Μια «συναινετική και υπεύθυνη» διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος πρότεινε ο κ. Ευ. Βενιζέλος, με τη συμφωνία των τριών κομμάτων που βρίσκονται στην κυβέρνηση, με ειδική συμφωνία με την αντιπολίτευση του συνταγματικού τόξου, με τους κοινωνικούς εταίρους, την αυτοδιοίκηση, τη Δικαιοσύνη και με τον λαό.
«Όχι παιχνίδια με το Σύνταγμα!», προειδοποίησε παρατηρώντας ότι η αναθεώρηση είναι μια ευκαιρία για τη χώρα που δεν πρέπει να πάει χαμένη. Μιλώντας στη διημερίδα του ΙΣΤΑΜΕ με θέμα «Η πρόκληση της αναθεώρησης του Συντάγματος», στο αμφιθέατρο Μεγάρου Καρατζά, ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ επισήμανε ότι η συμφωνία αυτή χρειάζεται όχι μόνο για το περιεχόμενο της αναθεώρησης αλλά και για να διατηρηθεί η εγγύηση της πλειοψηφίας των 3/5 (180 βουλευτές) για τη δεύτερη βουλή, η οποία διαφορετικά θα αποφασίσει με απλή πλειοψηφία, αλλά θα είναι αυτή που θα αλλάξει το Σύνταγμα.
Οι προτάσεις που κατέθεσε ο κ. Βενιζέλος και τα ερωτήματα που έθεσε στον δημόσιο διάλογο, βασίζονται στις νέες συνθήκες που δημιούργησε η κρίση σε πολλά επίπεδα. «Η αναθεώρηση πρέπει να είναι ριζοσπαστική αφού και η κρίση είναι ριζοσπαστική, αλλά δεν πρέπει να γίνει υπό συνθήκες πίεσης και εκφασισμού της κοινωνίας για να μην θυσιαστούν μείζονες εγγυήσεις», είπε χαρακτηριστικά.
«Παρατηρώ ότι η διαδικασία ξεκινά δειλά και ανοργάνωτα. Όμως δεν είναι ανεξάρτητη από την κρίση. Πρέπει να μιλήσουμε για το Σύνταγμα της κρίσης και για την κρίση του Συντάγματος», σημείωσε.
«Η έννοια του γενικού συμφέροντος τανύστηκε το έπακρο λόγω κρίσης. Όταν βρίσκεσαι σε πόλεμο δημοσιονομικό και οικονομικό οι πράξεις οικονομικής και χρηματοπιστωτικής διαχείρισης των οργάνων της κυβέρνησης ή των διεθνών οργάνων είναι συνήθεις πράξεις ή ανάγονται στη σφαίρα της εθνικής πολιτικής και της εθνικής ασφάλειας;» Και πρόσθεσε ότι υπό τις παρούσες συνθήκες η εθνική κυριαρχία δεν αφορά μόνο τα σύνορα, αλλά είναι εξίσου σημαντικές η νομισματική και η φορολογική κυριαρχία.
Μάλιστα ανέφερε και παραδείγματα για να εξηγήσει τι εννοεί: Ποια είναι η συνταγματική αντιμετώπιση της κρίσης στην αγορά, της ανεργίας όταν έχεις 30% ανεργία στο γενικό πληθυσμό και 60% στους νέους; Τι εγγυάται το σύνταγμα για την ιδιοκτησία και την περιουσία όταν έχει καταρρεύσει η αγορά; Όταν υπάρχει το πρόβλημα με τα στεγαστικά δάνεια ακινήτων των οποίων η αξία έχει πέσει αλλά οι ιδιοκτήτες επιβαρύνονται με τις δόσεις της παλαιάς αξίας; «Εμείς καταθέτουμε επίμονα την ολοκληρωμένη πρόταση μας για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά η οποία θέλουμε να γίνει δεκτή στο σύνολό της. Το ίδιο και το πρόγραμμα μας για την αντιμετώπιση της απόλυτης ανεργίας όπου δεν υπάρχει σε ένα νοικοκυριό ούτε ένας εργαζόμενος», είπε.
Στο σκεπτικό του περιέλαβε την προοπτική των κυβερνήσεων συνεργασίας και πρότεινε να υπάρξει μετάβαση από τον πρωθυπουργικοκεντρικό κοινοβουλευτισμό στον συνεργατικό κοινοβουλευτισμό, κάτι που, όπως τόνισε, πρέπει να προβλέπεται ρητά από το Σύνταγμα.
Επανέλαβε την πρόταση του για άμεση εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας –«δεν είναι κακή λύση», είπε- ώστε να αποσυνδεθεί η εκλογή του από την πιθανότητα διάλυσης της Βουλής σε περίπτωση αδυναμίας εκλογής. Το μείζον σχετικά με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας είναι ο συμβολικός, ενοποιητικός του ρόλος, επισήμανε. Επίσης, χαρακτήρισε μείζον ζήτημα την αλλαγή του εκλογικού συστήματος, επισημαίνοντας ότι το εκλογικό σύστημα πρέπει να διατηρήσει χαρακτηριστικά αναλογικότητας αλλά να ενισχύει και την κυβερνητική σταθερότητα, όχι όμως «πολωτικά, όπως έγινε στις τελευταίες εκλογές». Εκτίμησε ότι δεν δημιουργεί ζήτημα η διατήρηση του θεσμού των βουλευτών Επικρατείας, ενώ χαρακτήρισε αποπροσανατολιστική τη συζήτηση για αλλαγή του αριθμού των βουλευτών από 300 σε 200 καθώς κινδυνεύουν να υποεκπροσωπούνται κάποιες περιφέρειες.
