Το χωριό Λιγκιάδες της Ηπείρου όπου οι ναζί εκτέλεσαν εν ψυχρώ 92 άτομα, κυρίως μικρά παιδιά και ηλικιωμένους, επισκέφθηκε ο Γερμανός πρόεδρος. Ο Γιοαχίμ Γκάουκ ζήτησε συγγνώμη για το έγκλημα στο μαρτυρικό χωριό.
«Επιθυμώ να αρθρώσω, αυτό που δράστες, αλλά και πολιτικά υπεύθυνοι τόσων πολλών χρόνων στη μεταπολεμική περίοδο δεν ήθελαν, ή δεν μπόρεσαν να προφέρουν, ότι δηλαδή τα όσα συνέβησαν εδώ ήταν κτηνώδης αδικία και με αίσθημα ντροπής και πόνου, ζητώ από τις οικογένειες των δολοφονηθέντων «συγγνώμη»» είπε ο ομοσπονδιακός πρόεδρος.
«Σε τόπους, όπως αυτόν εδώ, νιώθω μια βαθιά αναστάτωση και μια διττή ντροπή, ντροπή γιατί άνθρωποι που μεγάλωσαν μέσα στον γερμανικό Πολιτισμό, μετατράπηκαν σε δολοφόνους» συμπλήρωσε.
Ανέφερε επίσης: «Ντρέπομαι και για το γεγονός ότι η δημοκρατική Γερμανία, από την περίοδο που βήμα-βήμα άρχισε να επεξεργάζεται το παρελθόν της με κριτικό πνεύμα, έμαθε τόσο λίγα και διδάχτηκε από την ενοχή της, αναφορικά με τους Έλληνες. »Θα ευχόμουν τόσο πολύ εάν κάποιος που έδινε τότε εντολές, ή υπάκουε σε εντολές, είχε πει προ πολλού «ζητώ συγγνώμη» ή «μετανοώ» ή «λυπούμαι βαθύτατα για το γεγονός ότι υπάκουσα σε εγκληματικές εντολές». Είναι αυτές οι φράσεις, που δεν έχουν ειπωθεί, είναι αυτή η ελλιπής γνώση, που θεμελιώνουν μια δεύτερη ενοχή, αφού αποκλείουν τα θύματα από τη μνήμη».
Ο Γιοαχίμ Γκάουκ τόνισε πως οι νεότερες γενιές των Γερμανών δεν φέρουν ευθύνη για όσα έκαναν οι ναζί.
Απευθυνόμενος στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια ο κ. Γκάουκ είπε: «Είναι ιδιαίτερα σημαντικό και με συγκινεί βαθύτατα κ. Πρόεδρε της Δημοκρατίας, ότι με συνοδέψατε εδώ. Σήμερα σάς είμαι βαθύτατα υπόχρεος. Το γεγονός ότι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε από κοινού το παρελθόν, αποτελεί για μένα ένα από τα μεγάλα πράγματα, που απορρέουν από τη συμφιλίωση. Δείξατε, κ. Πρόεδρε, ότι η συμφιλίωση είναι δυνατή ακόμη και όταν η λύπη είναι βαθιά, γι αυτό τρέφουμε αίσθημα σεβασμού στο πρόσωπό σας. Γι’ αυτήν τη συμφιλίωση, κ. Πρόεδρε, δεσμευτήκατε εσείς προσωπικά ουσιαστικά, είστε εσείς αυτή η συμφιλίωση».
Πριν αναχωρήσει από τους Λιγκιάδες, ο κ. Γκάουκ έγραψε στο βιβλίο των επισκεπτών: «Υποκλίνομαι στα θύματα του τερατώδους εγκλήματος. Σεβαστείτε και προστατέψτε την ανθρώπινη ζωή και τα δικαιώματα».
Η επίσκεψη του γερμανού προέδρου, ο οποίος συνοδεύεται από τον κ. Παπούλια, συνεχίζεται στα Ιωάννινα, όπου είναι προγραμματισμένη επίσκεψή του την εβραϊκή συναγωγή.
Στις εκδηλώσεις στους Λιγκιάδες παρέστη και αντιπροσωπεία του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης Γερμανικών Οφειλών, τα μέλη της οποίας άνοιξαν πανό με τη φράση «Δικαιοσύνη και Αποζημίωση» γραμμένη στα ελληνικά, τα αγγλικά και τα γερμανικά.
Ένα 24ωρο νωρίτερα, ο Πρόεδρος Κάρολος Παπούλιας είχε θέσει ευθέως στον γερμανό ομόλογό του θέμα γερμανικών αποζημιώσεων και κατοχικού δανείου.
«Δεν παραιτηθήκαμε ποτέ από τις διεκδικήσεις και για τις αποζημιώσεις και για το κατοχικό δάνειο. Απαιτείται άμεση λύση του προβλήματος με ταχύτατη έναρξη των συνομιλιών» είπε ο Κάρολος Παπούλιας.
