Πού το πάει ο Σόιμπλε

Η ευρωζώνη δεν είναι στάβλος. «Σε έναν τέτοιο τείνουν όμως να τη μετατρέψουν οι Ελληνες με την απειθαρχία και την αταξία που τους χαρακτηρίζει» λέει ο εκπρόσωπος των Χριστιανοδημοκρατών στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της γερμανικής Βουλής Χανς Μίτελμπαχ. Και σε αυτό, προσθέτει, τους μιμούνται τελευταία όλοι οι νότιοι λαοί: Ισπανοί, Ιταλοί, Γάλλοι Πορτογάλοι. Το μόνο αντίδοτο σε αυτό είναι η τάξη και η πειθαρχία. Χωρίς αυτά, προσθέτει, η νομισματική ένωση θα μετατραπεί σύντομα σε πολιτικό αχούρι.

Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε αποφεύγει τέτοια απλοϊκά λεκτικά σχήματα. Η σκέψη του πηγαίνει όμως προς την ίδια κατεύθυνση: Η ευρωζώνη, λέει, πρέπει να ξαναγίνει το Ράιχ του δικαίου, στο οποίο «θα τηρούμε και θα επιβάλλουμε απαρέγκλιτα τους κανόνες» του. Μόνο με αυτούς, τονίζει, μπορεί να επιβιώσει η νομισματική ένωση.

Τους κανόνες αυτούς τούς δοκίμασε ήδη «επιτυχώς» στην περίπτωση της Ελλάδας. Και το ίδιο ακριβώς επιχειρεί τώρα με την Κομισιόν. Μετά τις τελευταίες ευρωεκλογές, λέει, η Επιτροπή άλλαξε ριζικά χαρακτήρα: στον ρόλο του «φύλακα των ευρωπαϊκών Συνθηκών» προστέθηκε και εκείνος του πολιτικού παράγοντα. Ωστόσο οι δύο αυτές αρμοδιότητες δεν συμβιβάζονται με τους «τύπους»: η εποπτική αρμοδιότητα αντιβαίνει στην πολιτική/εκτελεστική. Δεδομένου όμως ότι η πολιτική αναβάθμιση της Κομισιόν αποτελεί επιθυμητή εξέλιξη, πρέπει να μειωθεί αντίστοιχα η εποπτική. Η τελευταία θα μπορούσε να ανατεθεί σε άλλον φορέα –είτε σε ήδη υπάρχοντα είτε σε νεοπαγή.

Τέτοια τυπολατρία δεν είναι βέβαια ανιδιοτελής. Ο απώτερος στόχος της είναι προφανώς να «τσαλακώσει» τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, ο οποίος αναμείχθηκε ενεργά τους τελευταίους μήνες –ενάντια στη θέληση του γερμανού υπουργού Οικονομικών! –στο θέμα της Ελλάδας. Η αφαίρεση αρμοδιοτήτων θα προκαλούσε έτσι την αποδυνάμωση του κ. Γιούνκερ. Ο τελευταίος αντιδρά με το επιχείρημα ότι η Κομισιόν έχει εξ αντικειμένου έναν πολυδιάστατο ρόλο και ότι η άποψη του κ. Σόιμπλε συνιστά μια πολύ «γερμανική», ήτοι μονοδιάστατη, αντίληψη των πραγμάτων. Το πώς θα λήξει η αντιδικία είναι ακόμη ανοιχτό θέμα.

Σίγουρο είναι όμως ότι ο κ. Σόιμπλε δεν ήταν ποτέ άλλοτε τόσο πολύ στο φόρτε του. Αυτό καταγράφεται τόσο στις δημοσκοπήσεις, στις οποίες ξεπέρασε με 70% –για δεύτερη συνεχή εβδομάδα –την Ανγκελα Μέρκελ (67%), όσο και στην κοινοβουλευτική ομάδα των Χριστιανοδημοκρατών, η οποία φέρει πλέον τον άτυπο χαρακτηρισμό «ομάδα Σόιμπλε». Αν ήθελε, λέει πηγή του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος, θα μπορούσε σήμερα να ρίξει την κυρία Μέρκελ από τη θέση της καγκελαρίου και να μπει ο ίδιος στη θέση της. Δεν το κάνει ωστόσο επειδή δεν τον αφήνουν: Παρά τον δημοσκοπικό «Ολυμπό» του, ο κ. Σόιμπλε δεν «τραβάει» ψηφοφόρους, σε αντίθεση με την κυρία Μέρκελ που τους ελκύει σαν μαγνήτης. Και αυτό την καθιστά αναντικατάστατη για τους Χριστιανοδημοκράτες.

Αυτό δεν εμποδίζει τον 72χρονο πολιτικό να ανοίγει καινούργια μέτωπα με υποτιθέμενο πάντοτε στόχο τη «σωτηρία» του ευρώ. Σε αυτά συγκαταλέγεται, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, και η πρόταση για τη δημιουργία ενός «συγκλίνοντος πυρήνα» στην ευρωζώνη από υπεραναπτυγμένες χώρες, όπως η Γερμανία, η Ολλανδία και η Αυστρία. Η Γαλλία θα συμπεριλαμβανόταν σε αυτόν για πολιτικούς λόγους, η Ελλάδα, όπως και άλλες λιγότερο αναπτυγμένες χώρες, θα ήταν με το ένα πόδι εκτός –παίζοντας καθαρά δορυφορικό ρόλο.

Ταυτόχρονα προωθεί την πολιτική ενοποίηση της ευρωζώνης μέσω ενός ευρωζωνικού υπουργού Οικονομικών, ο οποίος θα δικαιούται να απορρίπτει τους προϋπολογισμούς κρατών που δεν ανταποκρίνονται στα μηδενικά κρατικά ελλείμματα και στα λοιπά νεοφιλελεύθερα δημοσιονομικά στάνταρντ.

«Πρόκειται για μια αυταρχική Ευρώπη» σχολίαζε η αριστερή εναλλακτική εφημερίδα «Tageszeitung». Και ο αυταρχισμός αυτός θα είναι ακόμη πιο αφόρητος στις χώρες-δορυφόρους, όπως αυτό συμβαίνει ήδη στην Ελλάδα με την υποχρέωση της ελληνικής κυβέρνησης να υποβάλει τα νομοσχέδιά της προς έγκριση στο «κουαρτέτο» προτού ακόμη τα στείλει στο ελληνικό Κοινοβούλιο.

Το πιο αγαπημένο νέο μέτωπο του κ. Σόιμπλε είναι όμως το εσωτερικό: εκείνο με την κυρία Μέρκελ. Ο λόγος είναι οι ταπεινώσεις που έχει δεχθεί από την κομματική του σύντροφο τα τελευταία δεκαέξι χρόνια, αρχίζοντας με την αντικατάστασή του από αυτήν ως προέδρου του κόμματος το 2000. Τα γερμανικά Μέσα είναι γεμάτα τις τελευταίες ημέρες με άγνωστα επεισόδια από τη διαρκή σύγκρουσή τους –ανάμεσα σε άλλα και την επέμβαση της κυρίας Μέρκελ στις Βρυξέλλες το 2013 για να αποτρέψει την έξωση της Κύπρου από την ευρωζώνη, την οποία προωθούσε ο κ. Σόιμπλε.