Τάχθηκε υπέρ του μονοκαμεραλισμού, ώστε να διασφαλίζεται η τετραετής θητεία της κυβέρνησης αλλά όχι με απόλυτο τρόπο, ώστε αν προκύπτουν μεγάλα πολιτικά προβλήματα να υπάρχει δυνατότητα διάλυσης της Βουλής. Τόνισε ακόμα ότι πρέπει να αναβαθμιστεί η κοινοβουλευτική διαδικασία, «δεν είναι ευτυχής ούτε με τις πολλές πράξεις νομοθετικού περιεχομένου, ούτε με τις τροπολογίες της τελευταίας στιγμής ούτε τις νομοθετικές εξουσιοδοτήσεις».
Πάντως, πρόσθεσε, σε κάθε περίπτωση πρέπει να προστατευθεί το πολίτευμα από κάθε δυνατότητα αλλοίωσής του και να υπάρξει απάντηση της δημοκρατίας απέναντι στην απειλή του νεοναζισμού. Η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης, επισήμανε, είναι πιο ευαίσθητη στο θέμα της Χρυσής Αυγής, από τη Βουλή των Ελλήνων, η οποία της έστειλε βουλευτή του συγκριμένου κόμματος για να προστατεύσει τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ, πρότεινε επίσης :
- Να διαφυλαχθούν οι εγγυήσεις του κράτους Δικαίου. Σε αυτές συμπεριέλαβε τη λειτουργία των ΜΜΕ και ιδίως των ηλεκτρονικών, επισημαίνοντας ότι πρέπει να απαγορευτεί «το λαθρεμπόριο επιρροής».
- Να υπάρχει εγγυημένο επίπεδο διαβίωσης, καθολικές υπηρεσίες υγείας, νέες μορφές συλλογικών συμβάσεων, περιβαλλοντικό και δημοσιονομικό σύνταγμα.
- Δημοσιονομικό Σύνταγμα. Έχουμε μια νέα πραγματικότητα, είπε, πρέπει να μιλήσουμε επίκαιρα για την Τράπεζα της Ελλάδας, για την κατάρτιση του κρατικού προϋπολογισμού και απολογισμού, κλπ. «Το συνταγματικό κείμενο δεν μπορεί να είναι γραφικό αλλά να είναι πραγματικό».
- Δικαιοσύνη. Να βάλουμε το δάκτυλο επί τον τύπο των ήλων. Να μιλήσουμε για την αποτυχία του Ειδικού Δικαστηρίου για τις αποδοχές των δικαστών, για την επιλογή των κορυφαίων δικαστών από τη Βουλή, για τον εσωτερικό αυταρχισμό που υφίστανται οι κατώτεροι δικαστές, για το δικαίωμα της απεργίας. Επίσης να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν υπάρχει ισοτιμία των εξουσιών -δεν υποστηρίζεται πουθενά. Η υπεροχή της νομοθετικής εξουσίας, η οποία εκλέγει και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας είναι εμφανής – υπάρχει ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας. Ο κ. Βενιζέλος δεν πρότεινε Συνταγματικό Δικαστήριο για τον έλεγχο της Συνταγματικότητας των νόμων επισήμανε όμως ότι θα πρέπει να σταματήσει ο διάχυτος έλεγχος της συνταγματικότητας από όλα τα δικαστήρια χωρίς ενότητα νομολογίας.
Κάνοντας μια αναδρομή στις προηγούμενες αναθεωρήσεις, επισήμανε ότι η αναθεώρηση του 2001, για την οποία είχε ο ίδιος την ευθύνη, έπεσε θύμα ανεξέλεγκτου θεσμικού και πολιτικού λαϊκισμού με αποτέλεσμα η συλλογική μνήμη είτε να μην συγκρατήσει τίποτα από αυτή είτε να συγκρατήσει τα λάθος πράγματα, όπως το βασικό μέτοχο, το επαγγελματικό ασυμβίβαστο των βουλευτών, το νόμο περί ευθύνης υπουργών. «Τον νόμο αυτόν τον ψήφισαν όλα τα κόμματα και ο ενιαίος ΣΥΡΙΖΑ τότε και το ΚΚΕ. Στην αναθεώρηση του 2008, το ΠαΣοΚ απείχε αλλά κάποιες άλλες δυνάμεις που μπορούσαν δεν άλλαξαν τον νόμο, άφησαν την ευκαιρία να περάσει και αφιέρωσαν την αναθεώρηση μόνο στο ασυμβίβαστο των βουλευτών…», είπε ο κ. Βενιζέλος.