Ρωγμές υπέστη από την Παρασκευή το γερμανικό τείχος που είχε υψωθεί για την ελληνική κυβέρνηση τα τελευταία χρόνια από τη γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, η οποία εμφανίστηκε με ένα πιο φιλικό ύφος απ’ ό,τι την είχαμε συνηθίσει, έναντι του έλληνα πρωθυπουργού κ. Αντ. Σαμαρά.
Η συνάντησή τους στο Βερολίνο, που διήρκεσε το μεσημέρι της Παρασκευής περίπου μιάμιση ώρα, ήταν ένα πρώτο βήμα για να αρχίσει να φαίνεται φως και να μπορεί να υπάρχει ανοικτή συνομιλία των δυο πλευρών, χωρίς το ψυχροπολεμικό κλίμα που συντηρείται καιρό τώρα και δυναμιτίζει τις σχέσεις των δυο χωρών.
Ο δρόμος για τη Γερμανία ήταν στρωμένος μέχρι χθες το πρωί με πάρα πολλά αγκάθια για την ελληνική πλευρά, που είδε τον κ. Σαμαρά να περπατά στο κόκκινο χαλί και να τον υποδέχονται με στρατιωτικές τιμές _ λόγω της πρώτης του επίσκεψης ως Πρωθυπουργού στη Γερμανία.
Μετά τη συνάντηση όλοι στην ελληνική αποστολή έλεγαν, εμφανώς ικανοποιημένοι, ότι οι σχέσεις Ελλάδας – Γερμανίας εισήλθαν σε άλλο δρόμο και τέθηκαν άλλες βάσεις, πιο σταθερές, ενώ ο κ. Σαμαράς άκουσε με ικανοποίηση την κυρία Μέρκελ να τάσσεται υπέρ της παραμονής της Ελλάδας στο ευρώ
Ο καιρός ήταν αρκετά φθινοπωρινός και η θερμοκρασία μόλις 18 βαθμούς. Αντί για τον πάγο που περίμενε, η ελληνική πλευρά συνάντησε έκπληκτη από την πρώτη στιγμή ένα πολύ θερμό καλωσόρισμα. Τα χαμόγελα της σιδηράς κυρίας προκάλεσαν ευχάριστη εικόνα για την ελληνική αποστολή, αφού εστάλη και το μήνυμα ότι η Γερμανία θέλει ουσιαστική συνεργασία.
Η θετική έκπληξη ήρθε όταν μετά τη συνάντηση των δυο αντιπροσωπειών και του γεύματος εργασίας, αλλά και τις δημόσιες δηλώσεις της κυρίας Μέρκελ και του κ. Σαμαρά, η καγκελάριος θέλησε να συνομιλήσει _εκτός προγράμματος_ κατ’ ιδίαν στο γραφείο της, όπου και έμειναν περίπου 45 λεπτά.
Σε νέα φάση οι ελληνογερμανικές σχέσεις
Για το πρωθυπουργικό επιτελείο οι ελληνογερμανικές σχέσεις μετά τη συνάντηση Μέρκελ – Σαμαρά εισέρχονται σε μια νέα πορεία, ενώ και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός εμφανίζεται σύμφωνα με συνομιλητές του ιδιαίτερα ικανοποιημένος από τη συνομιλία του με τη γερμανίδα καγκελάριο. «Κανείς δεν περιμένει να λυθούν τα προβλήματα από το πρώτο βήμα, αλλά θα προχωρήσουμε με σταθερά βήματα στο εξής» δήλωσε δημόσια ο κ. Σαμαράς δείχνοντας πως η στρατηγική του είναι βήμα-βήμα.
Ο κ. Σαμαράς ήταν αρκετά ανακουφισμένος, καθώς μετά τη δύσκολη αποστολή στο Βερολίνο μετέβη με άλλον αέρα και περισσότερη αυτοπεποίθηση ττο απόγευμα της Παρασκευής στο Παρίσι για τη συνάντησή του με τον γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ το πρωί του Σαββάτου, αν και θεωρούσε εξαρχής ότι το κλίμα στη γαλλική πρωτεύουσα θα ήταν καλύτερο για την ελληνική κυβέρνηση.