Ο γερμανός πρόεδρος δήλωσε καταρχήν αναρμόδιος και πρόσθεσε: «Όπως καταλαβαίνετε, δεν μπορώ να πάρω θέση διαφορετική από αυτή που έχει η γερμανική κυβέρνηση και το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να βρω τα κατάλληλα λόγια, για να αναγνωρίσω την ευθύνη των γερμανικών κατοχικών στρατευμάτων έναντι της Ελλάδας».Επίσκεψη του Γκάουκ στην Εβραϊκή Συναγωγή Ιωαννίνων«Αυτό που θέλω, είναι ενώπιον των θυμάτων που επέζησαν (σ.σ. του Ολοκαυτώματος), να υποκλιθώ, με βαθύ αίσθημα ντροπής και με μεγάλη θλίψη». Αυτή τη φράση απηύθυνε ο γερμανός πρόεδρος, Γιοακίμ Γκάουκ στους παρευρισκόμενους στην Εβραϊκή Συναγωγή των Ιωαννίνων, την οποία επισκέφτηκε.
«Με υποδέχεστε σε τόπο που ξυπνά μνήμες πόνου. Αυτό το γεγονός, ότι με υποδέχεστε με την καλοσύνη που βλέπω στα πρόσωπά σας, είναι ένα θαυμάσιο δώρο» είπε.
Ο γερμανός πρόεδρος έστειλε το μήνυμα ότι όπου υπάρχει έδαφος για ακροδεξιά κινήματα, την ξενοφοβία, τον εθνικισμό και το ρατσισμό, θα πρέπει να τα αντιμετωπίσουμε και να τα καταπολεμήσουμε.
«Πρέπει να υπερασπιστούμε τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες, να είμαστε σε ετοιμότητα και εγρήγορση για να αποτρέψουμε ξενοφοβικά φαινόμενα» είπε.Ο κ. Γκάουκ συνομίλησε με δύο ηλικιωμένες γυναίκες οι οποίες επέζησαν από το Άουσβιτς. «Η θηριωδία εναντίον μας να γραφτεί σε βιβλία, να μην ξεχαστεί, να μάθουν και οι νεότερες γενιές αυτοί που θα έρθουν. Πεθαίνοντας εμείς, πρέπει ο κόσμος να μάθει ότι ο άνθρωπος δεν πρέπει να είναι απάνθρωπος» είπε η Στέλλα Κόεν στον γερμανό πρόεδρο.
Ο κ. Γκάουκ τις αγκάλιασε και τις διαβεβαίωσε ότι θα είναι αρωγός σε μία τέτοια προσπάθεια κάτι που υπογράμμισε και λίγο νωρίτερα στην ομιλία του.
Ο πρόεδρος της Εβραϊκής Κοινότητας των Ιωαννίνων Μωυσής Ελισάφ, κατά την υποδοχή του γερμανού προέδρου, είπε ότι «η επίσκεψή του αποτελεί τιμή, χειρονομία καλής θέλησης για την υπέρβαση των τραυμάτων του παρελθόντος, για το άνοιγμα του δρόμου προς το μέλλον, για την συμβίωση στην κοινή μας πατρίδα, που είναι η Ευρώπη».
Ο κ. Ελισάφ, παρουσίασε την ιστορία της Εβραϊκής Κοινότητας των Ιωαννίνων, η οποία πλέον αριθμεί 50 μέλη, υπογραμμίζοντας πως πρόκειται για μία ιστορική κοινότητα, που αποτελείται από ελληνόφωνους Εβραίους, η οποία όμως συρρικνώθηκε μετά το Ολοκαύτωμα καθώς 1.850 μέλη της βρήκαν τον θάνατο στο Άουσβιτς.
Ολοκληρώνοντας τον χαιρετισμό του, ο πρόεδρος της Εβραϊκής Κοινότητας, κάλεσε όλους να δώσουν μαζί τον αγώνα ενάντια στην ξενοφοβία, τον ρατσισμό και αντισημιτισμό.Ψήφισμα επέδωσε το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης ΟφειλώνΤην υπόσχεση ότι θα μεταφέρει στη γερμανική κυβέρνηση το ψήφισμα, το οποίο του επεδόθη από αντιπροσωπεία μελών του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης Οφειλών και εκπροσώπους Ενώσεων Θυμάτων Ναζιστικής Κατοχής όπως και μαρτυρικών χωριών, εξέφρασε ο Γκάουκ.
Με το ψήφισμα ζητείται ρητά η έμπρακτη αναγνώριση και μεταμέλεια της Γερμανίας για τα εγκλήματα κατά του ελληνικού λαού.
Ο εκπρόσωπος του Εθνικού Συμβουλίου, Αριστομένης Συγγελάκης, δήλωσε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων ότι είναι σημαντικό βήμα η συγγνώμη που ζήτησε από τον ελληνικό λαό για τις θηριωδίες και επισήμανε ότι αυτό είναι το πρώτο βήμα, η αρχή, για να υπάρξει μια ουσιαστική συνολική διευθέτηση του ζητήματος των οφειλών της Γερμανίας ως προς την Ελλάδα.
Μάλιστα, τόνισε ότι αυτό απαιτεί να καθίσουν οι δύο πλευρές στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να συζητήσουν σε πνεύμα αμοιβαίας κατανόησης και σεβασμού, ώστε να βρεθεί μία αμοιβαία αποδεκτή λύση.