Η Ελλάδα βράζει

Παρατείνεται το ελληνικό δράμα καθώς δεν αναμένεται να ανάψει πράσινο φως για την καταβολή της δόσης προτού η Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) καταλήξουν σε συμφωνία για συνολική λύση στο ελληνικό ζήτημα. Και αυτή, όπως όλα δείχνουν, δεν θα είναι μια οριστική αλλά μεσοβέζικη λύση αφού το Βερολίνο δεν φαίνεται διατεθειμένο να συγκαταθέσει πριν από τις γερμανικές εκλογές τον Σεπτέμβριο του 2013 σε «κούρεμα» του χρέους του επίσημου τομέα (OSI), όπως πιέζει το ΔΝΤ. Ως εκ τούτου η αβεβαιότητα για την Ελλάδα εκτιμάται ότι θα παραμείνει τουλάχιστον ώσπου να ξεκαθαρίσει η Γερμανία τη θέση της για τη συνολική λύση στην ευρωζώνη με την οποία συνδέεται και το ελληνικό ζήτημα, τροφοδοτώντας τον φαύλο κύκλο της επιδείνωσης της ύφεσης.

Οπως επισημαίνουν κοινοτικές πηγές, «η εκταμίευση της δόσης δεν μπορεί να αποφασιστεί από μόνη της». Και αυτό διότι, όπως εξηγούν, «συνδέεται απόλυτα με τα άλλα ανοιχτά θέματα του πακέτου, δηλαδή τη χρηματοδότηση της επιμήκυνσης της δημοσιονομικής προσαρμογής και τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους». Τα θέματα αυτά θα συζητηθούν στο αυριανό Eurogroup, στο οποίο οι ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών αναμένεται να ανάψουν το πράσινο φως για τη διετή παράταση του ελληνικού προγράμματος. Ωστόσο η διετής παράταση θα δημιουργήσει χρηματοδοτικό κενό το οποίο υπολογίζεται από 14 ως 30 δισ. ευρώ, ανάλογα με τις παραδοχές για το ύψος της ύφεσης και την πορεία των αποκρατικοποιήσεων.

Η πρόσθετη αυτή χρηματοδότηση, την οποία κανείς από τους εταίρους δεν θέλει να αναλάβει, επιβαρύνει και το δημόσιο χρέος, το οποίο ούτως ή άλλως θεωρείται μη βιώσιμο εξαιτίας της παρατεταμένης ύφεσης. Τη βιωσιμότητα του χρέους έχει θέσει το ΔΝΤ ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη συμμετοχή του στην περαιτέρω χρηματοδότηση της Ελλάδας. Το ΔΝΤ, το οποίο έχει εκφράσει ανοιχτά τις αμφιβολίες του για την πολιτική της λιτότητας που επιβάλλει το Βερολίνο, πιέζει για νέο «κούρεμα» του χρέους (OSI).

Αναζητούν μεσοβέζικες λύσεις

Το Βερολίνο προσπαθεί και πάλι να κερδίσει χρόνο μεταφέροντας στο μέλλον την οριστική λύση. Ετσι στο τραπέζι έχουν πέσει διάφορες μεσοβέζικες λύσεις. «Με το OSI να θεωρείται αδύνατο στην παρούσα φάση, αυτό που αναζητούν τώρα οι πιστωτές μας είναι ένα πακέτο που να περιλαμβάνει ευνοϊκότερες παραδοχές για την εξέλιξη του ΑΕΠ τα επόμενα χρόνια, μείωση των επιτοκίων στα δάνεια που έχουν χορηγήσει προς την Ελλάδα οι ευρωπαϊκές χώρες, επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής και παράταση κατά δύο χρόνια, από το 2020 στο 2022, του διαστήματος που προβλέπεται για να υποχωρήσει το χρέος στο 120% του ΑΕΠ ώστε να θεωρείται βιώσιμο, ακόμη και αναθεώρηση του ποσοστού αυτού» αναφέρουν τραπεζικές πηγές.

Η ελληνική πλευρά πάντως βλέπει θετικά το OSI, όπως όμως αναφέρουν ανώτατες κυβερνητικές πηγές «δεν μπορούμε να βγούμε και να το υποστηρίξουμε πουθενά». Οι ίδιες πηγές αναμένουν από το αυριανό Eurogroup «ένα θετικό μήνυμα, μια υποσχετική για την εκταμίευση της δόσης».

