Στην εκπόνηση ενός ειδικού σχεδίου για ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις συνολικού ύψους ως και 300 δισεκατομμυρίων ευρώ μέσα στην επόμενη τριετία το οποίο θα βοηθήσει στην καταπολέμηση της σοβούσης ανεργίας έδωσε έμφαση ο Ζαν – Κλοντ Γιούνκερ μιλώντας στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, παρουσιάζοντας τις προγραμματικές του δηλώσεις ενόψει της επικύρωσης της τοποθέτησής του στην προεδρία της Κομισιόν. Ο κ. Γιούνκερ αναφέρθηκε στα εκατομμύρια των ευρωπαίων ανέργων ως «το 29ο κράτος – μέλος» της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), το οποίο πρέπει να πάψει να υφίσταται και να ξαναμοιραστεί στα υπάρχοντα 28 κράτη – μέλη. Όπως σημείωσε, οι βασικές αρχές αυτού του σχεδίου πρέπει να οριστούν μέχρι τις αρχές του 2015 ώστε στη συνέχεια να μπορέσει να μπορέσει να εφαρμοστεί.
Ο Ζαν – Κλοντ Γιούνκερ ξεκαθάρισε ότι το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης δεν μπορεί να αλλάξει και να εγκαταλειφθεί, διότι διασφαλίζει την απαιτούμενη αξιοπιστία. Πρέπει όμως να αξιοποιηθεί η ευελιξία που παρέχει και παράλληλα να γίνει η ορθότερη δυνατή αξιοποίηση των δυνατοτήτων τόσο του κοινοτικού προϋπολογισμού όσο και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΙΒ), το κεφάλαιο της οποίας πρέπει να αυξηθεί, σε συνδυασμό με την παροχή εγγυήσεων, ώστε να ενισχυθεί η πρόσβαση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε ρευστότητα και χρηματοδότηση. Η έμφαση πρέπει, κατά τον κ. Γιούνκερ, να δοθεί στις υποδομές, ιδιαίτερα στα δίκτυα ενέργειας, μεταφορών και τηλεπικοινωνιών, καθώς επίσης στην εκπαίδευση και στην καινοτομία. Και δεν παρέλειψε να σημειώσει ότι ο ρόλος της βιομηχανίας πρέπει και πάλι να αναβαθμιστεί.
Ο πρώην πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου, κατά την παρουσίαση των 10 βασικών πυλώνων της πενταετούς θητείας του, ξεκαθάρισε ότι τα προηγούμενα χρόνια η Ευρώπη προσπάθησε εν μέσω της κρίσης να επιδιορθώσει ένα «φλεγόμενο αεροπλάνο εν πτήσει». Παραδέχθηκε ότι έγιναν λάθη, αλλά δήλωσε υπερήφανος ότι η Ευρώπη μπόρεσε να αποτρέψει την έξοδο της Ελλάδος από το κοινό νόμισμα καθώς και ότι «ο θαυμάσιος λαός των Ελλήνων εξακολουθεί να είναι μέλος της ευρωζώνης. Η Ελλάδα δεν ήθελε να εγκαταλείψει την Ευρώπη». Τόνισε παράλληλα ότι η δημοκρατική νομιμοποίηση υπέφερε την περίοδο της κρίσης, ενώ έχει έλθει η στιγμή να πάψει η τρόικα να λειτουργεί χωρίς την κοινοβουλευτική επίβλεψη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Στο μέλλον δεν θα πρέπει να εφαρμόζονται τέτοιου είδους προγράμματα οικονομικής προσαρμογής χωρίς μελέτη κοινωνικών επιπτώσεων.
Ως έχων τεράστια εμπειρία με την ευρωζώνη, ο κ. Γιούνκερ επέμεινε ότι οι δομές της πρέπει να ενισχυθούν. Μίλησε για την ανάγκη ενός προϋπολογισμού της ευρωζώνης, καθώς και για την προώθηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων σε συνδυασμό με την παροχή χρηματοδοτικών διευκολύνσεων, ώστε οι κοινωνικοί κραδασμοί να απορροφώνται ευκολότερα. Και ξεκαθάρισε ότι δεν πρέπει η Ευρώπη να αγνοεί τις δυνατότητες που παρέχουν οι Συνθήκες για μία «Ευρώπη δύο ταχυτήτων» ώστε αυτοί που επιθυμούν να προχωρούν ταχύτερα σε περισσότερη ολοκλήρωση. Αυτό δεν σημαίνει ότι το ευρώ διαιρεί την Ευρώπη. «Το κοινό νόμισμα προστατεύει την Ευρώπη» τόνισε. Ωστόσο, πρόσθεσε ότι η Ευρώπη πρέπει να δίνει έμφαση στα μεγάλα ζητήματα και να μην αναλώνεται σε ρυθμίσεις σε κάθε μικρό ζήτημα που μπορεί να επιλυθεί σε εθνικό επίπεδο.
Ο Γιούνκερ έδωσε έμφαση επίσης σε τρία ειδικότερα ζητήματα. Σε ό,τι αφορά στην ενέργεια, μίλησε για την ανάγκη μίας Ενεργειακής Ένωσης (σσ. πρόκειται για πολωνική πρόταση), ώστε να μειωθεί η ενεργειακή εξάρτηση. Στο ζήτημα της μετανάστευσης, αναφέρθηκε στην ανάγκη ενίσχυσης του ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου, καθώς και στην προστασία των εξωτερικών συνόρων με ενδυνάμωση του FRONTEX. Τέλος, σε ό,τι αφορά στο μέλλον της διεύρυνσης, ο Γιούνκερ απέρριψε το ενδεχόμενο ένταξης νέων κρατών στην ΕΕ την επόμενη πενταετία, ακόμη και για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων (σσ. η δήλωση αυτή έχει μεγάλη σημασία σε σχέση με το ενταξιακό μέλλον των Σκοπίων).
Ο επόμενος πρόεδρος της Κομισιόν έκανε, τέλος, ειδική αναφορά σε τρία πρόσωπα που κατά την άποψή του διαδραμάτισαν πολύ σημαντικό ρόλο για τη σημερινή Ευρώπη και τους οποίους γνώρισε προσωπικά – συγκεκριμένα τον πρώην πρόεδρο της Επιτροπής Ζακ Ντελόρ, τον Φρανσουά Μιτεράν και τον Χέλμουτ Κολ, που ήταν ο πιο φιλοευρωπαίος πολιτικός που ο ίδιος προσωπικά γνώρισε.