το MoU ήταν η ανησυχία ότι το κλείσιμο της οδού των Δυτικών Βαλκανίων θα έστρεφε τους πρόσφυγες προς την Αλβανία και από εκεί προς την Ιταλία.
Η προσπάθεια συνεννόησης με την Αλβανία και την Ιταλία θα αφορά αρχικά σε θέματα ανταλλαγής πληροφοριών και συνεργασίας των αστυνομικών αρχών. Πρόκειται για μία συνεργασία για την οποία ακόμη και χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες πίεζαν ήδη από τις αρχές του 2015 (ίσως και νωρίτερα) λόγω του φαινομένου των «ξένων μαχητών» (foreign fighters). Στο πλαίσιο αυτό την προσεχή Πέμπτη 7 Απριλίου αναμένεται να συναντηθούν στην Αθήνα εκπρόσωποι των υπουργείων Εξωτερικών και Εσωτερικών Ελλάδος, Αλβανίας και Ιταλίας σε μία προσπάθεια να οικοδομηθεί μία συνεργασία.
Η Αθήνα ευελπιστεί ότι πάνω σε αυτή τη βάση θα μπορέσει «να ακουμπήσει» η διοργάνωση μίας συνδιάσκεψης με τη συμμετοχή της Αλβανίας, της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (πΓΔΜ) και της Βουλγαρίας που όπως ο ίδιος ο κ. Κοτζιάς ανακοίνωσε την περασμένη Παρασκευή (κατά τη συνέντευξη Τύπου με τον βόσνιο ομόλογό του). Αν αυτή πραγματοποιηθεί, το επόμενο στάδιο θα είναι μία ευρύτερη για την περιοχή.