Σύμφωνα με ορισμένες πηγές στις Βρυξέλλες, οι πολιτικές εξελίξεις στη χώρα ενισχύουν τη στάση των Ευρωπαίων στην καθυστέρηση της εκταμίευσης ή στην τμηματική καταβολή της δόσης. «Μετά την ισχνή πλειοψηφία με την οποία εγκρίθηκε το μνημόνιο και την αποσύνθεση του ΠαΣοΚ, η εικόνα που σχηματίζουν οι Ευρωπαίοι είναι πως η κυβέρνηση συνεργασίας κινδυνεύει να διαλυθεί» αναφέρουν και προσθέτουν ότι οι Ευρωπαίοι θέτουν το ερώτημα: «Δεν γνωρίζουμε αν αύριο θα έχετε κυβέρνηση. Σε ποιον θα δώσουμε τα 31,5 δισ. ευρώ;».

Από την άλλη, αυτό που μεταδίδει η ελληνική πλευρά είναι ότι με τη στάση των Ευρωπαίων το μνημόνιο δεν είναι υπερασπίσιμο. «Αν βάζουμε φόρους, κόβουμε μισθούς και συντάξεις και δεν υπάρχει ανταπόκριση, δηλαδή οι Ευρωπαίοι δεν κάνουν αυτά που έχουμε συμφωνήσει, δύσκολα μπορεί κανείς να υπερασπιστεί την πολιτική του μνημονίου, με αποτέλεσμα τα οξυμένα κοινωνικά προβλήματα να οξυνθούν περαιτέρω» αναφέρουν χαρακτηριστικά.

Σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τις ανησυχίες για την καταβολή της δόσης ο πρόεδρος του Euroworking Group Τόμας Βάιζερ φέρεται να διαβεβαίωσε την κυβέρνηση ότι η καθυστέρηση δεν οφείλεται στην Ελλάδα αλλά «στις δύσκολες αποφάσεις που καλείται να λάβει η Ευρώπη». Από την άλλη, αισιόδοξος για την αποδέσμευση της δόσης εμφανίστηκε ο πρόεδρος του Eurogroup Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Σε δηλώσεις του αναφέρει: «Η Ελλάδα εργάζεται για να εκπληρώσει τα καθήκοντά της. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι οι άλλες 16 κυβερνήσεις της ευρωζώνης σε αντάλλαγμα θα εκπληρώσουν γρήγορα τις δεσμεύσεις τους προς την Ελλάδα» τόνισε ο ίδιος.

Παράλληλα εξέφρασε τη δυσφορία του για το ότι η έκθεση της τρόικας, η οποία αποτελεί προϋπόθεση προκειμένου οι υπουργοί να λάβουν απόφαση, δεν έχει οριστικοποιηθεί ακόμη και υποσχέθηκε «ταχεία» δράση. Η καθυστέρηση στην έκθεση συνδέεται και με τη διαφωνία ΔΝΤ – ΕΕ σχετικά με τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Με βάση τους συμβιβασμούς που θα γίνουν ανάμεσα στις δύο πλευρές θα διαμορφωθεί και το τελικό κείμενο της έκθεσης.

Ενέσεις ρευστότητας στο Δημόσιο

Την προσεχή Παρασκευή λήγουν έντοκα γραμμάτια ύψους 5 δισ. ευρώ. Μαζί με αυτά λήγουν και έντοκα που είχε εκδώσει το Δημόσιο για την κάλυψη των αναγκών λειτουργίας του κράτους. Ολοι ήλπιζαν ότι η δόση των 31,5 δισ. ευρώ θα είχε καταβληθεί ως σήμερα και το ποσό των λήξεων θα καλυπτόταν. Τώρα αναγκαστικά οι τράπεζες θα ανανεώσουν τα έντοκα με την έκδοση νέων τίτλων ευελπιστώντας ότι ως τη λήξη τους θα έχει καταβληθεί η δόση και θα εισπράξουν τα χρήματα.

Από εκεί και πέρα η ρευστότητα του Δημοσίου, σύμφωνα με όλες τις πληρφορίες, βρίσκεται σε οριακό επίπεδο. «Το Δημόσιο έχει κάποια λίγα λεφτά» αναφέρουν τραπεζικές πηγές που είναι σε θέση να γνωρίζουν. Οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι μπορεί να αντλήσει ρευστότητα εκδίδοντας έντοκα γραμμάτια για πρόσθετο δανεισμό και όχι για ανανεώσεις, τρόπο με τον οποίο καλύπτει τις ανάγκες του τους τελευταίους μήνες, αρκεί η ΕΚΤ να δεχθεί να χρηματοδοτήσει τις τράπεζες μέσω του ΕLA. Σχετική απόφαση αναμένεται να ληφθεί στο αυριανό Eurogroup.