Η συνισταμένη του… Αλέξη

Το εγχείρημα της κατά το δυνατόν ομαλής – αν και αναγκαστικής – προσγείωσης στον ρεαλισμό του 27% που συγκέντρωσε ο ΣΥΡΙΖΑ στις 17 Ιουνίου βρίσκεται σε εξέλιξη στην Κουμουνδούρου και στις συναντήσεις μεταξύ των συνιστωσών του ιδιόμορφου πολιτικού σχηματισμού. Η προσπάθεια συνιστά σε κάθε περίπτωση το μεγάλο στοίχημα για την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ και προσωπικά για τον κ. Αλ. Τσίπρα.

Μέχρι στιγμής αυτό είναι το πρόσωπο που πιστώνεται την εκλογική επιτυχία και την εκτίναξη από τα μονοψήφια ποσοστά – τα οποία σε κάθε εκλογική αναμέτρηση συνοδεύονταν από αγωνία για την είσοδο στη Βουλή – στα επίπεδα που προμηνύουν μια προοπτική αυτοδυναμίας, ή τουλάχιστον πολιτικής κυριαρχίας σε επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις. Παρά ταύτα, το εγχείρημα μόνο εύκολο δεν είναι. Η μεταμόρφωση του ΣΥΡΙΖΑ από μια «πολιτική μπάμπουσκα» και ένα συνονθύλευμα συνιστωσών, σε έναν ενιαίο σχηματισμό με διαφορετική δομή, διάρθρωση και ενιαία πολιτική έκφραση, αναγνωρίζεται στην Κουμουνδούρου ως πορεία σε άγνωστα μονοπάτια – αλλά πάντως αναπόφευκτη.

Με το βλέμμα στραμμένο στον κ. Τσίπρα, κάποιοι λένε χαριτολογώντας ότι ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ στην ουσία επιχειρεί αυτή τη στιγμή να μετατρέψει τον Συνασπισμό σε μια «συνιστώσα Τσίπρα».

Αυτή την περίοδο φαίνεται ότι έχει στα χέρια του όλα τα χαρτιά• με κυριότερο εξ αυτών το εκλογικό ποσοστό που δεν δίνει σε κανέναν «πάτημα» για να τον αμφισβητήσει κάποιος ή να αντιταχθεί στη διαδικασία μετασχηματισμού.

Ως προς το τι επιχειρείται, σε σχηματικό επίπεδο ακούγεται αρκετά απλό: ο κ. Τσίπρας επιδιώκει από τη μία πλευρά να υπερβεί τα σχήματα του παρελθόντος και να αναδειχθεί ο ίδιος ως ηγέτης ενός ενιαίου πολιτικού οργανισμού, με δομές που μοιραία θα θυμίζουν τα γνωστά κόμματα εξουσίας (κεντρική επιτροπή, εκτελεστικό γραφείο, πιθανόν γραμματέας κ.λπ.).

Από την άλλη – και σε παράλληλη πορεία – επιχειρεί να απευθυνθεί σε όσο το δυνατόν περισσότερο κόσμο. Εξ ου και τονίζει πλέον με κάθε ευκαιρία ότι «δεν απευθυνόμαστε μόνο σε αριστερούς», στα πρότυπα της τακτικής που είχε ακολουθήσει το ΠαΣοΚ του Ανδρέα Παπανδρέου και εκτινάχθηκε σε διάστημα επτά ετών από το 13% στο 48%.

Τι προϋποθέτει αυτή η διαδικασία; Σύμφωνα με μερικά από τα παλαιότερα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, κατ’ αρχάς απαιτείται η προσαρμογή στις νέες συνθήκες του ίδιου του ΣΥΝ, ως κυρίαρχης συνιστώσας για τη λήψη αποφάσεων στην Κουμουνδούρου.

