Η κυβέρνηση Τσίπρα πρέπει να λάβει γρήγορα τις κρίσιμες αποφάσεις για να ξεπεραστούν οι εκκρεμότητες με τον αγωγό ΤΑΡ και να συμμετάσχει η Ελλάδα στο περιφερειακό ενεργειακό παιχνίδι που βρίσκεται σε εξέλιξη. «Δεν υπάρχει άλλος χρόνος για χάσιμο» τονίζει στην αποκλειστική του συνέντευξη στο «Βήμα» ο Άμος Χοκστάιν.
Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να εκμεταλλευθεί η Ελλάδα το «παράθυρο ευκαιρίας» που ανοίγεται μπροστά της, ώστε να αποκτήσει ρόλο στο περιφερειακό ενεργειακό παιχνίδι. «Ό,τι είναι καλό για την Ελλάδα σήμερα, είναι καλό και για τις Ηνωμένες Πολιτείες» λέει χαρακτηριστικά.
Ο αεικίνητος ειδικός απεσταλμένος των Ηνωμένων Πολιτειών για την ενέργεια έφθασε στην Αθήνα το μεσημέρι της Τρίτης και είχε σειρά συναντήσεων, μεταξύ άλλων με τον υπουργό Επικρατείας Νίκο Παππά, τον στενότερο συνεργάτη του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, αλλά και με αξιωματούχους από τον ευρύτερο ενεργειακό χώρο.
Το πρωϊ της Τετάρτης θα συναντηθεί με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Πάνο Σκουρλέτη, ενώ στη συνέχεια, σε μία κίνηση – έκπληξη θα πραγματοποιηθεί τριμερής συνάντηση ανάμεσα στους κκ. Χοκστάιν, Σκουρλέτη με τη βουλγάρα υπουργό Ενέργειας Τεμενούσκα Πέτκοβα.
Πρόκειται για μία συνάντηση με επίκεντρο την προώθηση του διασυνδετήριου ελληνοβουλγαρικού αγωγού (IGB), ώστε να ξεπεραστούν τα τεχνικά και χρηματοδοτικά εμπόδια για την κατασκευή του.
Ο κ. Χοκστάιν δεν μασά τα λόγια του. Έχοντας συμμετάσχει και στην πρόσφατη συνάντηση του κ. Τσίπρα με τον αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Τζον Κέρι στη Νέα Υόρκη, λέει ότι «εμείς, ως Ηνωμένες Πολιτειες κοιτάμε τι είναι καλό για την περιφερειακή σταθερότητα, την περιφερειακή ολοκλήρωση και ευημερία, αλλά ιδιαίτερα σε αυτή τη φάση θέλουμε να υποστηρίξουμε την Ελλάδα. Κατανοούμε από κοινού ότι ο ΤΑΡ θα κατασκευαστεί, είναι ένα καλό project για την Ελλάδα. Μπορούμε να συζητήσουμε ορισμένες λεπτομέρειες, αλλά η μεγάλη εικόνα δείχνει ότι η Ελλάδα είναι κομμάτι ενός από τα πιο ενδιαφέροντα ενεργειακά σχέδια για την Ευρώπη».
Η κυβέρνηση οφείλει όμως να λάβει τις αποφάσεις που απαιτούνται. «Δεν υπάρχει πια άλλος χρόνος για χάσιμο» είναι το μήνυμά του. Πρέπει καταρχήν να ληφθούν κάποιες εσωτερικές αποφάσεις σε σχέση με την κοινοπραξία του ΤΑΡ. «Πιστεύω ότι αυτές οι αποφάσεις δεν θα αργήσουν και οι δύο πλευρές πρέπει να συμφωνήσουν» προσθέτει. Σε αυτό το σημείο όμως οφείλει κάποιος να αρχίσει να βλέπει τη μεγάλη εικόνα και «να συνδέσει τις τελείες» όπως περιγράφει με ενθουσιασμό.
Σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να εντάξει κανείς το αμερικανικό ενδιαφέρον για τον ελληνοβουλγαρικό αγωγό.
«Ο IGB μπορεί να βοηθήσει ώστε να υπάρξει μόχλευση (leverage) του ΤΑΡ και του Νοτίου Ενεργειακού Διαδρόμου και η Ελλάδα να μην είναι απλώς μίας διαμετακομιστική χώρα για τους ενεργειακούς πόρους μίας άλλης χώρας, αλλά ένας πραγματικός παίκτης που θα αποτελέσει θεμέλιο για τη λύση στο πρόβλημα της ενεργειακής ασφάλειας για όλη την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη» εξηγεί.
Και μιλάει επίσης για την πρόσφατη ανακάλυψη από την ιταλική ΕΝΙ του μεγάλου υποθαλασσίου κοιτάσματος Zohr στην Αίγυπτο (Ζορ), κάτι που σημαίνει ότι μέσα στην επόμενη πενταετία μπορεί να διοχετευθεί στην αγορά αιγυπτιακό, ισραηλινό και κυπριακό αέριο μέσω και της Ελλάδος.
Η επόμενη φάση αφορά στη συνεργασία Ελλάδος, Βουλγαρίας και ΗΠΑ ώστε να υπάρξει μία κοινή κατανόηση επί των οικονομικών στοιχείων και των τεχνικών εμποδίων που απομένουν «και να προχωρήσουμε τόσο στην αρχική και τελική επενδυτική απόφαση αλλά και στην κατασκευή του IGB». Άλλωστε, αυτός είναι το πρώτο βήμα για την κατασκευή διασυνδετήριων αγωγών από τη Βουλγαρία προς τη Σερβία, τη Ρουμανία και τη Μολδαβία, ώστε η αγορά που αναπτύσσεται στην Ελλάδα να μπορέσει να συνδεθεί με αυτές στην Ευρώπη.
Ο αμερικανός αξιωματούχος, άριστος γνώστης της αγοράς, αναγνωρίζει ότι υπάρχουν κάποιες χρηματοδοτικές δυσκολίες σε σχέση με τον IGB, θεωρεί όμως ότι θα βρεθεί η κατάλληλη φόρμουλα και αυτό θα προσελκύσει και ξένες άμεσες επενδύσεις. Υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον και από αμερικανικές εταιρείες για τον IGB. «Δεν πρέπει όμως να κοιτάμε μόνο τον αγωγό, αλλά επίσης την ενίσχυση και την περαιτέρω διεύρυνση των δυνατοτήτων και των εγκαταστάσεων LNG στην Ελλάδα» υπογραμμίζει.
Κατ’ αυτόν, ο συνδυασμός IGB – LNG θα αποτελέσει πόλο έλξης για ιδιωτικά κεφάλαια. «Υπάρχουν όπως γνωρίζετε οι εγκαταστάσεις της Ρεβυθούσας και τα σχέδια για εγκαταστάσεις LNG στην Αλεξανδρούπολη. Όλα αυτά είναι τελείες που πρέπει να τις συνδέσουμε. Πρέπει να δούμε τη μεγάλη εικόνα: LNG – IGB – TAP. Τότε, η επένδυση αποκτά αξία. Αυτό θα στείλει μήνυμα ότι η Ελλάδα είναι ανοιχτή στην επιχειρηματικότητα και στις επενδύσεις, ότι αναλαμβάνει ηγετικό ρόλο στην περιοχή, ότι γίνεται η λύση για τα προβλήματα άλλων χωρών» εξηγεί το σκεπτικό της Ουάσιγκτον.