Ο έλληνας πρωθυπουργός διαβεβαίωσε πως ό,τι έχει συμφωνήσει η ελληνική πλευρά με τους εταίρους της θα τηρηθεί και θα η χώρα θα εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, ενώ στο κυβερνητικό επιτελείο εκτιμούν πως η πορεία προς την έξοδο από το ευρώ θα ανακοπεί και ότι μέχρι το τέλος Οκτωβρίου οι πιθανότητες είναι υπέρ της για την επόμενη δόση του δανείου αλλά και για την επιμήκυνση.
Το μενού της συνάντησης
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης της κυρίας Μέρκελ και του κ. Σαμαρά ήταν παρόντες στελέχη και των δύο πλευρών, εκτός των δύο υπουργών Οικονομικών, των κκ. Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και Ι. Στουρνάρα, που αποφασίστηκε να έχουν… «ανοικτή γραμμή».
Στο τραπέζι των συζητήσεων ετέθη το θέμα της αποκατάστασης της επικοινωνίας και της ουσιαστικής και τακτικής συνεργασίας των δυο πλευρών, ενώ ειπώθηκε ότι το βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα είναι η αρνητική ψυχολογία που δυσκολεύει τις προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης.
Η συζήτηση επικεντρώθηκε ως επί το πλείστον στην οικονομία και συζητήθηκε η πολιτική της ελληνικής κυβέρνησης στο πεδίο των διαρθρωτικών αλλαγών, των μεταρρυθμίσεων και των ιδιωτικοποιήσεων, αφού η κυρία Μέρκελ ήθελε να πληροφορηθεί τι γίνεται.
Από ελληνικής πλευράς επισημάνθηκε το ασφυκτικό πλαίσιο εντός του οποίου καλείται να κινηθεί, όπως και η Ε.Ε., για να διορθωθεί η κατάσταση, ενώ έγινε ιδιαίτερη αναφορά ότι μια αύξηση της ύφεσης κατά 1% διευρύνει το έλλειμμα κατά μισή μονάδα του ΑΕΠ. «Αν δεν σταματήσει αυτό, δεν θα ισορροπήσει η χώρα» ήταν το κυρίαρχο ελληνικό επιχείρημα.
Ιδιαίτερα σημαντικό για την ενίσχυση της ελληνικής θέσης ήταν το επιχείρημα πως η ύφεση έφθασε στο 20% σωρευτικά και σε συνδυασμό με τα 11,5 δισ. ευρώ θα έχει φθάσει το 30% σε οκτώ χρόνια, κάτι που δεν έχει σημειωθεί σε καμία χώρα στον κόσμο.
Αναφορά έγινε και στο πακέτο των 11,5 δισ. ευρώ, όπου ειπώθηκε πως από τη στιγμή που η ύφεση είναι σε τόσο υψηλά επίπεδα δεν μπορεί να γίνουν περαιτέρω περικοπές και πρέπει να δοθεί έμφαση στην ανάκαμψη, ενώ επισημάνθηκε από ελληνικής πλευράς η απώλεια εσόδων λόγω της δεινής οικονομικής κατάστασης.
Γι’ αυτό και συνεργάτες του κ. Σαμαρά σημείωναν ότι το πακέτο των 11,5 δισ. ευρώ θα είναι το τελευταίο που θα επιβληθεί στον ελληνικό λαό και κυρίως σε εκείνους που έχουν σηκώσει μέχρι τώρα το μεγαλύτερο βάρος.
Πώς θα αλλάξει η κατάσταση στην ελληνική οικονομία; Ο κ. Σαμαράς δίνει ιδιαίτερη σημασία να προχωρήσει πολύ γρήγορα η καταβολή της επόμενης δόσης, ώστε να γίνουν οι κινήσεις που χρειάζονται από την ελληνική κυβέρνηση για να τονωθεί η ρευστότητα στην αγορά.
