Οι εντεινόμενες πιέσεις της τρόικας και η αίσθηση που εμπεδώνεται στους πολίτες ότι οι δανειστές της χώρας αδιαφορούν για τα πραγματικά προβλήματά της προκαλούν μια θεαματική στροφή στις προτιμήσεις των Ελλήνων για τους συμμάχους μας στο εξωτερικό. Σύμφωνα με δημοσκόπηση της Κάπα Research που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του «Βήματος της Κυριακής», αμέσως μετά την επίσκεψη του πρωθυπουργού κ. Αντ. Σαμαρά στον Λευκό Οίκο, η κοινή γνώμη εμφανίζεται για πρώτη φορά να εγκαταλείπει τον αντιαμερικανισμό και να θεωρεί ταυτόχρονα ότι οι πραγματικές ευκαιρίες για επενδύσεις θα έρθουν αυτή τη φορά από τις Ηνωμένες Πολιτείες και από την Κίνα κι όχι από τις μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις. Ενώ ως και πριν από λίγα χρόνια οι Ελληνες θεωρούσαν ότι οι καλύτεροι φίλοι της Ελλάδας ήταν οι κυβερνήσεις της Γαλλίας και της Γερμανίας, στη δημοσκόπηση της Κάπα Research υποστηρίζουν πλέον ότι αν υπάρχουν χώρες που μπορούν να προσφέρουν βοήθεια στην Ελλάδα αυτές είναι η Ρωσία, η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και η Γαλλία, η οποία πάντως εμφανίζει σημαντική κάμψη ως προς τις θετικές γνώμες. Δεν είναι τυχαίο βεβαίως ότι οι απόψεις αυτές εκφράζονται λίγες ημέρες μετά τη συνάντηση Σαμαρά – Ομπάμα, δύο μήνες μετά την επίσκεψη του Πρωθυπουργού στο Πεκίνο, αλλά και μετά την επιστολή Σαμαρά στον Βλαντίμιρ Πούτιν με την οποία του ζήτησε καλύτερες τιμές στο φυσικό αέριο. Σύμφωνα με την έρευνα της Κάπα Research, η Γαλλία εξακολουθεί να θεωρείται η πιο φιλική προς την Ελλάδα χώρα, συγκεντρώνοντας τις περισσότερες θετικές γνώμες (72%) από τους ερωτηθέντες. Ακολουθούν η Ρωσία (68%), η Κίνα (60,1%) και οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής (56,5%). Αντιθέτως τις περισσότερες αρνητικές γνώμες συγκεντρώνουν η Τουρκία (75,4%), η Γερμανία (65,7%) και η Βρετανία (55%).
Αν ανατρέξει όμως κανείς σε αντίστοιχες έρευνες που είχε κάνει η ίδια εταιρεία το 2005 και το 2010, θα διαπιστώσει ότι έχουν αυξηθεί σημαντικά οι θετικές γνώμες για την Κίνα, αλλά και για τις Ηνωμένες Πολιτείες, για τις οποίες η ελληνική κοινή γνώμη ήταν παραδοσιακά εχθρική τις τελευταίες δεκαετίες και ιδίως μετά τη Μεταπολίτευση.
Η αλλαγή αυτή εξηγείται από την οργή των Ελλήνων για τις μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις που επέβαλαν στην Ελλάδα την πολιτική λιτότητας των διαδοχικών μνημονίων, μια πολιτική που χρεώνουν κυρίως στη Γερμανία.
Ταυτόχρονα οι Ελληνες φαίνεται πως πιστεύουν ότι πραγματικές επενδύσεις που θα συμβάλουν στην ανόρθωση της οικονομίας μπορούν να έλθουν μόνο από χώρες εκτός της ΕΕ και γι’ αυτό, όταν ερωτώνται σχετικά, δηλώνουν ότι η χώρα μας θα πρέπει να αναπτύξει στενότερες εμπορικές σχέσεις με τη Ρωσία (48,2%), την Κίνα (45,9%), τις ΗΠΑ (40,7%) και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (12,6%). Οι προτιμήσεις των ερωτηθέντων ήταν σχεδόν οι ίδιες και τα προηγούμενα χρόνια, με εξαίρεση τη Γαλλία, προς την οποία φαίνεται ότι τα τελευταία χρόνια η εμπιστοσύνη των Ελλήνων έχει κλονιστεί.
Ειδικά για τις ΗΠΑ, οι Ελληνες πιστεύουν ότι η χώρα μας μπορεί να ωφεληθεί σε συγκεκριμένους τομείς εφόσον αναπτύξει στενότερες σχέσεις, χωρίς όμως να δείχνουν ότι εμπιστεύονται ιδιαίτερα την κυβέρνηση Ομπάμα. Οταν καλούνται να απαντήσουν στο σχετικό ερώτημα, δηλώνουν ότι η προεδρία Ομπάμα έχει ωφελήσει την Ελλάδα μόνο σε ποσοστό 15,9%, το 10,9% θεωρεί ότι η προεδρία Ομπάμα ζημίωσε την Ελλάδα, ενώ η συντριπτική τους πλειονότητα (71,6%) δηλώνει πως ούτε ζημίωσε ούτε ωφέλησε τη χώρα. Παρ’ όλα αυτά ο Μπαράκ Ομπάμα συγκεντρώνει ασυνήθιστα ποσοστά θετικών απόψεων σε σχέση με όλους τους προκατόχους του.
Ωστόσο οι συμμετέχοντες στην έρευνα εκφράζουν την εμπιστοσύνη τους στα αμερικανικά πανεπιστήμια, στα αμερικανικά προϊόντα, ιδιαίτερα της νέας τεχνολογίας, και στις ΗΠΑ ως τουριστικό προορισμό, ενώ δηλώνουν ότι δεν εμπιστεύονται την αμερικανική πολιτική, τον αμερικανικό πολιτισμό και τον τρόπο ζωής των κατοίκων της. Οταν ερωτώνται δε πώς πιστεύουν ότι οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν την Ελλάδα, η πλειοψηφία (54,7%) απαντά «κατά περίπτωση, ανάλογα με τα συμφέροντά τους».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι απαντήσεις που δίνουν οι Ελληνες όταν καλούνται να κατατάξουν τον εαυτό τους μεταξύ των χαρακτηρισμών «φιλοαμερικανός» ή «αντιαμερικανός».
Για πρώτη φορά το 46,7% όσων συμμετείχαν στη δημοσκόπηση εμφανίζεται να τείνει προς τον φιλοαμερικανισμό, ένα ποσοστό που ποτέ δεν ξεπέρασε το 38% στην Ελλάδα. Αναλόγως εκείνοι που δηλώνουν αντιαμερικανοί περιορίζονται πλέον στο 23,9% ενώ ποτέ δεν είχαν καταγραφεί σε ποσοστό λιγότερο του 32%.
Η μεταβολή αυτή σχετίζεται άμεσα με την πεποίθηση που εκφράζουν πλέον ανοιχτά οι Ελληνες ότι τη μεγαλύτερη επιρροή για το τι συμβαίνει στη χώρα μας έχει η Ευρωπαϊκή Ενωση. Ενώ παλαιότερα οι πολίτες πίστευαν ότι τις εξελίξεις στη χώρα μας καθορίζουν τα ΜΜΕ, οι επιχειρηματίες και οι ΗΠΑ, τώρα πιστεύουν ότι τα πάντα κατευθύνονται από την ΕΕ και λιγότερο από τους άλλους παράγοντες, ενισχύοντας τον ευρωσκεπτικισμό και αποδυναμώνοντας τον αντιαμερικανισμό.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