Ο κ. Τσίπρας απέφυγε προσφάτως να απαντήσει στην ευθεία ερώτηση αν ο ΣΥΝ θα διαλυθεί στην πορεία προς τη δημιουργία ενός ενιαίου κόμματος. Στελέχη περί τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης όμως εκτιμούν ότι η διαδικασία αυτή βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. «Εχουμε πλέον περάσει, και πιθανόν ανεπιστρεπτί, την εποχή όπου το Αριστερό Ρεύμα καθόριζε τα πάντα στο εσωτερικό του ΣΥΝ και έτσι επηρέαζε τη ρητορική και την τακτική του ΣΥΡΙΖΑ» εκτιμούν κάποιοι εξ αυτών και για τον λόγο αυτόν παραπέμπουν ακόμη και στις πρόσφατες τοποθετήσεις του κορυφαίου στελέχους του Αριστερού Ρεύματος κ. Π. Λαφαζάνη. Με δεδομένη την καθαρή θέση του περί του αδιεξόδου της πορείας εντός ΟΝΕ και ΕΕ, ο κ. Λαφαζάνης έχει κατορθώσει να επηρεάσει την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ ως προς την επιμονή στο καθοριστικής σημασίας, όπως αποδείχθηκε, «πολιτικό τρικ» της συμπαράταξης των δυνάμεων της Αριστεράς. Ο κ. Τσίπρας επέμεινε σε αυτό προεκλογικά και με τον τρόπο αυτόν κατόρθωσε εν πολλοίς να απονευρώσει το ΚΚΕ που έσπευσε να απαντήσει αρνητικά.

Την ίδια στιγμή ο κ. Λαφαζάνης έχει μετριάσει τη ρητορική του ως προς την ανάγκη ηγεμονίας του Αριστερού Ρεύματος εντός του ΣΥΝ και συνεπώς του ΣΥΡΙΖΑ και επισημαίνει πλέον στις παρεμβάσεις του: «Να κάνουμε το μεγάλο άλμα, αλλά όχι στο κενό», με την προσθήκη: «Να διαψεύσουμε την παράδοση που θέλει τις αριστερές δυνάμεις που προχωρούν σε μετασχηματισμούς των κομμάτων τους να οδηγούνται σε συντηρητικές μετατοπίσεις».

Αλλαγή στάσης από τις συνιστώσες

Την ίδια στιγμή, υπάρχουν συνιστώσες και πρόσωπα που εμφανίζονται με επιφυλάξεις ή και αντιρρήσεις ως προς τον στόχο της «αποσυνιστοποίησης». Μεταξύ αυτών ο κ. Εμμ. Γλέζος, με τη λογική ότι αυτό το σχήμα έδωσε τη μεγάλη ώθηση στον ΣΥΡΙΖΑ και έτσι θα πρέπει να συνεχίσει.

Παρά ταύτα, φαίνεται ότι αυτή η λογική δύσκολα θα επικρατήσει, καθώς ακόμη και κάποιοι από τους πλέον μαχητικούς επικεφαλής συνιστωσών έχουν διακηρύξει τη μεταστροφή τους.

Μεταξύ αυτών ο κ. Ρούντι Ρινάλντι της Κομμουνιστικής Οργάνωσης Ελλάδας (ΚΟΕ), ο οποίος μετά το αποτέλεσμα της 17ης Ιουνίου και την εκλογή πέντε μελών της συνιστώσας στην ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ εγκατέλειψε τις παροτρύνσεις περί εξόδου από το ευρώ και έστρεψε το ενδιαφέρον του στην ανάγκη «υπευθυνοποίησης» του ΣΥΡΙΖΑ.

«Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι αυτός που ήταν. Ο μετασχηματισμός του σε μια μαζική λαϊκή δημοκρατική παράταξη της Αριστεράς είναι πλέον απαραίτητος» έγραφε στις 21 Ιουνίου και υπογράμμιζε: «Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να παραμείνει ένα σχήμα συσχετισμών, ισορροπιών ανάμεσα σε συνιστώσες και χωρίς οργανωμένη βάση. Οι οργανώσεις και τα κόμματα που στηρίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να μπορούν να διατηρήσουν την ιδεολογική, πολιτική, οργανωτική αυτονομία τους, αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί πια να είναι το άθροισμα των υπαρκτών δυνάμεων που ως σήμερα τον συναποτελούσαν».

Κατέληγε μάλιστα στο ότι «είναι αναγκαία μια μεγαλύτερη «υπευθυνοποίηση» του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή δεν σημαίνει να στρογγυλέψει τις απόψεις του, να κρύψει αιχμές, να μεταμφιεστεί σε κάτι που δεν είναι. Σημαίνει να πάρει υπόψη του τις ανάγκες, τα προβλήματα, τις αγωνίες μεγάλων τμημάτων της κοινωνίας, της κοινωνικής πλειοψηφίας. Να προσπαθήσει να ανταποκριθεί, να απαντήσει, να δώσει διέξοδο, πέρα από τη γενική συνθηματολογία και καταγγελία. Αυτή είναι η πραγματική πρόκληση».