Οι Γερμανοί θέλουν το χρέος να γίνει βιώσιμο έως το 2020. Η ελληνική πλευρά εξήγησε ότι η ασφυξία στην οικονομία προκαλεί απώλεια εισοδημάτων η οποία διογκώνει το έλλειμμα και δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος.
Μεγάλη συζήτηση έγινε και για το πρόγραμμα των ιδιωτικοποιήσεων, όπου η κυρία Μέρκελ ενημερώθηκε εκτενώς, ενώ ο κ. Σαμαράς δεν έκανε καμία αναφορά σε χρονοδιαγράμματα, αν και είναι λογικό όταν ανοίγει η σχετική συζήτηση, να τίθεται και ο χρόνος υλοποίησής τους.
Στο πλαίσιο αυτό, τα μέλη της ελληνικής αποστολής εξήγησαν στην κυρία Μέρκελ, στον κ. Σόιμπλε και στους λοιπούς αξιωματούχους το σχέδιο της κυβέρνησης για τη δημιουργία ενός Hellenic Development Fund (Ελληνικό Επενδυτικό Κεφάλαιο), στο οποίο θα συμμετάσχουν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και ιδιώτες.
Ο κ. Σαμαράς δεσμεύτηκε για τη συνέχιση των διαρθρωτικών αλλαγών αλλά και για την τήρηση των όσων προβλέπονται στο μνημόνιο, ενώ δεν έθεσε ανοικτά το ζήτημα της επιμήκυνσης αλλά ζήτησε ένα περιθώριο από τη γερμανική πλευρά για «να ανασάνει η χώρα», καθώς το συγκεκριμένο αίτημα θα το θέσει επίσημα στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής τον Οκτώβριο.
Η κυρία Μέρκελ ζήτησε την τήρηση των ελληνικών δεσμεύσεων_ στη λογική «να υπάρξουν πράξεις και όχι λόγια»_ προκειμένου το Βερολίνο να βοηθήσει τη χώρα ενώ χαρακτήρισε ως θεμέλιο την έκθεση της τρόικας προκειμένου να αποφασιστούν οι επόμενες κινήσεις του Βερολίνου.
Σημείο-κλειδί ήταν και η δημόσια αναφορά του κ. Σαμαρά στην έκθεση της τρόικας, για την οποία είπε ότι είναι «βέβαιος πως αυτή θα σηματοδοτεί ότι η νέα κυβέρνηση στην Ελλάδα θα φέρει αποτέλεσμα», ενώ δεν ζήτησε από την κ. Μέρκελ άλλα χρήματα, αλλά «αναπνοές σε αυτό το μακροβούτι που κάνουμε για να φτάσουμε στον στόχο μας».
Στο τραπέζι ετέθη και το θέμα της αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής και γνωστοποιήθηκε πως ο υφυπουργός Οικονομικών κ. Γ. Μαυραγάνης θα συναντηθεί στις 3 Σεπτεμβρίου με την αρμόδια υπουργό της Ελβετίας, προκειμένου να εφαρμοστεί μία συμφωνία για τη φορολόγηση των καταθέσεων, ανάλογη με εκείνη που έχει γίνει με την Αγγλία και τη Γερμανία.
Ακόμη συζητήθηκε και το μνημόνιο συνεργασίας που είχαν υπογράψει παλαιότερα η κυρία Μέρκελ με τον κ. Γ. Παπανδρέου όταν ήταν πρωθυπουργός και αποφασίστηκε να «ξεπαγώσει», ενώ συμφωνήθηκε να παράσχει η γερμανική κυβέρνηση τεχνογνωσία στις διαρθρωτικές αλλαγές και στις μεταρρυθμίσεις, όπως στον τομέα της υγείας και στο πεδίο της τοπικής αυτοδιοίκησης.
